Medicijnplan De Vries/Borst

[henk vreekamp]

Beste mensen,

Wat was me dat een lap tekst, al die bezwaren tegen het plan De Vries voor
inkoop van medicijnen door verzekeraars op voorwaarde dat ze per kwaal een
middel gaan voorschrijven. Een samenvatting uit m'n printjes van de kritiek.
Godzijdank ben ik een leek, maar niet minder nieuwsgierig. De oorsprong van
het medicijnplan is trouwens niet de target marktwerking maar puur
bezuiniging via reorganisatie waarbij marktwerking via e e n belang het
middel is. Tussen haakjes mijn commentaar:

- een ziekte is vaak 'pluriform' en daarom kan nooit e e n medicament
voldoende zijn,

- bepaalde medicijnen verdragen elkaar niet (kruisresistentie) dus je hebt
uitwijkmogelijkheden nodig,

- bij marktwerking mooet je je dan bijverzekeren, en dat is a-sociaal, mede
gezien de al verzwakte financiele positie van met name langdurig zieken,

- bijwerkingen verschillen per patient, dus je kunt niet altijd een
standaard medicijn voorschrijven, het ook een kwestie van uitproberen,

- waar uitwijk naar een ander medicijn niet mogelijk is zal in bepaalde
gevallen duur heronderzoek volgen, plus eventueel dure andere medicijnen
(duur o.a. wegens relatief zeldzaam gebruik),

- patient heeft recht op het beste medicijn, bij schending is sprake van
inbreuk op lichamelijke integriteit (geldt dit ook voor DNA-mondslijm
schrapen?),

- de marktwerking van keuze voor het goedkoopste medicijn verlaagt of
vertraagt de inspanning bij pillendraaiers om nieuwe of betere medicijnen te
ontwerpen, is dus contraproductief want bij lage winstmarges blijft er
weinig ruimte voor miljoenen / miljardeninvesteringen,

- buitenlandse firma's zullen Nederland mijden als lastig land, daardoor zal
het aantal aanbieders dalen en daarmee het aanbod toch weer prijziger
worden, (Vraag: Is dat zo, gezien het feit dat het prijsniveau in de ons
omringende landen beduidend lager schijnt te zijn?)

- zowel firma's als verzekeraars gaan stiekem kartels vormen,

- patienten zullen massaal in eindeloze beroepsprocedures belanden,

- medicijnkeuze en financiering in e e n hand leidt tot een te grote
machtsbundeling in een kernsector, de gezondheid in een trend van
vergrijzing,

- kans op driedeling omdat medicijnkeuze mede wordt bepaald door de mate
waarin men is bijverzekerd (hoge inkomens + rijke bazen, middeninkomens +
krap zittende bazen + zelfstandigen, bejaarden + illegalen + lage inkomens),

- ook de huidige keuzevrijheid tussen verzekeraars is een fictie, het aanbod
is zo divers dat een gewoon burger gemakshalve maar de dichtsbijzijnde uit
de 60 neemt,

- overgebleven medicijnen vormen als het ware een nieuw monopolie, waardoor
iets ontstaat wat men juist wilde bestrijden,

- de reeds bestaande parallelle import van goedkope producten wordt de nek
omgedraaid (so what?)

- de vraag wanneer, hoe lang en bij wie je moet doorbehandelen wordt nog
dringender (haakt in op euthanasiedebat, onze angst voor lijden e.d.),

- de machtsfactor bij voorschrijven verschuift van de arts naar de
verzekeraar die daartoe niet of goedkoop is toegerust,

- en last but not least: de verzekeraars zijn commercieel, kunnen
openbaarheid van hun keuzes weigeren op grond van bedrijfsbelang en daarmee
vermindert het toezicht van de overheid (zie recente kritiek ex-voorzitter
Arbo-bedrijven dat bij deze commercielen het doel van verkorten ziekteduur
en verminderen WAO-ers duidelijk ondergeschikt maken aan eigen
winstmaximalisatie).

Ja, als je dit bij elkaar optelt en de punten worden op de lijst door
anderen ook niet weersproken, dan denk ik toch dat Els Borst een flater gaat
slaan als ze dit plan wil doorvoeren. Ik denk dat we wat betreft collectieve
zaken de grens van de privatisering teveel hebben verlegd. Zelfs Hilary
Clinton wilde ooit een einde maken aan Amerikaanse verhoudingen inzake
gezondheid. Wij moeten ze voorkomen.

Terzijde, kent iemand een lijstje, of misschien zelfs een boek (stapel
gelijmde faxen, weet je wel) dat een overzicht geeft van collectie zaken die
wel of niet geschikt zijn voor complete, verticale marktwerking?
Dus: spoorwegen, water, wegen, gezondheid niet, en bijv. autoproductie,
telecommunicatie, vliegen wel. En waarom.

Henk Vreekamp, Utrecht