vijf jaar na Srebrenica

[Arthur Bletterman]

Beste Gerrit,

Voorhoeve, van Mierlo en de met de missie Srebrenica instemmende kamerleden (dat zijn bijna alle kamerleden) hebben de schuld voor het falen van Dutchbat bij de VN gelegd, en hebben daardoor dus geen reden om zich schuldig te voelen. Slecht slapen is er al helemaal niet bij. Het viel mij op dat veel politici na de val van Srebrenica deze houding aannamen of er helemaal het zwijgen toe deden, alsof ze de schaal en de draagwijdte van het drama aldaar niet goed konden of wilden bevatten. De gevolgen van de reeks van besluiten die tot de val van Srebrenica leidden (meer dan 8000 doden) vallen nu eenmaal buiten het gangbare politieke leven van koopkrachtplaatjes, een procentje meer of minder enzovoort.
 Zoals ik het zie hebben de politici tot de val van Srebrenica bewust of onbewust met oogkleppen op gelopen voor wat betreft de militaire aspecten en -complicaties van de vredesmissies waartoe ze besloten. Zie bijvoorbeeld de NRC van 31 augustus: 'Bosnië -beleid was emotioneel, niet realistisch'. Ik verdenk veel politici ervan bewust niets te willen weten over militaire zaken, strategieën, enzovoort, vanuit een houding die nog uit de koude oorlog stamt (het kruisraketten -debat), waarbij zoveel mogelijk afstand wordt genomen van alles dat met wapentuig te maken heeft. Als vervolgens mensen met die houding beslissingen over militaire zaken moeten nemen, dan is dit vragen om dit soort blunders.
Hieruit volgt bijvoorbeeld ook de ambivalente houding die nu tegenover de krijgsmacht wordt aangenomen. De bedoeling is dat Nederland deelneemt aan een zodanig aantal vredesoperaties, dat we 'meetellen' op dit gebied in de wereld. Maar aan de andere kant wordt er telkens opnieuw op de krijgsmacht bezuinigd. Dit brengt de militairen die die missies moeten uitvoeren structureel in een onmogelijke positie, ook al door de vele reorganisaties en het personeelstekort. De krijgsmacht is nog steeds niet klaar met de verandering van de grote koude-oorlog-krijgsmacht die ze was, met dienstplichtigen, naar een kleinere, flexibelere, beroepskrijgsmacht, die wereldwijd ingezet kan worden. Daarvoor zijn nieuw materieel, nieuwe oefeningen, nieuwe logistieke structuren en nieuwe strategieën nodig. Om dit binnen redelijke tijd voor elkaar te krijgen zou er juist geld bij moeten, in plaats van de nu gangbare bezuinigingen. Het vredesdividend bestaat niet, want er is geen vrede, in ieder geval niet op de plaatsen waar onze militairen tegenwoordig worden ingezet!

Op dit moment heeft de politiek enkele criteria omarmd, waaraan een vredesmissie moet voldoen, wil men in Den Haag toestemming geven voor de inzet van Nederlandse militairen. Het lijkt me dat als men nuchter aan deze criteria vasthoudt, toekomstige missies (in VN-verband) zeker tot de mogelijkheden behoren.
De situatie in Eritrea kan ik niet goed beoordelen, omdat ik niet weet wat er precies van de vredesmacht verlangt wordt. Wel heb ik begrepen dat er honderdduizenden Ethiopiërs en Eritreërs tegenover elkaar staan, dus ben ik benieuwd hoe groot die VN vredesmacht moet zijn, en hoe groot de bijdrage van de Nederlanders. Het lijkt me dat D66 haar mening over al of niet deelnemen moet beoordelen aan de hand van de situatie aldaar en aan de criteria die na Srebrenica zijn opgesteld, niet aan een al of niet aanwezig zijn van een referendum, of voldoende democratisch gehalte van onze eigen samenleving.

Een volksraadpleging organiseren voordat je besluit aan een VN vredesmissie deel te nemen gaat mij wat ver. Ik denk dat instemming van het parlement voldoende is, aangezien het volk door dit parlement vertegenwoordigd wordt. Alleen als we echt oorlog gaan voeren zou je zoiets kunnen overwegen (als daar tijd voor is).  Bedenk trouwens dat in het geval van Srebrenica er waarschijnlijk wel een 2/3 meerderheid onder de Nederlandse bevolking was, die vond dat we daar militairen heen moesten sturen. De media riepen al jaren om ingrijpen.

Met vrijzinnige groet,

Arthur Bletterman
-------------- next part --------------
An HTML attachment was scrubbed...
URL: <http://www.tuxtown.net/pipermail/d66/attachments/20000904/1683da88/attachment.html>