De rekening is hard

[Martin Lentink]

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

Hein van Meeteren wrote:
> REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl
>
> Uit de courant:
>
> ===DEN HAAG - De wereldeconomie veert op, maar Nederland blijft
> achter. Het Centraal Planbureau (CPB) bestempelt de economische
> prestaties als 'bijzonder slecht'. De werkloosheid stijgt, de export
> verliest marktaandeel en zonder nader ingrijpen dreigt het
> begrotingstekort zelfs de 3 procent, het maximum toelaatbare tekort
> volgens het groei- en stabiliteitspact, te overtreffen.
> Dit sombere beeld schetste het CPB donderdag. De Nederlandse
> consument is de hoofdaanstichter van de ellende. De consumptiegroei
> is in twintig jaar tijd niet zo laag geweest. Dit jaar neemt de
> consumptie met 0,75 procent af, becijfert het CPB. Niet toevallig
> vertoont de Nederlandse economische groei dit jaarhetzelfde negatieve
> cijfer van 0,75 procent.===

Ik zou eigenlijk wel graag willen weten welke 'courant' dit bericht had, en
of die laatste zinsnede is opgetekend uit de mond van het CPB of de mening
van de scribent weergeeft. Ik vermoed eigenlijk het laatste.
Het geeft een klassiek keynesiaans denken weer op middelbare school niveau.
Het bekende tritsje: stimuleren van binnenlandse vraag leidt tot
investeringen om aan die vraag te kunnen voldoen, hetgeen weer tot grotere
vraag leidt etc. De Keynesiaanse multiplier.
Vandaar waarschijnlijk die woorden "Niet toevallig". Keynes baseerde zijn
theorie en model echter op betrekkelijk gesloten economien.

In de praktijk van een sterk open economie zoals we die in Nederland hebben
is dat verband helemaal niet zo duidelijk (Hoe hoog was onze internationale
handelsquote ook al weer?).
Het stimuleren van de binnenlandse vraag leidt niet per definitie tot een
vergroting van de binnenlandse productie. Die hogere vraag vloeit voor een
belangrijk deel via importen naar het buitenland. En als er wat voor
binnenlandse producenten over zou blijven, en die op basis daarvan zouden
investeren vloeien ook daar de revenuen voor een belangrijk deel via
importen naar het buitenland. Wég multiplier....
En dan heb ik het er nog niet eens over dat een belangrijk deel van onze
bedrijvigheid niet in de primaire (productie) sector zit, maar in de
dienstverlening.
De nederlandse economie kan theoretisch groeien zelfs bij een dalende
binnenlandse consumptie, namelijk wanneer onze buitenlandse afzet sneller
groeit dan de binnenlandse daalt. Die opmerking "Niet toevallig
vertoont...etc." is dus niet heel erg doordacht.
En juist bij die export zit ons grote probleem. We boeren niet alleen
absoluut (vanwege de recessie in onze belangrijkste exportmarkten) maar
vooral ook relatief achteruit. We verliezen marktaandeel

>
> Ja, dit is de rekening die we betalen voor het snoeien, snoeien,
> snoeien. De consumptie is tot een dieptepunt gedaald. Mensen geven
> geen geld meer uit, omdat ze het niet hebben! Dringt het nu niet door
> tot de harde hoofden van hen die beleid maken dat je de consumptie
> moet aanzwengelen om de economie te laten opveren! Dus koopkracht
> bewaren, inkomens op peil houden, sociaal stelsel omhoog houden en
> prijzen bewaken. We hebben echter ongevraagd de dure euro gekregen
> (belachelijke prijsverhogingen in enkele maanden tijds), we hebben de
> kortingen gekregen op uitkeringen, de afbraak van ons sociale
> stelsel, de inflatie, de werkloosheid, de crisis in de ICT, de
> aandelen-val, de rotzooi bij KPN en Ahold. Mensen werken het niet
> bol, en Zalm blijft bij zijn ijzeren greep. Duitsland veert op,
> Frankrijk veert op, om ons heen herstellen de economieën zich. Alleen
> Nederland blijft achter. Welke politici trekken zich dit aan?
>
Maar over dat laatste zou ook jij je zorgen moeten maken. Waarom loopt onze
export naar Duitsland en Frankrijk niet op? Als de Duitsers langzamerhand
weer wat centen krijgen, hoe kan het dan dat we marktaandeel verliezen in
het land waar een kwart van onze export heen gaat? En wat doen we eraan?
Het klassieke antwoord is dan: als je te duur bent moet je je kosten omlaag
brengen zodat je tegen een lagere prijs kunt aanbieden.
En iets daarvan zal helaas op korte termijn ook wel moeten gebeuren. Die
ruilvoet moet verbeterd.

Zelfs dat is op termijn echter geen oplossing. Willen blijven concurreren op
prijs brengt ons uiteindelijk in concurrentie met Polen, Bulgarije, India,
China, en die strijd winnen we niet en willen we niet winnen. Dat betekent
dat er aan de /structuur/ van de nederlandse economie iets verbeterd moet
worden. Die ruilvoet heeft een teller en een noemer. Als sleutelen aan de
noemer eindig is, moet je ook wat aan die teller gaan doen in de vorm van
hoogwaardiger producten en diensten, de kant van de markt opzoeken waar je
niet zo makkelijk op prijs kunt worden beconcurreerd. Innovatie, innovatie
en nog eens innovatie.

Leuk is het voorlopig niet.

Martin

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********