Leren van verleden (was: medeverantwoordelijkheid)
Dr. Marc-Alexander Fluks
fluks at ASTRO.UVA.NL
Tue Jul 18 22:31:52 CEST 2000
REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl
Michiel Scheffer <mspcd66 at WXS.NL> schreef:
>Kortom de vraag "wat te doen" en wat te leren van het verleden wordt weer
>actueel.
[Zie: http://listserv.surfnet.nl/SCRIPTS/WA.EXE?A2=ind0007&L=d66&P=R40657 ]
Maar er is een alternatief: je kan ook pogen te leren van de toekomst
(wel zo aardig, ik mag het zelf graag doen).
Voordeel is dat de toekomst niet vast ligt (het verleden trouwens ook
niet maar dat is een ander verhaal) zodat men nogal wat kanten opkan.
Er is dus veel waarvan men wat kan leren. Bovendien is 'het doen'
toekomstgericht en dat maakt een dergelijk leerproces meteen al een
stuk realistischer. Mensen die van het verleden iets willen leren,
zien maar al te graag overal 'oorzaken' (zeg maar: 'fouten') maar
verschillen voortdurend van mening als ze die pogen te identificeren.
Anders gezegd: men dreigt eerst dat 'iets' te gaan formuleren en daar
vervolgens een keurig passende duiding bij te zoeken.
Leren van de toekomst is vrij simpel: je kijkt wat er nu gebeurt en
voorspelt de mogelijke uitkomst daarvan. Of als men zelf iets doet:
je doet niet iets om iets te bewerkstelligen (dat gaat doorgaans mis)
maar je doet iets en poogt de uitkomst daarvan te voorzien. Oefening
baart kunst: hoe vaker men dit doet, hoe beter het gaat. Menigeen durft
zoiets echter niet aan omdat men bang is een fout te maken (terwijl
men juist daarvan zou kunnen leren).
Maar wie poogt te leren van het verleden, wie poogt te zeggen waarom
een bepaalde handeling niet het beoogde resultaat heeft gehad, zal
daar nooit in slagen. Het zoeken naar een fout is onmogelijk als die
'fout' al gemaakt is; men weet namelijk niet wat het alternatief
geweest zou zijn - en dat kent men alleen maar als men iets van de
toekomst kan zeggen.
En de geschiedenis is gedoemd zich te herhalen...
Marc Fluks
**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********
More information about the D66
mailing list