Privatisering stop
Ad Huikeshoven
adhuikeshoven at WANADOO.NL
Thu Mar 21 20:08:30 CET 2002
REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl
REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl
Joris,
Je schreef in een reactie op mijn tweede reactie:
En over het discussieren op een redelijke toon..... heel graag hoor :-)
Maar dan ook over de echte zaken. Geen voorbeelden geven van
marktprodukten
die goed werken en dat als argument om een monopolie te creeren...
En ik ben benieuwd of er produkten zijn waarvan jij zegt dat ze niet
geprivatiseerd moeten worden? En waarom die niet?
Joris: niet geprivatiseerd dienen te worden de zuivere collectieve
goederen:
1 de veiligheid (defensie, politie, justitie, rechterlijke macht)
2 het beheer van de harde infrastructuur (m.n. wegen en bruggen)
omdat de 'politiek' dient te bepalen waar hoeveel asfalt komt, waar
hoeveel spoorlijnen komen, waar wel of geen haven komt, terwijl de
aanleg en het onderhoud uiteraard door marktpartijen uitgevoerd kan
worden. De aanleg van die peperdure infrastructuur doet de overheid het
goedkoopst, omdat de staat tegen het goedkoopste tarief kan lenen op de
kapitaalmarkt (marktpartijen zullen al gauw twee-procent-punt duurder
uit zijn dan de staat, over een looptijd van 50 jaar is dat aan extra
rente in hele euro als de initiële investering.
3 de herverdeling van inkomen ter dekking van sociale risico's:
dat kan alleen in collectieve verzekeringen met wettelijk verplichte
deelname van iedereen - dat geldt voor de WW, de bijstand, risique
social in de WAO, en last but not least de basisverzekering
gezondheidszorg (gezondheid is namelijk een welhaast onverzekerbaar
risico: de gemiddelde uitgaven per persoon stijgen met de leeftijd van
de persoon, en dat meer dan evenredig)
Wel is het handig om in de gaten te houden dat enkele zuiver collectieve
goederen in Nederland geleverd worden door niet-overheidsorganisaties,
zoals:
1 De bewegwijzering langs de wegen door de ANWB
2 De 'gratis' Gouden Gids bezorgd op alle adressen in Nederland
Joris, hieronder speciaal voor jou mijn eerste en inhoudelijke reactie
op jouw mail:
Je mist werkelijk de belangrijke punten uit mijn reactie. Monopolies
opzich zijn niet het probleem, wel misbruik door een monopolist van zijn
machtsposities. In dat geval zijn over het algemeen de klanten de dupe,
door ofwel slechte dienstverlening (ten tijde van het staatsmonopolie
telefonie - het duurde veel te lang om een aansluiting te krijgen
doordat de PTT weigerde voldoende te investeren) ofwel
winstmaximaliserende prijzen. Voor wat betreft het laatse heeft de
wetgever een aantal uiterst sterke troeven in handen: voorwaarden aan
concessieverlening, zoals prijsplafonds, en toezicht, in geval van
telefonie denk aan de OPTA (niet dat die echt adequaat functioneert,
maar in opzet is er een toezichthouder mét bevoegdheden). Idem dito met
een sterretje voor de verzelfstandigde NS: ze mogen eigen beleid voeren,
onder de voorwaarde van beheerste prijsontwikkeling.
Als je wilt leren roeien is het nog steeds het handigste om eerst te
leren sturen. Moet je dat om te beginnen wél wíllen leren.
Joris schreef:
Het dringt hier kennelijk nog niet door dat een privaat monopolie veel
erger is dan een staatsmonopolie. Daarzijn inmiddels de meeste economen
het wel over eens.
>> Daar zijn de meeste economisten het onderling niet over eens. Probeer
eerst eens het proefschrift 'Rationality, competition and evolution;
Entry(deterrence) in dynamic barrier market theory' van Arjen van
Witteloostuijn eens te lezen (ISBN 90-5291-028-6).
Nu kun je discussieren of een vliegveld een monopolie zal worden of
niet. maar dat is hier niet het geval. Volgens mij heeft een vliegveld
veel karakteristieken van een uiteindelijk monopolie. Dat zal er dus
ontstaan bij vrije marktwerking. En het gaat hier niet om het
winkelcentrum.... maar om het vliegveld.....
>> Het vliegveld is inderdaad een (lokaal) monopolie
Een vergelijking met andere europese mainporten.... Tja... Ik ga niet
naar Budapest om met het vliegtuig vervolgens ergens heen te vliegen.
Dus die concurrentie is er niet echt.... Ik zit toch redelijk vast aan
Schiphol. misschien nog een enkel Duits Vliegveld. Maar grote kans dat
uiteindelijk een maatschappij meerdere mainports zal beheersen via
overkopen/fusies etc.... en dan....
>> Denk eerder aan Brussel en Düsseldorf, lieve schat.
En in Amerika zijn ze in verschillende staten al druk doende met
nationaliseren hoor. Dus zo raar is het nu ook weer niet. Ze hebben daar
>> Dat is interessant. Welke staten?
hun lessen geleerd met verschillende energiemonopolies... Duurdere prijs
en mindere kwaliteit.... Het spanningsveld tussen klant en aandeelhouder
slaat nu eenmaal bij een monopolist.... en waarschijnlijk ook wel bij
oligopolisten, sneller door ten faveure van de aandeelhouder...de klant
kan toch niet weg he....
>> Inderdaad, ook bij een staatsmonopolist kan de klant niet weg ...
En er werd een voorbeeld gegeven van de Griek... Easy Jet.... Verkeerd
voorbeeld natuurlijk. Bij mijn weten heeft die Griek een
vliegtuigmaatschappij en geen vliegveld..... Dus een heel ander
produkt....
>> Dat klopt, die Griek heeft geen vliegveld. Zijn business is 'het
beschikbaar stellen van capaciteit', Men hoofdstuk XIV, paragraaf 5
'Bedrijven waarbij de dienstverlening bestaat uit of gepaard gaat met
beschikbaarstelling van ruimten', van Starreveld c.s. 'Bestuurlijke
Informatieverzorging', deel II 'Typologie van de toepassingen', derde
druk, Samsom, ISBN 90-1405-240-5.
En Sweder zou je in ieder geval ook waarschuwen voor private
monopolies... Zullen we de discussie dus maar verkleinen tot of een
vliegveld karakters heeft van een monopolist.... Is de toetreding tot
die markt erg open/makkelijketc... toegankelijk..... Kan ik morgen een
vliegveld beginnen? een concurrent voor Schiphol...dus in de buurt?
>> Ja een vliegveld is een (lokale) monopolist voor het laden en lossen
van personeel en vracht met vliegtuigen, met een beperkte capaciteit aan
'slots'. De verdeling van die 'slots' is al lang geleden uit handen
gegeven aan een onafhankelijke 'slot'verdeler. De
(nationale)landingsrechten op Schiphol zijn een compleet moeras, die de
concurrentie fors beperken ten gunste van KLM, zolang KLM min of meer in
'staats' handen is. KLM kan niet 'fuseren' met een andere maatschappij
omdat ze anders die landingsrechten verliezen (need I say more). De
klanten van een vliegveld zijn primair luchtvaartmaatschappijen die
willen landen en stijgen. De prijs van die landingsrechten wordt mede
bepaald door onze overheid. Schiphol 'concurreert' met Frankfurt als
'hub'. Schiphol heeft heel veel transit passagiers door het voor elkaar
te krijgen dat de overstaptijd veel korter is dan op andere vliegvelden.
De concurrentie draait derhalve op de kwaliteit van de dienstverlening
(in het geval van Schiphol uitstekend) in plaats van op prijs (net als
bij de meeste Nederlandse verzekeringsmaatschappijen). De overheid - als
de burgers dat om milieuredenen dat zouden willen - zou het aantal
transit passagiers op Schiphol fors terug kunnen draaien, door Schiphol
primair te bestemmen voor passagiers die vanuit Nederland (buiten
Schiphol) naar ver weg willen vliegen, of van ver weg willen terugkeren
in Nederland (buiten Schiphol) en het hele 'hub' gebeuren de nek om te
draaien. Nou ja, helemaal. Je kan die passagiers uit België of Duitsland
ook per bus of trein aanvoeren naar Schiphol. Joris, daar draait de
heimelijke discussie om: beperking van het aantal vluchten per jaar op
Schiphol door terugdringen van het aantal transitpassagiers. Dat is
jammer voor Schiphol, maar de meeste burgers in Nederland hebben daar
geen last van. Echter, dat is uitstekend via wet- en regelgeving af te
dwingen (liefst in Europees verband, maar Nederland kan daar legitiem in
voorop lopen) zonder blokkade op privatisering.
>> En wat Schiphol dan wil als geprivatiseerd bedrijf: inderdaad
vergaande samenwerking zoeken met andere luchthavens, coördinatie van
beleid om de dienstverlening aan de klant te optimaliseren. Vergeet niet
dat JFK, NY, NY mede door Schiphol is heringericht op basis van het
'Schiphol'-model : één terminal voor veel luchtvaartmaatschappijen, in
plaats van één terminal per luchtvaartmaatschappij: dat levert namelijk
een veel beteren service aan de klant (snellere bagageafhandeling) tegen
veel lagere kosten, ten voordele van de klant (lage te betalen
luchthavenbelasting)
Tot slot Joris:
In het practicumlokaal Engels op mijn middelbare school hing een poster
met de tekst: "O, Lord, Help me to keep my big mouth shut until I know
what I'm talking about".
En best als je op mijn reactie reageert: spreek me gerust rechtstreeks
aan, en laat de citaten zien waarop je reageert. Is ook duidelijk waarop
je niet reageert.
Met vriendelijke groeten,
Ad Huikeshoven
Vondelstraat 33
2513 EN 's-Gravenhage
telefoon/fax +31(070)3608510
Met vriendelijke groeten,
Ad Huikeshoven
Vondelstraat 33
2513 EN 's-Gravenhage
telefoon/fax +31(070)3608510
-----Oorspronkelijk bericht-----
Van: Discussielijst over D66 [mailto:D66 at NIC.SURFNET.NL] Namens Joris
van den Wittenboer
Verzonden: Thursday, March 21, 2002 7:14 PM
Aan: D66 at NIC.SURFNET.NL
Onderwerp: Re: Privatisering stop
REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl
Ad,
Wat wil je met onderstaand mailtje zeggen?
Dat de PvdA tegen privatisering is is hun eigen keus. Wij maken ook onze
eigen keuze.... En ik ben helemaal niet tegen alle privatiseringen. maar
we, de overheid, gaat volgens mij nu soms ook wat te snel. Privatiseren
moet je doen indien dat goed is voor de burgers. Een particulier
monopolie
is mijn ogen nog steeds slechter voor mij als klant dan een
staatsmonopolie
(ook al is dat een PvdA staatsmonopolie).
En Sweder van Wijnbergen is een PvdAér...... Dus je kan die lui echt wel
wat overlaten (als je het toch partijpolitiek wilt maken).
En over het discussieren op een redelijke toon..... heel graag hoor :-)
Maar dan ook over de echte zaken. Geen voorbeelden geven van
marktprodukten
die goed werken en dat als argument om een monopolie te creeren...
En ik ben benieuwd of er produkten zijn waarvan jij zegt dat ze niet
geprivatiseerd moeten worden? En waarom die niet?
Groet joris
Joris,
De PvdA is tegen 'privatisering'. Het is verkiezingstijd. Door wanbeleid
van een aantal niet-D66 ministers is een aantal privatiseringen mislukt
of op een debâcle uitgelopen. Met name door gebrek aan heldere kaders en
richtlijnen (onvermogen om te sturen) en door falend toezicht
(onafhankelijk toezicht dat absoluut noodzakelijk is om na te kunnen
gaan of de marktpartijen blijvend opereren binnen - de door de burgers
gewenste - kaders en richtlijnen.
Het was Netelenbos (PvdA-Minister van Verkeer en Waterstaat) die een
zwalkend mobiliteitsbeleid voerde de afgelopen vier jaar, daarbij de
NS-directie compleet ontredderd achterlatend. Die directie wist drie à
vier jaar niet meer waar ze aan toe waren en stopten met investeren in
nieuw materieel - de dramatische gevolgen daarvan hebben we met zijn
allen het afgelopen jaar stevig gevoeld: overvolle treinen en teveel
vertragingen.
Het was Jorritsma (VVD-Minister van Economische Zaken) die Sweder van
Wijnbergen (voormalig Secretaris-Generaal van het Ministerie van
Economisch Zaken met D66 sympathieën) aan de dijk zette na zijn
publikatie in een landelijk dagblad van een beslisboom voor de gewenste
publiek-private samenwerking in verschillende typen van product/markt
combinaties, met name van leveringen via een vast leiding-netwerk, zoals
water, gas, elektra, of, in ruimere zin, transport van mensen en vracht
over een netwerk van wegen, spoorlijnen, vaarwegen wat uit te breiden is
naar transport door de lucht (netwerk van luchthavens met een beperkt
aantal 'slots'.
Dat artikel van Sweder van Wijnbergen heb ik niet in mijn archief. Wie
kan die beslisboom hier reproduceren? Kunnen we met zijn allen een
kritische analyse ten aanzien van Amsterdam Airport N.V. (voorheen N.V.
Luchthaven Schiphol) uitvoeren op een redelijke toon ;).
De PvdA wil zich maximaal anti-liberaal profileren, en zo mogelijk op
alle terreinen waarop dat mogelijk is: afschaffing van de vrijheid van
onderwijs voorop, afschaffing van particulier initiatief, afschaffing
van het particulier eigendom, etc. etc. D66 is liberaal van gedachte, en
is heftig gekant tegen dergelijke oud-socialistische gedachten als
afschaffing van alle vrijheden. D66 is wél sociaal van gevoel, dus óók
voor de bescherming van zwakken in de samenleving en deugdelijke sociale
voorzieningen. D66 is en blijft groen: D66 is de eerste enige echte
milieu-partij in dit land.
Met vriendelijke groeten,
Ad Huikeshoven
Vondelstraat 33
2513 EN 's-Gravenhage
telefoon/fax +31(070)3608510
-----Oorspronkelijk bericht-----
Van: Discussielijst over D66 [mailto:D66 at NIC.SURFNET.NL] Namens Joris
van den Wittenboer
Verzonden: Thursday, March 21, 2002 4:04 PM
Aan: D66 at NIC.SURFNET.NL
Onderwerp: Re: Privatisering stop
REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl
Het dringt hier kennelijk nog niet door dat een privaat monopolie veel
erger is dan een staatsmonopolie. Daarzijn inmiddels de meeste economen
het
wel over eens. Nu kun je discussieren of een vliegveld een monopolie zal
worden of niet. maar dat is hier niet het geval. Volgens mij heeft een
vliegveld veel karakteristieken van een uiteindelijk monopolie. Dat zal
er
dus ontstaan bij vrije marktwerking. En het gaat hier niet om het
winkelcentrum.... maar om het vliegveld.....
Een vergelijking met andere europese mainporten.... Tja... Ik ga niet
naar
Budapest om met het vliegtuig vervolgens ergens heen te vliegen. Dus die
concurrentie is er niet echt.... Ik zit toch redelijk vast aan Schiphol.
misschien nog een enkel Duits Vliegveld. Maar grote kans dat
uiteindelijk
een maatschappij meerdere mainports zal beheersen via overkopen/fusies
etc.... en dan....
En in Amerika zijn ze in verschillende staten al druk doende met
nationaliseren hoor. Dus zo raar is het nu ook weer niet. Ze hebben daar
hun lessen geleerd met verschillende energiemonopolies... Duurdere prijs
en
mindere kwaliteit.... Het spanningsveld tussen klant en aandeelhouder
slaat
nu eenmaal bij een monopolist.... en waarschijnlijk ook wel bij
oligopolisten, sneller door ten faveure van de aandeelhouder...de klant
kan
toch niet weg he....
En er werd een voorbeeld gegeven van de Griek... Easy Jet.... Verkeerd
voorbeeld natuurlijk. Bij mijn weten heeft die Griek een
vliegtuigmaatschappij en geen vliegveld..... Dus een heel ander
produkt....
En Sweder zou je in ieder geval ook waarschuwen voor private
monopolies...
Zullen we de discussie dus maar verkleinen tot of een vliegveld
karakters
heeft van een monopolist.... Is de toetreding tot die markt erg
open/makkelijketc... toegankelijk..... Kan ik morgen een vliegveld
beginnen? een concurrent voor Schiphol...dus in de buurt?
Ik meen dat dat nog knap lastig was... Dus die markt is al niet zo open
als
jullie doen vermoeden.....
Groet Joris van den Wittenboer
**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********
More information about the D66
mailing list