eco-centrisme en geboortebeperking

William Oosterwijk de.alven at PLANET.NL
Thu Feb 17 18:07:40 CET 2000


Naar aanleiding van de reactie van Michiel Scheffer.
Wat pleit tegen het beginsel "de mens centraal" is analoog aan dat
van de aarde als centrum van het zonnestelsel.

de plaats van de mens
Evolutionair gezien is de mens de jongste mutatie. Om wat voor
onopgehelderde reden dan ook: redelijkerwijs mag worden aangenomen
dat de mens de enige levensvorm is die in taal denkt en is daarmee als
enige soort in staat tot abstractie. Dat verschaft de mens een geheel
eigen plaats op een palet van ruim 30 miljoen bekende levensvormen.
Uw soort verhoudt zich als 1 : 30.000.000 andere.

het unieke van de mens
De mens is onbetwist motorisch het hoogst ontwikkeld van alle
aardse organismen. De mens is in staat te anticiperen en te manipuleren.
maar in de laaste seconde is er iets mis gelopen. Het is als waren we
ineens in staat vuur te maken toen we nog niet wisten dat het huis
brandbaar is. Daar ging het mis. Anders gezegd: in een zeer kort
tijdbestek (slechts enkele honderden jaren) leerden we op elementair
niveau allerlei dingen te ontrafelen, uit elkaar te peuteren en deden als
een ware tovenaarsleerling de wereld versteld staan. Wat we niet wisten
-en ook niet wilden weten- was dat we niet in staat waren -en zijn- te
overzien wat de gevolgen zouden zijn van dat gepruts op elementair niveau
(kernfysica / DNA recombinatie / veranderen van de samenstelling van de
atmosfeer, om een paar te noemen). Pas eentiende seconde geleden waren
er mensen die inzagen dat de werkelijkheid veel, heel erg veel,
gecompliceerder is dan sommigen dachten. Die mensen zagen in dat we niet
net kunnen doen alsof er verder niets bestaat dan datgene waarop toevallig
het focus gericht is. Dat we niet kunnen doen alsof al het andere
onveranderd blijft als we één element uit talloze andere manipuleren.
Om kort te gaan: sindsdien "kennen" we de Algemene Systeem Theorie.

het zelfbeeld
Waar het om gaat in het beeld van "de mens centraal" is dat het zelfbeeld
het denken kleurt. Anders gezegd: waar ligt in het denkproces als het
ware de diepste wortel van het denken, de referentiebron van de
gedachtenstroom. Het "ik" als alomvattend: al het andere als functie van
het ik. Dat beeld is onvolledig en onjuist. Dat valt eenvoudig te
bewijzen: het ik kan niet bestaan buiten de de aardse omgeving. De aarde
daarentegen wel zonder de mens.
U bent als mens met al uw soortgenoten van nul en generlei waarde zonder
de aarde. Zonder de aarde  bestaat u niet. Het is dus arrogantie en
zelfbedrog om de mens centraal te stellen. Betekent dit nu dat u niet van
uzelf mag houden? Nee, dat betekent het niet want daar gaat het niet om.
Als u in staat bent uzelf te zien als deel van het geheel gaat u anders om
met het geheel, dat is de essentie. Dat is de leer. Ik probeer te helpen u
te ontdoen van de oogkleppen waar u zichzelf toe veroordeelde.
De functie van dit alles is de kaders waarin u denkt, de context van het
denken te veranderen. De mens centraal in de context van het totaal komt
al een stuk dichter bij de werkelijkheid. Maar het totaal centraal ìs de
werkelijkheid.

geboortebeperking
Op elementair niveau is de mens een organisme als alle andere. En zoals
alle organismen streeft de soort "mens" als overlevingsstrategie naar
uitbreiding van de groep. Daar gaat het fout bij de mens want alles wat
oorspronkelijk de soort bedreigde heeft zij reeds vernietigd. En dus is
het elementaire mechanisme dat de soort in stand moest houden een
rudimentair element geworden. Er is dan ook een explosieve toename van
de soort. De gedachte achter geboortebeperking is deze: als er één soort
in staat is het (rudimentaire) mechanisme te overstijgen boven het
biologische niveau dan is dat de mens. Echter om in te zien dat de mens
een aantal primaire mchanismen moet overstijgen moet "het programma"
worden aangepast. Er moet als het ware een upgrade worden gemaakt.
Een upgrade van egocentrisme naar ecocentrisme.
Als niet die excercitie is voltooid kan nooit het zelfsturend mechanisme
in werking komen dat nodig is om een nieuwe strategie te ontwikkelen om de
soort met succes in stand te houden.

William Oosterwijk


From:          Michiel Scheffer <mrscheffer at wxs.nl>

>.....<
Michiel:
William Oosterwijk verzet zich tegen het beginsel "mens centraal" dat D66
hanteerd. Ik wil graag de discussie aan welk mensbeeld hier achter
schuilt, maar ik wil ook graag doordenken over het begrip "mens centraal".
In de milieubeweging kun je onderscheid maken tussen een "humanistische"
en een "anti-humanistische" stroming. >....< De rhetorische vraag is of
het schandelijk is om de mens centraal te zetten of het
duurzaamheidsperspectief te schetsen in termen van de levenskansen van de
mens, voorzover we dat ook maar zouden kunnen. Dat is op zich al een helse
klus voor de komende 100 jaar. Om nu duurzaamheid van de aarde en al haar
wezens op een hoger plan te stellen dan het voortbestaan van de mens gaat
een stuk verder en roept ook dilemma's op. Zo hebben sommige
anti-humanisten geroepen dat de aarde niet meer dan 500 mln, of 1mld
mensen kan dragen. Gelet op de huidige situatie is dat of een volstrekt
gratuite uitspraak of een verkapte oproep tot het oprichten van
verbrandingsovens. Overigens kun je niet in redelijkheid zeggen dat de
mens zich niet bekommert over andere diersoorten. hadden de ratten maar
enig mededogen gehad tijdens de pest in 1349 of de walvissen mensenlevens
gered bij de Titanic.

Dit is geen aanval op het pleidooi van William Oosterwijk inzake
geboortebeperking. Maar in alle ernst, geboortebeperking is in de
praktijk de afgelopen dertig jaar krachtig ter hand genomen, het heeft
alleen een lange nasleep. Voordat er stabilisering optreed ben je 70-80
jaar verder. De natuurlijk bevolkinggroei die in NL nu doorzet is niet
zozeer omdat de huidige 20-30'ers veel kinderen krijgen maar omdat er
gewoon relatief veel 30'ers zijn die alsnog kinderen nemen. dat is
wereldwijd niet anders. Zou er dan harder (hoe) ingegrepen moeten worden.
In sommige derde wereld landen is nu al sprake van vergrijzingsproblemen
omdat in redelijk korte tijd het aantal geboortes sterk is afgenomen, de
levensduur verlengd (in een generatie een generatie langer leven) en de
voorzieningen daar totaal niet op zijn afgestemd. In veel landen zijn
(klein)kinderen de pensioenvoorziening. ook in Nederland ziet het er naar
uit dat de jongeren de AOW van de babyboomers zullen betalen, aangezien
onderlinge solidariteit binnen of vanuit de generatie van de gouden jaren
ver te zoeken is.

Dan blijft bij de vraag wat is drastische geboortebeperking en helpt
het. William kom met een plan.

Michiel Scheffer

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********



More information about the D66 mailing list