[Lonen verlagen?]

[Bert Bakker]

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

Natuurlijk Henk, lonen volgen de verhoudingen op deelarbeidsmarkten. Schaarste
doet de lonen stijgen, overvloed aan arbeidskrachten de lonen (relatief)
dalen. Daar zouden we het volstrekt bij kunnen laten. Gevolg is dat de lonen
nog enige tijd doorstijgen, totdat de wal van de massawerkloosheid het schip
van het eigenbelang (het belang van de werknemers) keert. Of we kunnen -zoals
dat in Nederland sinds de Tweede Wereldoorlog altijd is gebeurd- proberen de
analyse van het probleem gezamenlijk met belangrijke economische spelers als
werkgevers en werknemers te delen, de remweg bekorten en al te grote sociale
spanningen vermijden.
Natuurlijk kan de overheid ook doen wat des overheids is. Dat moet de overheid
ook doen. Maar dat zou thans leiden tot de wens tot grootscheepse
lastenverlichtingen. Die lastenverlichtingen moeten worden terugbetaald over
een jaar of vijf, tien. Probleem is dat ons dan ook al grootscheepse
lastenverhogingen te wachten staan in verband met de vergrijzing. En bovendien
wil ik graag díe generatie weer de eigen keus laten hoe men zijn eigen
welvaart wil besteden, en hoe men zijn eigen problemen wil oplossen. 

Kleinknechts ideeën zijn lange tijd toegepast in Duitsland. Daar erkent men
nu de gevolgen en heeft men inmiddels enige jaren het Nederlandse recept uit
de jaren tachtig toegepast. Gevolg: de werkloosheid daalt, dwars tegen de
internationale conjunctuur in. Wijers' ideeën liggen iets anders, die
concentreren op de noodzaak van innovatie, van technologisch leiderschap, van
investeringen in onderwijs en kennis. Maar zonder een gelijktijdig pleidooi
voor fikse loonstijgingen (zoals Kleinknecht). Maar Wijers is dan ook
ondernemer, Kleinknecht een echte studeerkamereconoom. 

Net als die andere studeerkamereconomen die zeggen dat de overheid maar even
moet afwachten en niet moet bezuinigen. Ze zouden een punt hebben als ze een
paar jaar terug aan de bel zouden hebben getrokken om meer af te lossen, niet
zo veel extra uit te geven. Maar zij zongen toen gewoon mee dat extra uitgaven
te doen. Begrijpelijk, dat deden wij ook, en het is ook niet uit te leggen dat
winsten stijgen en meevallers aan de orde van de dag zijn, terwijl je niets
doet aan wachtlijsten of lerarensalarissen. Maar daar ligt dus precies het
politieke probleem. Het beleid is (binnen grenzen) anti-cyclisch (het
structureel begrotingsbeleid, zeg maar de Zalmnorm), maar het politieke humeur
is juist zeer pro-cyclisch. Maar ach, economie is -net als politiek- een
gedragswetenschap ;)
Groeten,
Bert.


Henk Vreekamp <vreekamp at knoware.nl> wrote:

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

Democs,

Ach, wat heeft het Akkoord van Wassenaar ons gebracht? Meer export, begreep
ik ooit. Maar wat is het binnenlands effect op sociaal-economisch vlak?
Onze corporatieve regelmakers en vele neoliberale amateur-kapitalisten met
hen vergeten dat elke markteconomie, ook die van een
(semi)verzorgingsstaat, een ongelijke ontwikkeling naar branches en
sectoren kent.

Veel is onmaakbaar, werkgevers en vakbonden zoeken altijd kleine en grote
gaten in matigingsakkoorden. De ene keer grijpen zelfstandigen hun kans,
dan weer topbestuurders, dan weer bepaalde sectoren in de productie (neem
destijds de aanleg van de gadleidingen met zeer gespecialiseerd personeel,
en nu de boorplatforms e.d.) of de dienstverlening (een tijdje de ICT, nu
onderwijs en verpleging e.d.).

Ik word niet koud of warm bij ideeen over loonmatiging gezien de vele
ontsnappingsformules en -situaties. Ik vind de Schumpeteriaanse gedachten
van Kleinknecht (en ook Wijers) veel interessanter: vrije marktwerking voor
taken die de innovatie en daarmee de concurrentiepositie bevorderen. Dat
gemiereneuk over loonmatiging helpt nauwelijks, zie onderstaand bericht.
Loonmatiging is een regeringsvreemd instrument, het is beter te reguleren
met belasting, subsidie, gezondheid en onderwijs. Dat laatste doen
regeringen dan ook (tekorten onderwijs etc.), maar laat ze van de markt
zelf afblijven, deze amateurkapitalisten. Indirecte maatregelen kunnen al
fout genoeg uitvallen...

En die Melkertbanen? Dat is toch een goedkope manier van de overheden om
aan basispersoneel te komen. Een moderne vorm van dwangarbeid trouwens
gezien de eenvormige loonopbouw, verkocht als "sociaal" en geheel tegen de
beginselen die elders op de arbeidsmarkt heersen. Moeten we daar nou ook al
op bezuinigen?

>30 augustus 2003
>NIEUWSSERVICE VAN RADIO NEDERLAND WERELDOMROEP
>
>* Hogere lonen dan verwacht
>
>De brutolonen zijn dit jaar meer gestegen dan verwacht. Dat blijkt
>uit het Nationaal Beloningsonderzoek 2003 van het accountantskantoor
>Deloitte en Touche. Het groeicijfer lag dit jaar op 4,3 procent. Dat
>is weliswaar minder dan vorig jaar, maar aanmerkelijk meer dan de
>voorspelde 3,4 procent. De onderzoekers vinden het cijfer
>opmerkelijk, gezien de economische recessie in Nederland.
>Bij banken, verzekeraars en in de zakelijke dienstverlening zijn de
>lonen het meest gestegen. De sectoren vervoer, communicatie en
>energie blijven achter.

Henk Vreekamp, Utrecht.

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst
(D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld
alleen: SUBSCRIBE D66
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld
alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op:
http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********