Zwevende politiek

[Dries Boele]

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

> Dries Boele <driesboele at WXS.NL> in een aankondiging:
>>Velen zijn het er over eens: de verkiezingen zijn jaren niet zo spannend
>>geweest, en niet alleen vanwege het fenomeen Fortuyn.
>                              ^
>                              | ??
>                              V
>>Steeds minder mensen weten op wie en waarom ze zullen stemmen. Of is er
>>eigenlijk geen reden om te gaan stemmen wanneer alles goed gaat?


Marc Fluks:
> Daar zullen toch niet veel mensen het mee eens zijn denk ik. Bovendien
> lijken beide uitspraken in strijd met elkaar.



Beste Marc en andere lijsters,

Een kleine toelichting bij een cryptische beschrijving.

Ik geef toe, de verschillende zinnen bij elkaar leveren een merkwaardige
combinatie op, maar een echte tegenstrijdigheid zie ik niet. Als de meesten
nu al precies weten op wie zij gaan stemmen, zal de uitkomst nauwelijks
spannend zijn. De vraag is dus wat het nog-niet-weten van zoveel kiezers
(ca. één-derde) zal bepalen.

Cruciaal is de vraag waarom zoveel kiezers zweven. Mijn suggestie is dat
daarvoor een viertal redenen kunnen worden aangegeven, die wellicht allevier
van betekenis zijn, al is onduidelijk in welke mate.

1) Het is een nog-niet-weten uit desinteresse; het gaat immers goed genoeg.
Waarom zou je je over politiek druk maken? (Zie citaat Bolkestein.)
Misschien gaan deze kiezers stemmen wanneer er een bijzondere reden is, maar
is er nu zo'n bijzondere reden?

2) Een andere reden voor het nog-niet-weten van de `zwevende kiezer' kan
zijn: zwevende politiek. Zwevend, want los van de maatschappelijke
werkelijkheid. De reeds bekende politieke partijen (m.n. de Paarse) bepalen
een politieke agenda die niet wordt gedeeld door grote delen van de
bevolking. (De Haagse consensus versus een buitenparlementaire
schaduwconsensus, waar Jos de Beus aan refereert.) Waarom stemmen op
partijen die de verkeerde dingen belangrijk maken?

3) Kiezers weten het nog niet (of niet meer) omdat de bestaande
democratische cultuur steeds minder aanslaat (het verhaal van Boogers). Zij
zijn niet meer geïnteresseerd in partijen en hun programma's, maar in
bestuurders en hun stijl, persoon, visie en kwaliteit. Bij de Politiek van
Partij en Programma passen ideologie, beginselen en lezen (wie van partij
verandert oriënteert zich door leeswerk). Bij de Politiek van Bestuurders en
hun Stijl daarentegen passen pragmatiek, ervarend leren en massamedia (is
iemand aansprekend in zijn/ haar optreden en handelen?). Kiezers zweven
omdat de meeste politici die zich massamediaal presenteren weinig
aansprekend zijn.

4. Tenslotte zijn er nog degenen die twijfelen of stemmen wel zoveel zin
heeft. Zij menen dat politiek niet het alleenrecht is van
volksvertegenwoordigers, integendeel. Politiek is in de eerste plaats wat er
gebeurt in het publieke domein waar burgers hun interesses organiseren, hun
belangen verdedigen en hun meningen vormen. In het publieke domein wordt de
toekomst bepaald van de samenleving. De volksvertegenwoordigende politiek is
daar slechts een (steeds onbelangrijker wordend) onderdeel van. Op wie zou
je dan stemmen, als je al gaat?

Kortom: Is het de kiezer die zweeft of de politiek?

Zo ongeveer.

Met vriendelijke groet,
Dries Boele

P.S.
Politiek denkende lieden die over bovenstaande kwesties iets zinnigs te
zeggen hebben, zijn natuurlijk van harte uitgenodigd, komende zondag, in het
filosofisch café!

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********