voorstel Boris Dittrich voor spreekrecht slachtoffers

Paul van der Weijden paulew at DDS.NL
Mon Nov 1 01:19:32 CET 1999


>Ik ben daar niet zo bang voor, zoals Hein ook al aangaf zijn er grote
>verschillen in de wijze waarop een strafproces hier plaats vindt in
>vergelijking tot de VS. Waar ik me echter aan erger is de zin waarin
>Cathja spreekt over een te grote rol van slachtoffers in een rechtzaak,
>het grote probleem van onze huidige rechtsgang is volgens mij dat
>slachtoffers hier geen enkele rol in hebben.
Naar mijn mening is dat helemaal geen groot probleem, want een slachtoffer
hoort in het Nederlandse inquisitoire strafrechtsysteem helemaal geen rol te
hebben. In het Nederlandse strafproces staat waarheidsvinding voorop.
Waarheidsvinding met betrekking tot het tenlastegelegde. Heeft de verdachte
dit en dat gedaan? Zo ja, dat gaat het tweede aspect om de hoek kijken, wat
voor een straf geven we hem of haar.
De verwerking van gevoelens hoort dan ook helemaal niet thuis in een
strafproces, want daar hoort het simpelweg gewoon niet thuis. Bovendien is
het naar mijn mening ook niet de meest geschikte plaats voor. Over het
algemeen kan namelijk de verdachte zelf OOK niet zijn verhaal kwijt. Iets
wat de meeste mensen meestal vergeten. Het gemiddelde Nederlandse
strafproces duurt 20 minuten. Simpelweg omdat de meeste informatie op papier
staat, en de rechter al vooringenomen de rechtszaal binnenloopt omdat hij de
belangrijkste stukken van het dossier al kent. De rechter heeft dan meestal
geen zin of behoefte om  een "jankverhaal" van de verdachte aan te horen,
laat staan van het slachtoffer. Want er moeten diezelfde dag er nog 10 meer
mensen berecht worden. Met andere woorden het slachtoffer hoort alleen in
het strafproces gehoord te worden als getuige, om de waarheid aan het licht
te brengen over het tenlastegelegde feit. Het slachtoffer kan in de
rechtzaal zijn verhaal toch nauwelijks kwijt in de rechtzaal om dat de
rechter daar nauwelijks in is geintersseerd. Dat is niet goed voor het
slachtoffer en voor de rechtsgang.

>Een slachtoffer mag zijn
>verhaal bij de politie doen, mag eventuele schadevergoeding eisen in het
>strafproces en mag (in uitzonderlijke gevallen) deze eis toelichten. In
>de huidige situatie, en ook in de reacties op het voorstel van Boris,
>hoor je veelal reacties dat het verhaal van het slachtoffer niet de
>aandacht mag afleiden van de gevoelens van de dader. De gevoelens van
>het slachtoffer tellen op dit moment niet in onze rechtspraak en dat
>terwijl zij vaak niet de keuze konden maken tussen het al dan niet
>worden van slachtoffer.
De meeste daders waren ook niet wildenthousiast toen zij hun slachtoffers
maakten.


>Voor het verwerken van de vaak traumatische
>gevoelens van het slachtoffer zou het kunnen doen van zijn/haar verhaal
>een belangrijke stap kunnen zijn.
Psychologen en psychiaters zijn veel betere hulpverleners bij het verwerken
van emoties dan juristen.

>Voor wat betreft die emoties denk ik
>dat het wel mee zal vallen, tuurlijk in 'grote' zaken zal er veel media
>aandacht zijn voor het verhaal van het slachtoffer, echter deze aandacht
>is er zonder het door de fractie bepleitte recht ook al (zie Kollum,
>zinloos geweld etc.)
Zinloos geweld bestaat niet.

>Het gaat ook om zaken die de pers niet halen of
>alleen in een kort politiebericht vermeld worden en ik zie niet in
>waarom daar nu opeens veel extra media aandacht zou komen. Het
>strafrecht richt zich nu vooral op de dader, de maatschappij stelt
>normen aan hen die daar deel van uitmaken, houdt iemand zich niet aan
>die normen dan kan de maatschappij daarvoor een straf bepalen, het lijkt
>mij niet meer dan logisch dat ook een benadeelde dan aan het woord kan
>komen om aan te geven wat voor hem of haar de consequenties waren van
>het handelen van de verdachte.
Nee, want de straf wordt opgelegd door de gehele samenleving, niet door het
slachtoffer. De consequenties van het gedrag van de dader ten opzichte van
de gehele samenleving (incluis dader en slachtoffer dus), niet alleen van
het slachtoffer. Het slachtoffer mag niet een soort spreekbuis van de
samenleving worden, want dat is hij niet.
>
>
>Gelukkig kunnen we hier ook verwijzen naar de taak van de overheid
>inzake het welzijn van mensen. Slachtoffers van misdrijven houden niet
>zelden ernstige trauma's over aan hetgeen hen is overkomen, dit kan
>leiden tot langdurige behandeling, arbeidsongeschiktheid etc. Wanneer
>het spreekrecht voor slachtoffers er aan kan bijdragen dat deze trauma's
>sneller verdwijnen danwel minder hevig zullen zijn is dat winst, het is
>ook een taak van de overheid om hier aandacht aan te besteden.

Ik vind een zuiverder en eerlijker strafrechtsysteem belangrijker dan de
individuele therapie door een spreekrecht van een slachtoffer in de
rechtzaal.. (waar ik het individuele resultaat erg van betwijfel
overigens..)

Paul van der Weijden



More information about the D66 mailing list