Computers, In 't Amsterdams Onderwijs

[Erik van den Muijzenberg]

At 11:52 18-03-1999, Cees de Groot wrote:

>Hoe het ook kan, laat SARA zien: Amsterdamse scholen worden uitgerust met
>lichte servers en network computers, beheerd vanuit SARA.

De Groot bedoelt het zogeheten CIAO-project. Twee jaar geleden werd dit
door de verantwoordelijke wethouder (Jaap van der Aa - PvdA) gepresen-
teerd op een bijeenkomst in het Maagdenhuis, dit in het kader van een
ontmoeting van Europese onderwijsministers.

                                * * *

Het CIAO-project (Computers In't Amsterdams Onderwijs) was een zoge-
heten 'pilot' - excuse my lingo - waarin het uitvoeren van de motie
Van der Laan (in 2005 op elke Amsterdamse schoolbank een computer) werd
onderzocht.
De bedoeling was: elke school een paar peperdure JavaStations van SUN,
per school een subserver, en bij het universitair rekencentrum SARA de
hoofdserver. Alle computers zouden vanuit deze server worden beheerd
omdat leerkrachten niet tot systeembeheer in staat werden geacht.
Totaal ging het om zestig netwerkcomputers meen ik. De investerings-
kosten bedroegen meer dan 1 miljoen.

Feitelijk was gekozen voor een volkomen defensieve benadering. Niet
de vraag stond centraal wat de leerlingen zouden moeten leren en welk
computer systeem daar bij zou passen, nee de vraag was: hoe houden we
de zaak in de lucht?
Op bedoelde bijeenkomst hield de wethouder zijn gehoor dan ook voor
dat we allemaal wisten hoe vaak een computer vastloopt. Waarop ik op-
merkte: dan moet je een Mac kopen! Dan heb je die problemen niet.

Enkele maanden daarvoor had ik als inspreker de raadsleden al voorge-
houden dat ze bezig waren een peperduur netwerk aan te schaffen ter-
wijl er geen geld was begroot voor het ontwikkelen van de benodigde
educatieve software. En dat, nu het zeer twijfelachtig was of het ge-
kozen platform wel een succes zou worden. JavaStations werden op dat
moment alleen door SUN zelf gebruikt, en verder door niemand, niet
door scholen en al helemaal niet door Nederlandse scholen.

Ik gaf de raadsleden ook een paar alternatieven in overweging, waaron-
der het inzetten van door het bedrijfsleven afgedankte computers - wat
inmiddels op grote schaal gebeurt.
De voordelen daarvan zijn legio, heb ik de raadsleden proberen uit te
leggen. Maar hoe iets uit te leggen aan leken bij wie het acronym ISDN
staat voor Ik Snap Dat Niet?

                                * * *

Een half jaar later was het CIAO-project geflopt. De ontwikkeling van
educatieve software kwam niet op gang. Omdat hij toch iets moest kun-
nen demonstreren heeft de projectleider toen maar zelf een Java-pro-
grammaatje geschreven. De leerling mocht dan uit een rijtje woorden
een woord aanwijzen dat verkeerd gespelt was of iets dergelijks.
Aha, zei een bevriend programmeur die ik dit verhaal vertelde, 'zon-
der bewegend beeld! Ja dat is niet zo moeilijk natuurlijk.' Hetgeen
klopt. Je hebt er zelfs helemaal geen computer voor nodig.

Later zag de projectleider het licht. Hij wilde Nederlandse uitgevers
van educatieve software *dwingen* om voor zijn 60 van een standaard
als Windows 95 of MacOS 7.5 afwijkende computers educatieve software
te schrijven. (!) Hoongelach was zijn deel.

Uiteindelijk schijnt er voor te zijn gekozen om de JavaStations in te
zetten als netwerkstations met een aangepaste versie van Windows, zo-
dat er in ieder geval gangbare programma's op konden worden gedraaid.
Maar eerlijk gezegd had ik het CIAO toen al gedag gezegd. Op z'n Ita-
liaans. ;-)

                                * * *

Wel wierp ik laatst bij toeval een blik op een deel van de CIAO-site.
De onhebbelijke gewoonte om de startpagina te beginnen met een plaat-
je van ruim 1Mb bleek te zijn afgeschaft. Door verschillende scholen
leken de computers zelfs intensief te worden gebruikt. En waarvoor
werden ze ingezet? Voor emailen! Maar dat doe ik al jaren naar volle
tevredenheid op een Apple Macintosh SE/30 die ik voor 150 gulden heb
gekocht.

Een netwerkverbinding zit al ingebouwd; dat is standaard bij Apple.
Een educatief programmaatje waarbij een leerling een verkeert gespeld
woord mag aanwijzen heb ik in een verloren uurtje geschreven in een
programmeertaal (HyperTalk) die zo simpel is dat ie jaren door Finse
kinderen is gebruikt om hun eigen programma's te ontwikkelen.

(De computer temmen, 'm laten doen wat *jij* wilt en niet wat de maker
van een programma je heeft opgelegd; demystificatie kortom - ik kan me
eerlijk gezegd geen beter educatief doel voorstellen op dit gebied.)

                                * * *

In de periode dat wethouder Van der Aa 1,2 miljoen over de balk smeet
om de blits te maken bij de Europese onderwijsministers - toegeven,
het is een schijntje vergeleken bij de honderd miljoen die Van der Aa's
opvattingen over de automatisering van de sociale dienst de burgers
hebben gekost - bleek er geen geld om de scholen in de Bijlmer hoog-
bouw behoorlijk schoon te houden. Maar ach, wat geeft dat? Daar wonen
toch alleen maar loosers en stemmen doen ze er niet meer.


Het is al eerder gezegd, maar het kan vast geen kwaad het te herhalen:
een computer is maar al te vaak een oplossing op zoek naar een probleem.



        Erik van den Muijzenberg,

        Is al tien jaar een tevreden Macintosh-gebruiker, maar heeft
        geen banden met Apple. Hij voorspelde het mislukken van de
        sociale dienst-automatisering (NUS) en het daarop volgend on-
        derzoek, twee jaar voor wethouder Van der Aa het NUS mislukt
        verklaarde en er een onderzoek volgde.
        Kreeg een jaar geleden van een briesende Van der Aa te horen
        (over het CIAO): 'EN JIJ MOET JE ER NIET MEER MEE BEMOEIEN!!'


------------------------------------------------------------------------
   E.P. van den Muijzenberg / Amsterdam / http://huizen.dds.nl/~muijz
------------------------------------------------------------------------