[Grens neolib dogma bereikt?]

Tjerk Jouwstra tjouwstra at WXS.NL
Fri Feb 16 23:11:28 CET 2001


REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

Ik heb er moeite mee, dat begrippen door elkaar gehaald worden en dat
daaruit vervolgens allerlei conclusies getrokken worden. Enerzijds bestaat
er het staatsrechttelijk begrip liberalisme, wat in onze huidige constitutie
vorm heeft gekregen in bijvoorbeeld de VVD, die als volkspartij het
liberalisme als gedachtengoed claimt, D66, dat deels hinkt op de oude
vrijzinnig democraten (met markante politici als Cort van der Linden, Treub
en Marchant), en waarvan Henk Zeevalking en Hans Gruiters bijvoorbeeld
uitdragers waren, en deels op de nieuwe doorbraakgedachte van Hans van
Mierlo c.s., waarbij het toendertijd bestaande politieke bestel opgeblazen
moest worden en uiteindelijk een breed progressief blok moest komen en tot
slot een deel van de PvdA, die ook als doorbraakpartij na WOII de
progressieven van toen, waaronder Oud (die na een paar jaar de PvdA verliet
en de VVD oprichtte) en een aantal ARers uit de vooroorlogse partijen tot
zich nam.(Een hele zin). Hierbij stond de vrijheid van het indvidu in zijn
maatschappelijke contekst voorop. De Overheid had zich te onthouden van
overbodige bemoeïng met het private leven, zoals ook neergelegd in de
klassieke grondrechten als vrijheid van meningsuiting ed.

Daarnaast bestaat er een economisch liberalisme. Die uitgaat van aanbod en
acceptatie, en derhalve marktpartijen, die met elkaar overeenstemming
bereiken over vraag en aanbod, prijs, produkt en kwaliteit. Iemand biedt
iets aan, en een andere partij accepeteert dat aanbod tegen de
uitonderhandelde prijs. Dat spel leidde tot onrechtvaardigheden. Reden,
waarom de wetgever (waarin ook partijen met het liberale gedachtengoed
vertegenwoordigd waren) de zwakkere partij wilde beschermen, zoals de
werknemer (rechtspositie en ontslagbescherming) en de huurder van woonruimte
(huurbescherming), Met name ook door de crisis van de dertiger jaren na het
inzakken van de beurs in de Walstraat in 1929 en de zwarte markt praktijken
in Nederland in WO II is er na WO II behoefte gekomen aan duidelijker
economische ordening in Nederland via wetgeving. Romme van de RKSP, later
KVP (en nu CDA) bepleitte met vooraanstaande PvdA economen voor een stelsel
van Publiekrechtelijke Bedrijfs Organisaties. Er kwamen Produktschappen en
Bedrijfschappen met wetgevende macht  Eigenlijk onze variant op de
uiteindelijk onwerkbaar gebleken planeconomie van de communisten.

Dit stelsel bleek niet goed te werken, maar werd met name door het CDA en
een deel van de PvdA lang in stand gehouden. Door het doorzettingsvermogen
van Hans van Mierlo is in 1994 een paars kabinet gekomen, dat hier de
storende overheidsbemoeienis weer slechtte. Hans Wijers heeft hierbij een
belangrijke rol gespeld. Ik zelf ben als gemeenteraadslid  direkt betrokken
geweest bij de privatisering van het gemeentelijk woningbedrijf, met daarbij
tegelijkertijd een ingrijpende aanpassing van het aanbodsysteem: niet meer
de overheid bepaalde wie waarom en waar in het schaarse aanbod mocht wonen,
maar mensen mochten zelf hun keuze maken voor een bepaalde woning, en bij
schaarste gold toewijzing op basis van objectieve criteria, waarbij achteraf
ook bekend gemaakt werd, wie waarom een woning kreeg. Voor iedereen een
bevredigende werking. Dit wat betreft de markt.

Ook politiek bleek de privatisering een succes. Van een slechtlopende
gemeentelijke dienst met een negatief saldo van toen al meer dan 100 miljoen
met teveel en te duur betaald personel (het ambtenarenreglement gaf ze een
beschermde rechtspositie, waarbij ieder gewerkt uur na vijfen driedubbel
werd uitbetaald en ze haddden een aparte staf nodig, die zorg droeg voor de
goedkeuring door B&W en de raad van ieder relevant besluit (mijn dieptepunt
was een uren durende discussie in de commissie over het oververfen van paars
gekleurde keukenkastjes door het woningbedrijf op kosten van de
oud-huurder)) werd het een normaal functionerende huisvestingsaanbieder,
waar een klacht binnen 24 uur verholpen kon worden. Door het formuleren van
goede randvoorwaarden bleef de gemeente grip houden op haar
volkshuisvestelijke taak.

Ik denk dus, dat de overheid niet moet willen ingrijpen in de normale
werking van de markt, waar vragende en aanbiedende partijen elkaar vinden,
wel zorg moet dragen voor duidelijke randvoorwaarden, zoals bescherming van
de zwakkeren en het aanbieden van een vangnet voor zij, die door het ijs
zijn gezakt, maar haar verantwoordelijkheid moet nemen, waar voor de markt
geen plaats is en al helemaal niet als marktpartij moet willen optreden,
door verkoop van radiofrequenties, spoorrails of het energienetwerk
bijvoorbeeld.

Voor politieke partijen vormt dat maar een aspect van de vele, waarvoor zij
betrokken zijn bij de regelgeving en het bestuur van deze zeer complexe
samenleving. Daarvoor geldt veel meer. En hoe je het ook wendt of keert,
Paars geeft mij hierbij geen slecht gevoel. In tegendeel.

En nu wil ik een borrel,

Tjerk
-----Oorspronkelijk bericht-----
Van: Bert Bakker <bbakker at usa.net>
Aan: Henk Vreekamp <vreekamp at knoware.nl>; D66 at nic.surfnet.nl
<D66 at nic.surfnet.nl>
Datum: vrijdag 16 februari 2001 17:02
Onderwerp: Re: [Grens neolib dogma bereikt?]


REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

Henk Vreekamp <vreekamp at knoware.nl> wrote:


De gekte schijnt nu een beetje te worden gestopt met die zogenaamde
'veiling' van FM-frequenties. Dat komt er op neer dat ondernemers jarenlang
een zender opbouwen waarvan de goodwill (luisterdichtheid) het belangrijkste
kapitaal is. Bij succes wordt ze dan vervolgens die zender weer afgepakt en
mogen ze gaan meebieden voor wat ze zelf hebben opgebouwd. Dit is dus gewoon
economisch fascisme.

Schande dat D66 daar niet eerder tegen heeft geageerd.

---

Dat is een kwestie van effectiviteit. Ik heb altijd aarzelingen gehad, en
die
ook geuit - zowel publiekelijk als intern, in overleg met de
staatssecretarissen. Maar een te vroeg 'tegen', terwijl de zaak nog in
voorbereiding was bij het kabinet, zou ertoe hebben geleid dat we buiten de
discussie kwamen te staan. Onderdertussen heb ik het dossier tegen de
'opbrengstmaximalisatie' (Zalm, VVD) en de bevoordeling van de publieke
omroep
(Van der Ploeg) opgebouwd. EN ik heb tegen alle betrokkenen altijd gezegd:
zodra ik één millimeter ruimte zie, ga ik hem benutten. Dat was afgelopen
week. Kortom: vroege getuigenissen leiden tot schone handen, maar zelden tot
resultaat.

En wat de electriciteit betreft: de discussie daarover laat ik maar aan Jan
van Walsem, maar de Kamerfractie beziet alles van geval tot geval. In het
geval van UMTS was veiling de aangewezen weg, bij benzinestations eveneens.
Privatisering van elektranetwerken is prima, mits de toegang goed geregeld
is
en er geen nieuwe monopolies ontstaan - uiteindelijk heeft de consument daar
baat bij; vergelijk ook de ontwikkelingen in de telefoonmarkt van de
afgelopen
jaren. 'Californie' heeft daar niets mee te maken, overigens.

Groeten,

Bert Bakker.

____________________________________________________________________
Get free email and a permanent address at http://www.netaddress.com/?N=1

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst
(D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld
alleen: SUBSCRIBE D66
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld
alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op:
http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********



More information about the D66 mailing list