fractiediscipline

[Tjerk Jouwstra]

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

Ik kan slechts praten uit acht jaar ervaring met een gemeenteraadsfractie
van respectievelijk 8 en 9 leden. In de eerste fractie (van 8 leden) was er
aanvankelijk weinig tot geen fractiediscipline en stonden we in de
gemeenteraad al gauw bekend als de spreekwoordelijke kruiwagen met
springende kikkers. Voor de gevestigde partijen (en zeker onze
coalitiegenoten) heel irritant, want je kon niet op onze fractie rekenenen.
Te lust en te keur stemde een meerderheid of minderheid van de fractie voor
of tegen een voorstel. Ik zelf kan me uit die tijd (eind 1990) nog het
voorstel herhinneren over het al of niet opheffen van het alcoholverbod bij
door de gemeente georganiseerde plechtigheden. Dat was een jaar ervoor
ingevoerd, met als gevolg, dat de omzet van grapefruitsap en appelsap enorm
steeg. Alleen bij officiële delegaties (de chef de kabinet van de
burgermeester had het vanavond  nog tegenover mij over het bezoek van de
kardinalen aan willibrord's stad, waarbij veiligheidshalve maar voor een
rondvaart werd gekozen, waarbij wel een plechwelmuswijntje gedronken mocht
worden) zocht het gemeentebestuur omwegen. Bij afscheidsrecepties van trouwe
ambtenaren, in volle aanwezigheid van hun familie, kwam men niet verder dan
een alcoholvrij wit wijntje (toen nog met een hele nare nadronk) of de toen
nog bestaande Buckler.

Onze fractie was hopeloos verdeeld. Ik mocht het woord voeren namens deze
fractie. En kwam met het verhaal van Herodotes over de perzische satrapen op
de proppen: op de jaarvergadering kwamen allen tezamen, een werd er
uitgeloot om nuchter te blijven en aantekeningen te maken, de anderen
hoerden en snoerden en namen besluiten,  en de volgende ochtend hield de
secretaris de genomen besluiten tegen het licht, tezamen met de anderen en
werd zin en onzin van elkaar gescheiden. Een tegenstander zat naast me en
stootte me aan: Tjerk, ik ben toch voor opheffing van het alcoholverbod.
Daarna ging ik verder met mijn betoog over het minderheidsstandpunt in mijn
fractie, de zuiverheid en voorbeeldfunctie van een gemeentebestuur tegen een
als algemeen ervaren maatschappellijk kwaad: het bovenmatig alcoholgebruik.
Dezelfde buurman stootte me aan en zei: Daar ben ik het ook mee eens.
Vervolgens moesten we als fractie nog schorsen, om uit te maken, hoeveel nu
voor en tegen gingen stemmen; het werd 5 tegen 3 voor opheffing van het
verbod.

Ik heb begrepen, dat de top van Leefbaar Utrecht (horecaexploitanten) dit nu
weer ter discussie wil stellen, een lang déjà vu.

Maar waar fracties zijn, moet er fractiediscipline zijn. Dat vereist
coalitievorming. Goede fracties maken afspraken, over hoe om te gaan met
minderheidsstandpunten: bijv (zo is ook altijd mijn standpunt geweest en zo
heb ik me altijd gedragen) op levensbeschouwelijke standpunten gaat de
persoonlijke opvatting voor, maar als je college partij bent en je hebt
afspraken gemaakt met andere collegepartijen, dan kun je alleen nog
tegenzijn, als je dit  bij het totstandkomen van het collegeprogram hebt
aangegeven, waar het de hoofdlijnen van het uit te voeren beleid betreft.
Anders kun je fracties, en daarmee de huidige organisatie van politieke
partijen beter opheffen. Of wat dan terugkeert, beter is, waag ik te
betwijfelen.

Hoc dicet,

Tjerk Jouwstra
-----Oorspronkelijk bericht-----
Van: Henk Elegeert <HmjE at home.nl>
Aan: D66 at nic.surfnet.nl <D66 at nic.surfnet.nl>
Datum: maandag 15 januari 2001 11:08
Onderwerp: Re: [D66] fractiediscipline


>REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl
>
>Marc-Jan Ahne wrote:
>>
>> REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl
>>
>> Ben het met je eens Hein, ben alleen bang dat het niet gaat werken
wanneer
>> alleen LN dit gaat doen.
>
>Niet te pessimistisch, Marc-Jan. Het was destijds van Agt die het nodig
>had om de discipline op te leggen aan het CDA om daarmee een eind te
>maken aan de "dissidenten" binnen zijn fractie/partij.
>Maar met name de *discipline* was daarvoor van doorslaggevende
>betekenis.
>
>[..]
>> .... maar moet je voor standpunten op zoek naar parlementaire
>> meerderheden, dit maakt de afhankelijkheidrelatie tussen kabinet en
>> partijen groter en bevordert meer debat in het parlement.
>
>Helemaal mee eens.
>Wanneer je niet meer met die discipline rekening wenst te houden, maar
>de inhoud van het debat en de argumenten en standpunten als uitgangspunt
>neemt, zullen ook andere partijen (die het democratisch gedachtengoed
>een warm hart toe dragen) de *discipline* laten varen.
>
>> Wanneer slechts
>> een partij het doet ben ik bang dat het idee voor vele jaren van tafel
zal
>> zijn omdat het dan niet kan lukken.
>
>Dat nu, geloof ik juist niet.
>Sterker nog, wanneer een partij er (weer) mee zou beginnen is de
>*discipline* ten dode opgeschreven.
>Die *discipline* hoort niet per definitie tot de democratie.
>
>Henk Elegeert
>
>**********
>Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst
(D66 at nic.surfnet.nl).
>Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het
tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66
>Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld
alleen: SIGNOFF D66
>Het on-line archief is te vinden op:
http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
>**********
>

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********