Federaal Europa

[Mark Koek]

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

Hein van Meeteren schreef o.m.:

> Brendam Thesingh wrote:
> [...]
> > Ik vind in ieder geval dat het Amerikaanse systeem van de grondwet met
> > checks & balances goed in elkaar zit, ookal heeft dat ook nadelen. Ik denk
> > dan ook dat het best zou kunnen dienen als een voorbeeld voor hoe een
> > 'Federale Europese Grondwet' er uit zou moeten zien.
>
> Absoluut niet. De USA zijn de USA en Europa is Europa. We hebben hier
> -historisch gegroeid-  een sterk decentraal systeem. Met nadruk op de
> nationale lidstaten. We kennen de subsidiariteit: wat `laag' geregeld
> kan worden mag niet `naar boven'.

Maar wie bepaalt op welk niveau iets het best geregeld kan worden? In
Europa is er het systeem dat de natiestaten het laatste woord hebben.
Naar beneden toe werkt dat goed: de kiezer bepaalt of er
gedecentraliseerd dan wel gecentraliseerd wordt.

Maar naar boven werkt dat helemaal niet goed. Elke staat heeft een veto,
hetgeen -zeker bij een groeiend ledental- betekent dat er meestal wel
eentje tegen (de)centralisatie is. De kiezer heeft hier slechts een hele
indirecte invloed en het systeem leidt tot een status quo.

Naar mijn mening is het Amerikaanse systeem veel beter: het Congres in
samenspraak met de president en de Grondwet zoals geinterpreteerd door
het Hooggerechtshof bepaalt op welk niveau de zaken geregeld worden. Het
centrale orgaan, omgeven door 'checks&balances', bepaalt, *met
meerderheid van stemmen*.

In de praktijk is zichtbaar dat het werkt: onder het laatste
Democratische Congres heeft het Hooggerechtshof met de Grondwet in de
hand de staten meerdere malen tegen de federale overheid in bescherming
genomen. De kiezers waren ook ontevreden over de neiging tot
centralisatie, en het nieuw verkozen Republikeinse Congres (het jaartal
ontglipt me even) begon onmiddelijk met decentraliseren.

Europeanen hebben op dit proces veel minder invloed. We kunnen wel een
Europees Parlement kiezen, maar dat heeft zo goed als niks te vertellen.
Dat is geen goede zaak.

We hebben een Europees Verdrag nodig dat geen details regelt, maar
generale richtlijnen geeft. In deze richtlijnen hoort te staan dat het
Europees Parlement de wetgevende macht is, maar ook aan welke
voorwaarden het moet voldoen wil het bevoegdheden van nationale
overheden afnemen. Het Europees Gerechtshof moet dan bij conflicten het
laatste woord hebben over de vraag of aan de voorwaarden wordt voldaan.

Als er instemming van alle 15 (20? 25?) lidstaten vereist is werkt het
gewoon niet.


Groeten,

Mark Koek

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********