democratie en fractiediscipline

[Michiel Scheffer]

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

Beste Lijsters,

De discussie die Joop Swarte in gang heeft gezet is een eigen leven gaan leiden.  Dat kan los van de
merites van het specifieke onderwerp geen kwaad want de positie van het parlement en daarmee de
aantrekkelijkheid van de parlementarier is voor d66 een belangrijk onderwerp. Mijn reactie over
fractiediscipline is door menigeen als defensief beoordeeld. Deels terecht, hoewel ook voor mij geldt
dat persoonlijke integriteit belangrijker is dan fractiediscipline, laat ik voor de nuancering
aangeven dat fractie discipline vooral aan de orde is als het gaat om het volgen van een
Verkiezingsprogramma. Ik kan me heel goed voorstellen dat er meer vrije kwesties zijn, als het VP
niets regelt of multi-interpretabel is, ook is afwijking van de fractiediscipline te rechtvaardigen
als de fractie zelf afwijkt van een VP en een fractielid de partijlijn wel trouw blijft.

Deels onterecht omdat je niet gebruiken uit een systeem van het persoonlijk mandaat kunt inzetten in
een systeem van kieslijsten. Het is een klassiek dillemma van van Mierlo, we willen een andere
politiek incl. structurele hervormingen maar moeten werken in het huidige systeem waarin een andere
politiek zal stuiten op de cultuur van andere partijen en waarbij gedragsverandering binnen het
systeem  structurele hervormingen eerder uitstellen dan versnellen.

Ik neem wel de uitdaging aan dat we moeten blijven zoeken naar manieren om de volksvertegenwoordiger
herkenbaarder te maken naar de burger. Dat kan door de interne selctie van kandidaten door partijen.
Op zich is het gerechtvaardigd dat gelet op het belang van partijen de interne democratie van partijen
ook een onderwerp van het debat over de kwaliteit van de democratie wordt. Te denken valt aan systemen
van "primaries" waarbij kiezers de lijstvolgorde bepalen. Verdergaat het voorstel door de PC  gedaan
om met het EOS systeem te werken waarbij de kiezer bij de verkiezing zijn voorkeur aangeeft voor en
volgorde van kandidaten.

De legitimiteit van een vertegenwoordiger is niet alleen bepaald door de wijze van verkiezing maar ook
door zijn functioneren. Het gaat ook om de legitimiteit van het besluitvormingsproces, dat is een
kernthema uit de resolutie Burger en Bestuur. Het is dan zaak te kijken naar de bevoegdheden van het
parlement en de praktische uitvoering daarvan. We hebben gepleit voor versterking van de staf van het
parlement zodat ook kamerleden kunnen komen met verkenningen (en dus beleidsinitiatieven kunnen doen),
en niet via een motie de regering op te roepen tot een nota (een motie die de regering niet altijd
uitvoert).  We denken aan het vereenvoudingen van het indienen van wetsvoorstellen door TK leden.
We hebben gepleit voor meer hoorzittingen en de mogelijkheid om ambtenaren (in bepaalde zaken en
vanuit bepaalde instanties b.v. ZBO's) verantwoording af te doen leggen in het parlement. We hebben
gepleit tot het versterken van de controlemogelijkheid van het parlement. Tenslotte zouden
parlementariers moeten beschikken over meer medewerkers om contact met de samenleving te houden. Een
gedachte zou zijn, maar nu improviseer ik om het parlement te verkleinen tot 100 man, en het
vrijkomende budget te verschuiven naar de ondersteuning van de TK leden. In die zin is het Amerikaanse
senaat een goed voorbeeld: het zijn er maar 100, maar ze hebben gezamenlijk wel 2000 medewerkers,
zowel voor inhoudelijke ondersteuning als voor contact met de constituency. Overigens blijf ik van
mening dat ons Senaat afgeschaft dient te worden. het coorectief referendum is een betere manier om de
TK in noodgevallen op het rechte spoor te houden.

Kortom (afwijken van) fractiediscipline is een waardevol onderwerp, maar het is wel zaak het inbreder
verband te blijven plaatsen.

VrGr    Michiel Scheffer

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********