Fortuyn & hoe nu verder met de democratie

[Hans]

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

Beste lijsters,

Wat zien we? Politici en media krijgen het verwijt dat Fortuyn
gedemoniseerd werd. Zijn doodvonnis zou daarmee zijn getekend.

Wat de heren en dames politici betreft is dit klinklare onzin.
Natuurlijk is er in de campagne niet altijd even genuanceerd
gedebatteerd. Maar dat is eigen aan verkiezingscampagnes en bovendien
waren de debatten (denk aan het soundmix-debat) dusdanig van opzet dat
alleen de pakkende oneliner op luid volume uitgesproken nog gehoord kon
worden. Polariseren? Zeker. Maar met name ook door Fortuyn, die door
voortdurend te reppen over de puinhopen van paars een hele generatie
bestuurders diskwalificeerde. De uitspraken van Melkert (vergelijking Le

Pen) en De Graaf (Achterhuis) waren in deze context ongelukkig en
ongepast maar niet representatiet voor de bejegening van Fortuyn.
Bovendien kan geen enkele uitlating een excuus zijn voor moord. Zelfs
als Fortuyn was vergeleken met een racist als Janmaat zie ik niet in
waarom dit tot zijn dood had moeten leiden. Janmaat, Le Pen en Haider
lopen allemaal nog springlevend rond.

De rol van de media is kwalijker geweest. Zelf ben ik als journalist ook

lid van deze club. Dat neemt niet weg dat ik denk dat de staat van de
Nederlandsae journalistiek tot nadenken stemt. Wat ik merk is dat
journalisten elkaars nieuwsselectie maatgevend zijn gaan vinden. Dat is
niet alleen gemakzuchtig en angstig (oh wee als mijn krant dit verhaal
niet brengt) maar zorgt er bovendien voor dat grote nieuwsverhalen
abnormale proporties aannemen. Zeker als het nieuws in kwestie ook nog
eens amuseert (hetgeen schijnbaar belangrijker wordt gevonden dan
informeren). Pim Fortuyn was zo'n hype. De journalistiek heeft hem met
grote gretigheid gevoerd aan een volk dat zich verveelde met de huidige
politieke kaste.

Dat zou nog tot daaraantoe geweest zijn als de journalistiek niet bij
voortduring een karikatuur maakte van het gedachtengoed van zowel
Fortuyn als dat van 'de rest'. De journalistiek (vergeef me de
generalisaties) vatte dat wat wel degelijk genuanceerd was samen in een
paar zinnen die lekker bekten. Ergo: de kiezer wordt slecht
geinformeerd. Wat heeft het voor zin om nog verkiezingen te organiseren
als het gros van de kiezers niet weet wie wat vind en waarom? Moet dan
het feit bepalend zijn dat Pim in het debat zo handig en onheus zijn
mede-debaters afkapte of dat Dijkstal zo'n aardige man lijkt die beslist

aardig is voor zijn kinderen? Of moeten we dan toch maar Paul Rosemoller

in het torentje parkeren omdat hij altijd zo lekker vlot het bovenste
knoopje van zijn overhemd open laat?

Wat mij betreft zit het failliet van de Nederlandse democratie hem niet
alleen in het feit dat de tweede kamer is verambtelijkt en dat de
politiek het speelveld van a tot z heeft dichtgetimmerd. Minstens zo
belangrijk is het feit dat de kiezer niet weet waar hij het over heeft.
Tijd en zin is er meestal niet om zich in de materie te verdiepen en de
media maken het er wat dat betreft ook al niet makkelijker op. En dus
wordt er in deze ontzuilde tijden, waarin er geen dominee meer is die
aangeeft hoe het stembiljet moet worden ingevuld, driftig meegewaaid met

iedere frisse of entertainende wind. De kiezer is niets meer of minder
dan een windvaan. Wie het hardste blaast in de juiste richting wint.

Het is dus niet genoeg dat mensen met ideeen zich met de politiek gaan
bemoeien en dat partijen zich daarvoor openstellen. (dan heb ik het niet

over partijtijgers die door braaf te zijn in een jaar of tien opklimmen
van de JS of JD naar de achterste bankjes van de Kamer. Sharon Dijksma'
s hebben we al genoeg) En we zijn er ook niet direct als we het
regeerakkoord grotendeels afschaffen en de fractiediscipline bij het oud

vuil zetten. Hoewel dit wel belangrijke voorwaarden zijn om weer een
debatcultuur in de Tweede Kamer te creeeren waarin het mogelijk wordt om

inderdaad zonder last of ruggespraak te stemmen en ook eens toe te geven

dat je het verkeerd hebt gezien.

Veel belangrijker dan dit alles is het dat democratie niet iets moet
zijn wat je overkomt als je als achttienjarige voor de stemcomputer
staat, maar iets waar je al van jongs af aan vertrouwd mee bent geraakt.

Een uurtje maatschappijleer in de week lijkt me dan niet genoeg. Zou het

een idee zijn om op de middelbare school bijvoorbeeld standaard aan het
begin van de dag de krant te lezen en daarover klassikaal door te
praten? Kritische zin kweken bij jonge mensen is een voorwaarde voor een

soepel functionerende democratie. Onderwijs is nu vooral stampen en ja
en amen zegen. Mensen die zelf nadenken informeren zichzelf en zullen
eerder vraagtekens zetten bij een ongenuanceerd nieuwsverhaal van de
wakkere reporters van SBS6. En uit die groep van jongeren met kritische
zin zullen vanzelf mensen opstaan die voor vers en origineel bloed
zullen zorgen onder de Haagse kaasstolp. Daar moeten de clubs die nu aan

de touwtjes trekken dan natuurlijk wel voor openstaan.

Tot slot - na een wat overdadige mail die mij hopelijk vergeven wordt -
vind ik niet dat de democratie schade is toegebracht door deze eenzame
gek uit Harderwijk. 99,999% van de Nederlanders zwaait niet met pistolen

en spreekt zijn afschuw uit over dergelijk gedrag. Dat zijn de mensen
die samen de democratie maken. De democratie is er dus nog steeds.
Alleen de man die nu posthuum door vrijwel iedereen wordt doodgeknuffeld

is er - helaas - niet meer.

Groet,

Hans Hulst.








P.s. Er wordt wel gezegd dat de kiezer altijd gelijk heeft. Tja. Wedden
dat om onnaspeurlijke redenen de LPF straks beloond gaat worden en de
rest van de politieke partijen gestraft omdat één gek het in zijn hoofd
haalde om Pim Fortuyn te vermoorden? Die geisoleerde daad heeft niets
met welk politiek vraagstuk en welke kandidaat op welke lijst dan ook te

maken. Maar dat schijnt verder niet belangrijk te zijn.

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********