Encore un effort

[Michiel Scheffer]

Beste Democraten,

Het is niet een avond om vrolijk van te worden maar ook een avond om de
juiste conclusies te trekken. Een eerste conclusie is dat we tussen
maart 1998 en maart 1999 geen vorderingen hebben gemaakt. Dat Els Borst
in staat was door een mobilisatie rond paars twee een betere uitslag
wist te realiseren was mooi. De conclusie van de GR en de PS is alleen
dat we buitengewoon veel moeite hebben om onze eigen stemmers te
mobiliseren rond regionale/lokale thema's.

Dit is des te frappant omdat juist op regionaal niveau de versterking
van de identiteit en legitimiteit van het bestuur van groot belang is,
en dat dilemma's rond milieu en economie vaak op de regionale schaal
spelen. We zijn dus onvoldoende in staat om op het lokale en regionale
niveau de kiezer aan te spreken met een lokale vertaalslag van typische
D66 thema's. Het is veel kiezers pas deze avond duidelijk geworden dat
in Noord Holland alleen D66 en Groen Links een duidelijk standpunt over
de groei van de luchtvaart hadden. Dat is dan wel te laat, maar D66 was
wel een duidelijke keuze.

Juist deze tijd vraagt om een versterking van de bevoegdheden van het
regionaal bestuur, eenvoudigweg omdat veel problemen het lokale
overstijgen en het landelijke niet bereiken. Ook is het tijd om de
regionale identiteit een actuele vorm te geven. Overal in Europa wordt
het niveau van de regio versterkt, zowel waar het gaat om een
democartische arena voor besluitvormingm, als (gevoelde) identiteit en
voor de inrichting van de ruimte en instellingen. Frankrijk, Spanje, nu
zelfs het verenigd Koninkrijk maken daar zulke vorderingen in dat
binnenkort Nederland het laatste centralistisch land van Europa is. Dat
maakt de regio's niet slagvaardig in Europa. Niet voor niets hebben we
in Gouda het belang van de regio voor het politieke debat en
besluitvorming benadrukt. Geografen noemen dat het versterken van het
zelforganiserende vermogen van de regio. Daar hoort dan wel een sterkere
democratische legitimiteit te hebben.

Een andere conclusie is dat we geen vorderingen hebben gemaakt. Dat we
de schop tegen ons reet van vorige jaar niet hebben aangegrepen voor
tenminste een interne indringende rond van bezinning kunnen we onszelf
aanrekenen. We hebben gesproken, een lijst van tachtig actiepunten
opgesteld en er zijn veel structuurwijzigingen voorgesteld. Tot een
gezamenlijke gedragen visie en strategie is het niet gekomen. We hebben
ons nog onvoldoende gedwongen om tot een samenhangend pakket van
uitvoerbare actiepunten te komen die breed besproken zijn in de partij.
Ondertussen rollen we onsamenhangend door, met goede bedoelingen maar
zonder duidelijk perspectief.

En toch, wie de rondgang langs de Opschudding, in de fractie in de HB
en  in de regio's maakt ziet dat we er soms bijna zijn, dat we een
zelfde bezorgde gevoel nog steeds delen, dat we nog steeds een redelijk
concensus over het programma hebben. Alleen stopt de discussie soms net
te vroeg en missen we het concentratievermogen om het goed te verwoorden
en te bundelen in een beperkt aantal overtuigende kernboodschappen. Daar
waar de discussie duizend bloemen en dromen heeft opgeleverd hebben we
ze onvoldoende op hun houdbaarheid getoetst alvorens ze in praktijk
worden gebracht. We moeten ons dwingen tot de intellectuele discipline
van het doordenken en van conclusies trekken.

Ik heb de laatste dagen ook gesproken over stijl, over drama en over het
handwerk. Ik mis in deze partij de boposheid, de gedrevenheid die bij
onze politieke kernwaarden horen. Ik mis de drama, de emotie die past
bij een partij die een project heeft, die geen genoegen neemt met de
status quo. Tenslotte mis ik de aandacht voor het handwerk. We vluchten
in werkbezoeken maar durven de feitelijke confrontatie met de kiezer
niet aan. Veel lezers op het digitaal cafe hebben het verschil tussen
politiek en markt niet meer door als ze politieke folders als
reclamedrukwerk beschouwen. Als we dat vinden dan zijn we op het niveau
van de Pizza Margherita beland. Maar als we dat vinden dan geven we de
regie over onze boodschap uit handen door overgeleverd te worden aan de
soundbytes van de media. Als we een partij van burgers zijn dan moeten
we ons dwingen ook de tradionele handgrepen te gebruiken om de burger te
bereiken. Gewoon folderen ook waar reclame NEE staat.

De analyse van de uitslag van 98 (verkrijgbaar voor de referenten) is
nog steeds valide. Het wordt wel dringend tijd dat we er gevolg aan
geven. De vraag is dan vooral wie neemt het initiatief, wie organiseert
het debat en wie trekt de conclusies en steekt zijn nek uit om de
uitvoering te organiseren. We zijn zeer bedreven in analyses we zijn nu
bij de vraag van Lenin: Wat te doen. Het gaat dan ook niet om de
bereidwilligen een kopje kleiner te maken maar ruimte te geven aan het
optimisme van de wil. De fase van paralyse door analyse is nu voorbij.

De leden die interesse hebben om met de PC mee te denken/schrijven over
het programma kunnen zich tot 7 maart melden. De leden die hun interesse
getoond hebben krijgen dan een eerste mail met vervolgafspraken.

Vriendelijke Groet,

Michiel Scheffer