Omroepen

Wed Jan 5 12:26:36 CET 2000

> In diverse berichtjes papagaaien de schrijvers elkaar na dat het
> huidige omroepbestel verouderd en achterhaald is. Maar waarom is
> dat eigenlijk zo ? ik heb hier nog geen argument langs zien
> komen.

Ok, laat ik even een willekeurige greep doen uit de schier uitputtende
doos argumenten-waarom-onze-publieke-omroep-verouderd-is :-)

- De verzuiling is de samenleving is voorbij, zelfs in het onderwijs.
Dat mensen hun kinderen op een bijzondere school doen heeft vaak niet
met "religieuze overtuiging gekoppeld aan bijpassende pedagogische
opvattingen" te maken, maar meer met de kwaliteit van de individuele
school of de grotere zelfstandigheid van de bijzondere scholen. Ik
verbaas me ook nog steeds dat heel Nederland zich nog altijd bij de
passificatie van 1917 (1919?) neerlegt, terwijl daar inmiddels wel wat
op af is te dingen.
- De stromingen die je in de omroepen tegenkomt, weerspiegelen niet
langer die de maatschappij. Waarom drie christelijke omroepen? Wie
rekent zich nog tot het socialistische deel van de maatschappij? Als
verzuiling het doel is van je stelsel (of anders gezegd: maatschappelijk
afspiegeling dmv aparte identiteitgebonden organisaties) kan er dan,
zoals Glen Mellonius schreef, geen boeddistisch zuiltje worden
opgericht? De meerwaarde van het publieke bestel zou m.i. juist moeten
zitten in het aanbieden van informatie voor dergelijke kleine groepen!
Het verenigingstelsel is nauwelijks flexibel en daardoor niet van deze
tijd.
- Het huidige stelsel is opgezet in een tijd dat de publieke omroep het
monopolie had op radio- en TV-uitzendingen. Sindsdien hebben de
commerciele jongens en meisjes 2/3 van de kijkers weggesnoept zonder dat
dit tot een fundamentele herdefinieren van de taken van de publieke
omroep heeft geleid. Veel taken zouden nu probleemloos aan het private
initiatief (al dan niet met winstoogmerk) kunnen worden overgelaten en
in mijn politieke opvatting zou je dat dan ook  moeten doen.

> Volgens mij is het omroepbestel in Nederland net zo
> verouderd als de democratie, de politieke partijen, de vrijheid
> van meningsuiting en het bijzonder onderwijs.

Ik zou het anders willen definieren: volgens mij is het publieke bestel
inderdaad net zozeer verouderd als het bijzonder onderwijs en de
politieke partijen. Ik geloof trouwens dat D66 dat partijstelsel in 1966
al achterhaald vond en dat haar voorloper, de Vrijzinnig Democratische
Bond, in 1917 al niet veel zag in het bijzonder onderwijs. Voor het
partijstelsel is echter nog geen helder alternatief. Voor de publieke
omroep wel: opener, vrijer, kleiner, democratischer en meer gericht op
de publieke taken.

> Het is toch geweldig dat wij een systeem hebben waarin niet
> alleen het grote geld en de overheid maar ook groepen burgers
> die zich organiseren toegang tot de media hebben. En het werkt
> ook nog: de TROS, de EO, Veronica, BNN zijn er allemaal in
> geslaagd om binnen te komen.

Tja, het ligt een beetje aan je definitie van "groepen burgers". Ik ben
erg voor hervorming van de publieke omroep, juist opdat burgers zich
kunnen verenigen en binnen kunnen komen. Democratisering is nodig. De
huidige omroeporganisaties zijn enorme instituten die eerder in het
rijtje passen van gevestigde belangen dan bij de burgers, al was het
maar vanwege de enorme kapitaalreserves van sommige omroepen (NCRV,
AVRO, VARA). Volgens mij is het poldermodel nog representatiever voor de
Nederlandse bevolking dan de publieke omroepen voor de "maatschappelijke
stromingen": niet dus.

> En het is toch ook hardstikke goed dat de politiek geen greep op
> de media heeft.

Nee, dat is helemaal niet goed! Iedere burger met een radio- of
tv-toestel wordt gedwongen mee te betalen, en vervolgens hebben ze er
niets over te zeggen. Waarom zou dat goed zijn? Ik zou graag via de
politiek mee kunnen beslissen over het mediabestel waaraan ik meebetaal.
Hoe meer de politiek aan de "Vereeniginghen" te beslissen overlaat, hoe
minder invloed de burgers er op hebben. Dat wij geen (of relatief
weinig) censuur kennen valt of staat niet met een publiek stelsel waarin
omroepbazen de scepter zwaaien.

Sterker, omroepbazen hebben vaak belangrijke informele, dus niet
controleerbare banden met de overheid (PvdA'er Marcel van Dam, CDA'er
Joop van der Reijden, RPF'er Andries Knevel, D66'er Wolffensperger...).
De vele banden tussen omroep en overheid zijn er volgens mij ook de
reden van dat er zo moeizaam iets verandert in het bestel. De kanalen
van de Instituten zijn te goed om hun belangen aan te tasten.

> Dat de minister niet ter verantwoording geroepen
> kan worden als een omroep een paar kamerleden te kakken zet. De
> veel geroemde BBC heeft bijvoorbeeld wel last van politieke
> druk, ministers die dreigen om het budget te verlagen en
> parlementaire debatten of een bepaald programma wel of niet
> uitgezonden mag worden.

Helemaal eens. Dat is dus precies de reden waarom we niet het engelse
systeem klakkeloos moeten kopieren. Natuurlijk deugt ook daar vanalles
niet. Laat onverlet dat de omroep daar veel "publieker" is dan in ons
corporatistische stelsel.
Overigens, wanneer de VARA op kosten van ons allemaal een jongen van 16
naar de hoeren laat gaan, worden daar ook hier kamervragen over gesteld.
Ik ben er nog niet helemaal uit of het in het kader van de
pluriformiteit nou wel of niet goed is om iedereen te dwingen hieraan
mee te betalen (hetzelfde geld voor de eveneens controversiële EO en
anderen).

> En het is ook nogal arrogant om te roepen dat het
> huidige omroepbesteel geen draagvlak heeft terwijl miljoenen
> mensen door hun omroep lidmaatschap te kennen geven daar anders
> over te denken. Want laten we wel wezen, zelfs de kleinste
> omroep heeft meer leden dan alle politieke partijen bij elkaar.

Ik heb er helaas geen bewijs voor, maar ik ga ervan uit dat er meer
mensen lid worden van een omroep omdat ze het programmablad willen
ontvangen dan dat er mensen lid worden van D66 omdat ze de Democraat zo
graag lezen. Komt bij dat niemand gedwongen meebetaalt aan de politieke
partijen, maar wel aan de EO en de VARA.

> Gezien de stand in de peilingen en bij de laatste verkiezingen
> kun je  je eerder afvragen of D66 nog wel van deze tijd is.

Klopt, en dat moet je ook voortdurend doen. Want als je dat niet doet,
ontwikkel je niet snel genoeg en wordt je vanzelf overbodig. Dat is
dezelfde fuik waar de omroepverenigingen in zijn getrapt... ;-)

Groetjes,
Andor.

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********