De Boerenstand (Was: Re: Algemene beschouwingen)

[Chido Houbraken]

Beste Max, lijstlezers

>>Ombuigen naar wat?
>Subsidie op ecologischer bedrijfsvoering.
Zoals ik in een ander mailtje schreef: daar ben 'k nie teugen, in tegendeel...

>>Leg mij nu eens uit waarom we dan aan prijs- en bedrijfssubsidies moeten doen.
>Om ecologisch beleid te voeren via stimulering (reinforcement) en niet via straffen.
Eh, het ging mij bij deze opmerking om het terugdringen van de onnodige productie (vlees- en boterberg, melkplas). Overigens stimuleert het ook de overstap naar ecologischer methoden, aangezien het niet meer redabel is om op de oude voet verder te gaan, zeker als de andere regels m.b.t. mestoverschot e.d. overeind blijven.

>Daarnaast hebben de huidige subsidies twee directe effecten.
>1.Ze houden de consumentenprijzen lager dan het vrije markt equilibrium
Als de agrarisch-ecologische industrie echt op gang komt (dus met grootschalige ecologische bestrijdingsmiddelenproducenten e.d. en een groot afzetgebied), kon dat wel eens heel erg meevallen. De uiteindelijke kosten van deze bedrijfsvariant zijn, als ik goed ingelicht ben, uiteindelijk lager.

>2. Er werken meer mensen in de sector dan er zonder subsidies zouden werken.
>Afschaffen zonder meer van de subsidies wordt dus betaald door de consument
>en door de werkloos geworden boeren en medewerkers.
Tenzij die boeren de wil en ondernemerszin hebben om over te stappen. Er moet namelijk nog steeds voedsel geproduceerd worden. Ik bedoel, het is niet alsof we de mijnen dichtgooien; we openen alleen een ander soort mijn. Maar mijnwerkers blijven we nodig hebben.
Daarnaast vind ik dit geen goed argument om dus maar geen remmende maatregelen te nemen. Zoiets als: we willen een gewapend conflict wel stoppen, maar ja, het levert wel banenverlies in de wapenindustrie op. Dus laten we de wapenproductie maar hoog houden en ondertussen ontwikkelingswerkers inzetten. Zijn we allemaal tevreden. Het kost de burger alleen wel onnodig een hoop geld.

>Alleen voor consumenten die veel belasting betalen en als percentage van hun
>inkomen weinig aan landbouwprodukten besteden is afschaffing voordelig. Voor
>bv. mensen in de bijstand kan het een inkomensverlaging (of zo je wilt
>inflatie) van enkele procenten betekenen.
Ik weet dat - financiele - korte termijneffecten voor de consument belangrijke politieke overwegingen zijn, maar dat moet niet altijd leidend zijn. We proberen een groot, en op den duur zeer groot, probleem op te lossen en dan moet je ook naar de lange termijneffecten kijken. Dat zijn bv. de (financiele) effecten op milieu en volksgezondheid. Als er nu geen maatregelen volgen, gaan dit soort zaken de consument (ook met de lage inkomens) nog veel meer kosten.
Overigens is het korte termijneffect van de prijsstijging op te lossen door alleen de ecologische landbouwproducten te subsidieren (maar daar waren we het al over eens), echter alleen voor de *benodigde* productie en totdat de ecologisch-agrarische sector op eigen benen kan staan. Het bepalen van de benodigde productie nijgt naar regelzucht en vijfjarenplanningen e.d., maar dat is nu eenmaal inherent aan overheidsbemoeienis middels subsidies (waar ik overigens dus niet per definitie tegen ben).

>>Overigens ben ik van mening dat de boeren al JAREN weten dat de door
>>Brinkhorst ingevoerde maatregelen er aan zitten te komen. Dat had, bij
>>wijze van spreken, de CDA-er Braks al aangekondigd.
>Maar van enige concrete beleidsstappen in de richting van het afslanken van
>de sector is nooit sprake geweest. Waar het gaat om de primaire
>inkomstenbron van mensen, is een meer gestaffelde regelgeving op z'n plaats.
Al sinds Braks wordt geprobeert om afslankende maatregelen op te leggen. Die werden dan weer, met medewerking van het CDA en gedeeltelijk de VVD, kapot onderhandeld en weggecompromitteerd. Maar de trend was er wel en dus kon iedere agrarische belangenorganisatie zien aankomen dat de bestaande situatie niet eeuwig zou duren. Het is normaal, zeker voor ondernemers, om op dat soort situaties te anticiperen. Bij het aantreden van Paars 1 kon de Boerenstand op z'n 10 vingers natellen dat het gedaan was met de invloed van het CDA op het landbouwbeleid en dus met hun riante positie. Ze hebben 5 jaar de tijd gehad om met zelfregulerende maatregelen te komen en het beleid voor een groot deel te sturen. Dat hebben ze, koppig tegen iedere verandering zijnd, vertikt te doen. Jammer, dan. Ik hoop dat Brinkhorst zijn plannen onveranderd door de Kamer sleurt.

>In het algemeen ontleent democratie z'n bestaansrecht aan het rekening
>houden met de (opgebouwde) belangen van minderheden. Dat gebeurt hier weer
>eens veel te weinig naar mijn smaak. En dat is wellicht liberaal, maar niet
>sociaal-liberaal.
De boer is geen minderheid, de boer is een ondernemer. Het tornen aan ondernemersbelangen wordt in Nederland over het algemeen niet al 'liberaal' gekenschetst.
Hier ligt ook de fout in de benadering van de boeren. Ze presenteren zich al een zielige minderheid. Ze hebben het al zo moeilijk bij het doen van hun morele plicht: het creeren van voedsel voor de bevolking. Onzin, dus. (Ik heb op het platteland gewoond en op basis van ervaring doe ik niet mee aan deze romantisering van het boerenleven. De smachtende kreet 'ah, la campagne' van de fransen is niet aan mij besteed).
De agrarische sector is ook onderhevigd aan Europese regelgeving en veranderde maatschappelijke inzichten en dat kunnen ze weten. Het feit dat dit nog de enige branche is die uitsluitend uit kleine familiebedrijven bestaat, toont aan dat ze waanzinnig achter lopen en zich weigeren aan te passen. Die familiebedrijven kunnen alleen maar blijven bestaan middels enorme Europese en nationale subsidies en dat stimuleert niet tot vernieuwende modernisering. Zowel technisch als organisatorisch niet.

De idee dat je bestaande belangen nog eens onder de loep neemt en, indien nodig, radicale veranderingen durft voor te stellen, vind ik wel bij D66 passen.

Zoals ik al zei: met de invoer van subsidie op ecologische landbouw heeft de 'gewone' boer een uitweg.

Groet,

Chido Houbraken