Voorstel Borst en Hogervorst om WAO-problematiek aan te pakken

[Fritz van Rikxoort]

Cathja Maas wrote:

>Fritz van Rikxoort wrote:
>(...)
>> Van de wetgevende overheid moeten de werkgevers nu zelf de risico's
>> voor de kosten van ziekte en arbeidsongeschiktheid van hun werknemers
>> dragen. Het is dan niet meer dan te begrijpen, dat zij ook die kosten
>> willen mogen bestrijden of beperken. Dat verbieden zou zelfs
>> onredelijk zijn.
>
>En dat moet dan niet alleen gelden vor werkgerelateerde kwalen, maar ook
>voor ziekten voortvloeiend uit de privesfeer (ski-vakanties,
>echtscheidingen e.d.)
>

Eens. Waar de ziekte uit voortvloeit maakt voor de gevolgen van medisch
gezien onnodig wachten op zorg, zoals bijvoorbeeld extra kosten en
inkomensderving voor de zieke zelf en kosten voor anderen zoals de
werkgever, niet uit.


>(...)
>>Bij rechten horen plichten en
>> andersom. Verbieden we extra zorg of voorrang op kosten van werkgevers
>> (of zieken zelf), dan moeten we de verantwoordelijkheid voor de
>> (extra) kosten hierdoor niet meer bij die werkgevers neerleggen. Dat
>> is onredelijk en onbillijk jegens die werkgevers.
>>
>> Kortom, bij het verbieden van voorrangszorg hoort het kiezen voor een
>> net als vroeger collectief stelsel van ziekte -en
>> arbeidsongeschiktheidsuitkeringen.
>
>Kortom herstel van de foute besluiten uit het verleden. Wel moeten we
>zorgen dat de WAO niet meer de voor de bedrijven goedkope
>afvloeiingsregeling is, zoals in de jaren 70 met de warme instemming van
>de vakverenigingen gebeurde

Ik bedoelde niet dat het fout was, de verantwoordelijkheid voor
inkomensderving bij ziekte- en arbeidsongeschiktheid vooral bij de
individuele werkgevers zelf te leggen. En niet te vergeten via premies, en
voor het voor velen bepaald niet te verwaarlozen gedeelte van de
inkomensderving dat vroeg of laat niet verzekerd is, ook bij de individuele
werknemers zelf.
Immers, alleen de werkgever en werknemer kunnen in beginsel samen in goed
overleg bepalen in welke mate en met welke extra maatregelen geheel of
gedeeltelijk doorgewerkt kan worden, zolang de zieke niet volledig hersteld
is.

Maar vergeten is bij die verantwoordelijkheid dan ook het recht te geven,
uit eigen middelen te betalen om niet medisch nodeloos op zorg te hoeven
wachten, met onder andere extra kosten als gevolg. Dat is wat ik bedoel met
bij een plicht hoort een recht, oftewel bij de plicht de
verantwoordelijkheid voor de inkomensderving zelf te dragen hoort het recht
op de mogelijkheid deze kosten te vermijden of te beperken.


>>
>> En dan hebben we het nog niet eens over de verantwoordelijkheid voor
>> andere extra kosten voor zieken zelf en gevolgkosten voor anderen,
>> door het verplicht wachten op zorg omdat niet extra mag worden betaald
>> voor korter wachten of voorrang.
>
>Dat lijkt me moeilijk hard te maken

Ik bedoel dat er vaak meer en soms ernstiger en belangrijker gevolgen zijn
van het uit medisch oogpunt nodeloos moeten wachten op zorg, dan alleen de
inkomensderving bij (tijdelijke) gehele of gedeeltelijke
arbeidsongeschiktheid. Erger ziek worden bijvoorbeeld. Of nodeloos lijden.
Of nodeloos lang minder maatschappelijk en sociaal kunnen participeren. Of
de kosten van hulp thuis, duurder vervoer enzovoort om als wachtende zieke
een beetje menswaardig door te leven, ook als je niet alles zelf kan, zolang
je als zieke op de nodige ziektezorg moet wachten.


Het RECHT OP ZELFBESCHIKKING als sociaal-LIBERAAL aspect aan de kwestie

Wat geeft ons als samenleving eigenlijk het recht in te grijpen in de
mogelijkheden van mensen tot extra of tijdige zorg, in hun eigen land, als
zij de extra kosten daarvan zelf willen en kunnen betalen?
Terwijl alle gevolgen van het verbieden van extra of tijdige zorg, door de
zieke en zijn of haar sociale omgeving en eventueel zijn of haar werkgever
zelf worden geleden.
Terecht werd er door anderen op gewezen dat sommigen, zo niet velen, de
gewenste zorg, de rijksten zelfs tegen elke prijs, zelf in het buitenland
kunnen halen. Is dat dan een rechtvaardige tweedeling met degenen die het
nog wel in eigen land zouden kunnen en willen betalen, maar de extra kosten
van het tijdelijk naar het buitenland gaan en daar tijdelijk verblijven net
niet ook nog er bij kunnen betalen?

Kortom, ik doel hier op een andere principiële kant aan de kwestie dan die
van de tweedeling tussen rijk en arm en werkend en niet werkend. Het
principiële zelfbeschikkingsrecht om extra te betalen om niet medisch
nodeloos te wachten op zorg. Met alle gevolgenvandien.
Juist D66 zou dit ZELFBESCHIKKINGSRECHT, dat wij hoog hebben bij
bijvoorbeeld onderwerpen als woon- en leefvorm, abortus, euthanasie,
enzovoort, toch ook moeten toepassen op het recht op gezondheidszorg. Het is
toch niet algemeen en prinipieel verboden medische zorg te ontvangen die
niet door het ziekenfonds of de particuliere ziektekostenverzekering wordt
vergoed? Of willekeurig welke andere zorg of diensten of producten aan te
schaffen die niet iedereen kan betalen.
En dat zelfbeschikkingsrecht zou juist bij zo iets belangrijks, persoonlijks
en vaak individueel zeer ingrijpends, ook voor de zelfontplooiing, als
ziektezorg, aan individuën onthouden worden, mede door toedoen van D66.

Is er, vaak terecht, bezwaar tegen dat sociaal of financieel zwakkeren
bepaalde zorg niet zelf kunnen betalen, of niet extra kunnen betalen om niet
medisch gezien nodeloos te wachten, dan moeten we zorgen voor het verzekerd
zijn voor de kosten van die zorg respectievelijk voor het opheffen van
wachttijden door gebrekkige financiering van de zorg. Een blijvende
pijnlijke afweging, omdat we niet alle mogelijke en nodige zorg onbeperkt
collectief kunnen financieren, en ook niet alles particulier ongelimiteerd
te verzekeren is tegen betaalbare premies.
Maar dan maar, omdat het ideaal nooit helemaal te bereiken is, mensen die
bepaalde zorg willen of daar niet nodeloos op willen wachten, te verbieden
dit naar eigen keuze uit eigen middelen te betalen, grijpt mijns inziens
veel te ver in in het zelfbeschikkings- en zelfontplooiingsrecht van de
individuele mens. Kortom, mijns inziens bij uitstek ook weer een
sociaal-LIBERAAL thema, en niet
een eenzijdig sociaal tweedelings-thema.

Duizend excuses aan allen voor wie deze discussiebijdrage veel te lang is.

Fritz van Rikxoort