Betuwelijn

[Robert Jan Jonker]

At 12:10 28-9-99 +0100, Joris van den Wittenboer wrote:

>Ik vraag mij echt af of alle onderzoeken echt wel gelezen en geinterpreteerd
>zijn door kamerleden. Zij krijgen zoveel rapporten op hun buro dat ze
volgens
>mij van het merendeel alleen de samenvatting lezen. En mocht er in het
>oorspronkelijke rapport door de onderzoeker (na een strijd met de
>opdrachtgever over of dat mocht of niet) toch nog iets negatiefs staan dan
is
>dat er in de samenvatting meestal uitgehaald (een compromis tussen
>wetenschapper en opdrachtgever).
>
>De hele beslissing is indertijd genomen met ondersteunende argumenten
>die nu niet meer gelden. En toch blijven we met die lijn doorgaan. Er zou
>geld van private ondernemers komen (is er niet meer en komt er ook niet
>meer). Er wordt dan geroepen dat dat ligt aan de traagheid van de
>besluitvorming. Grote onzin natuurlijk. Als het bedrijfsleven er geld in
ziet dan
>zullen ze heus niet zo dom zijn om die winst te laten varen omdat het wat
>langer duurt.

Dat er nog geen private financiering is ligt volgens mij vooral een het
gegeven dat de overheid moet leren in dit soort projecten met de markt om
te gaan; bij HSL-zuid en HSL-oost zie je die leereffecten ook terug, en
wordt de private sector eerder benaderd. In deze periode loopt juist de
consultatieronde; ik ben ook benieuwd wat daar uitkomt; maar of we daar nu
1 miljard uithalen of niet is voor mij geen doorslaggevend argument in de
besluitvorming ja/nee.

>
>Helaas wordt er nooit gereageerd op de argumenten die veel tegenstanders
>leveren.
Door wie niet ? Dat roepen tegenstanders (ook bij andere besluiten) me veel
te vaak, en als je dat vaak roept gaat men het vanzelf geloven; het is
natuurlijk niet waar; in elke stap van de procedure, en in elke discussie
daarna worden van beide kanten inhoudelijke argumenten aangegeven.

>De onderzoeken zijn slecht uitgevoerd (wetenschappelijk van
>generlei waarde) en bevestigen wat de opdrachtgever wil.
Welke onderzoeken ?
Natuurlijk, beleidsonderbouwend onderzoek is wat anders dan fundamenteel
wetenschappelijk onderzoek, maar dat geldt op alle beleidsterreinen.

>Er wordt alleen >geroepen dat er indertijd wel over nagedacht is. Sinds
die tijd is er natuurlijk
>het een en ander veranderd en een heroverweging zou helemaal niet slecht
>zijn. Eigenlijk zou je voordat bij grote dure projecten de schop de grond in
>gaat nog een soort "finale analyse" moeten hebben of het project door moet
>gaan of niet. Bij voorbaat door een zo onafhankelijk mogelijke instantie. Ik
>denk snel aan universteiten.

Is bij de Betuweroute feitelijk gebeurd door de Cie Hermans, op verzoek van
D66 ingesteld bij het aantreden van paars 1.

>
>Mocht het door andere buro's gedaan worden dan kan toch ten minste de TK
>als opdrachtgever fungeren. In plaats van ministers die belanghebbend zijn.
>Eigenlijk zou de TK een instantie moeten hebben die al dit soort onderzoek
>doet en waar ministeries ook verplicht zijn aan mee te werken. Een beetje de
>rol die de RK al heeft (alleen dan uitgebreid).

Tweede Kamer heeft enkele jaren geleden een eigen onderzoek laten uitvoeren
(in het kader van de PKB-discussie) ; overigens ook voor de HSL-zuid.

>De aanpak van de overheid is hier naar mijn mening debet aan dat het
>draagvlak onder deze lijn in rap tempo aan het afbrokkelen is.

Dat komt ook, denk ik, omdat het allemaal zolang duurt; maar voor
ingrijpende besluiten moeten we die tijd ook nemen; alleen: een deel van de
tijd, is nodig voor lokale uitwerkingen en optimalisaties na het
principe-besluit; als daarna steeds discussie over het principe-besluit
blijft ontstaan wordt het inderdaad verwarrend voor een burger die net z'n
huis heeft verkocht en gesloopt zien worden. (overigens voor een goede prijs)
>
>> Je  schrijft: Betuweroute mag alleen als die echt nodig is . Dat is m.i. de
>> verkeerde stelling; natuurlijk is die niet nodig, net zo min als Nederland
>> 1, 2 en 3, enkele banen van Schiphol, het Rijksmuseum of de A15 waarmee die
>> Betuuweroute grotendeels wordt gebundeld. Het gaat erom of de investering
>> past/wenselijk is in een visie op de ruimtelijke inrichting van Nederland
>> en het gebruik van infrastructuur daarbinnen.
>
>Daar heb je gelijk in. Alleen het vervolg klopt niet. De discussie of het
>past/wenselijk is dreigt nu de andere kant op te slaan. Een heroverweging is
>dus zo gek nog niet. Vroeger waren de meeste mensen voor, inmiddels vraag
>ik mij dat af.

Ik ook, maar mijn mening wordt niet primair bepaald door wat de meeste
mensen wellicht vinden maar wat ik zelf vindt. En een expliciet go/no go
moment inbouwen voordat de grote financiele verplichtingen worden aangegaan
is natuurlijk prima; alleen bij de Betuweroute zijn we dat momnet m.i. al
voorbij.

>
>
>Hoe zit het met de Ijzere Rijn en de moderne boten die veel meer vracht
>kunnen vervoeren?
>De vraag is dus of je voor jouw argumenten per se een Betuweroute nodig
>hebt. Dat is de discussie.
>
De Ijzeren Rijn is op dit moment een grotendeels enkelspoors lijntje, waar
alleen dieseltreinen kunnen rijden. Ongeveer de Betuwelijn rond 1990, toen
de plannen daarvoor opkwamen. Er kan dus niet zoveel overheen, en de lijn
loopt door een aantal stedelijke kernen (Weert, Roermond) en een
natuurgebied met Europese status (Meinweggebied). Ongetwijfeld zal er over
enkele jaren of al eerder weer wat over de IJzeren Rijn gaan rijden, met
bijv een aangepaste route Roermond-Venlo; maar dan is ook daar
spoorverdubbeling over grotere afstanden nodig; en de Belgen willen de
route juist opkrikken voor containers vanuit Antwerpen; voor vervoer vanuit
Rotterdam is er dan (vrijwel) geen capaciteit meer.
Die boten zijn natuurlijk prima, maar dekken qua bereik natuurlijk een veel
kleiner marktgebied dan de trein; bovendien hebben ze problemen bij laag
water, en bij hoog water, en beide situaties zullen vanwege
klimaatinvloeden naar verwachting de komende decennia op de Rijn vaker
voorkomen dan in de afgelopen tijd; schepen zijn dus wat minder betrouwbaar
dan treinen. Voorts: verladers willen keuzes hebben; zonder Betuweroute
heeft Rotterdam 1 goede achterland-verbinding (de Rijn), 1 matige (de weg)
en 1 slechte (het huidige spoor); met Betuweroute zijn er twee goede
verbindingen (Rijn en spoor) die naast elkaar hun waarde hebben.

>Groeten,
>Joris van den Wittenboer.
>
>If man define situations as real, they are real in
>their consequences (Thomas-theorema).

Robert Jan Jonker
Utrecht