koppeling verkiezingen+ eerste kamer

[Jan-Piet de Vries]

Het zou misschien praktisch gezien een oplossing zijn om belangrijk geachte
verkiezingen (zoals TK of GR) te koppelen aan verkiezingen met een lage
opkomst (zoals PS of EP) en op zo'n manier de opkomst te bevorderen. Maar
voor mij zijn er ook principele redenen om hier tegen te zijn. Daarnaast
zijn er ook andere oplossingen om de opkomst te verbeteren.
Allereerst ben ik voorstander van het duale bestel op alle bestuursniveau's
(GR, PS, TK en EP). Dit betekent dat elk politiek en bestuursorgaan
onafhankelijk van de andere niveau's verkiezingen moeten kunnen houden. Ik
geloof absoluut niet meer in Thorbecke's rijksindeling van een
gedecentraliseerde eenheidsstaat.
Deze verkiezingen moeten dan gaan over thema's waar het bestuursniveau mee
te maken heeft. Het was natuurlijk vreemd dat men bij de GR- en
PS-verkiezingen alleen maar over landelijke onderwerpen ging.
GR-verkiezingen dus over lokale thema's enzovoorts.
De oplossingen om de opkomst te bevorderen zijn de volgende:
De verkiezingen in het weekend. Zondag stuit op tegenstand van de
christelijke partijen, maar waarom dan niet op zaterdag. Zaterdag is
natuurlijk ook een dag in het weekend. Dit heeft als praktisch voordeel voor
politici dat zij na de verkiezingsuitslag op zaterdagavond en -nacht hun
overwinning of verlies kunnen wegdrinken of feesten.
Telefonisch stemmen of stemmen per internet. Bijna iedereen heeft een
telefoon dus waarom zou het niet mogelijk kunnen zijn om telefonisch te
stemmen. Ik denk dat de telefonie-democratie voor een betere opkomst zorgt
dan de digitale democratie. Het aantal internetaansluiting stijgt nog steeds
maar ik denk dat niet iedereen een internetaansluiting nodig heeft. Bij de
waterschapsverkiezingen is hier mee geexperimenteerd.
De stembussen langer open. Bij de GR- en TK-verkiezingen bleven de
stembussen voor het eerst langer open. Veel mensen hebben toen gebruik
gemaakt van die extra uurtjes.
De meest radicale oplossing is de opkomstplicht weer herinvoeren. Het
stemrecht is een vrijheidsrecht, bij deze vrijheid komt ook de
verantwoordelijk om te gaan stemmen en zo te zorgen voor een zo zuiver
mogelijk afspiegeling van de bevolking in de volksvertegenwoordiging. Jan
Terlouw heeft wel eens gezegd: "Het is een recht om plichten te hebben".
Er werd ook voorgesteld om de Eerste Kamer op een andere wijze te laten
verkiezen. Een van de redenen waarom wij nu de Eerste Kamer getrapt laten
verkiezen heeft te maken met het feit dat de Eerste Kamer niet het recht van
initiatief en amendement heeft. Als de bevolking de Eerste Kamer
recbtstreeks zou kiezen dan zouden wij ook Eerste Kamerleden deze
parlementaire rechten moeten geven. Dit heeft dan wel als gevolg dat het
primaat van de politiek niet bij de Tweede Kamer ligt, maar wordt verdeeld.
Als je kiest voor een directe verkiezing dan moet je dit wel in je
achterhoofd houden.
We kunnen ook de Eerste Kamer afschaffen. Dit is een radicaal voorstel. Ik
denk zelf dat we alleen de Eerste Kamer kunnen afsschaffen als het
rechtelijk toetsingsverbod in de Grondwet wordt geschrapt. De Tweede en
Eerste Kamer dienen nu wetsvoorstellen te toetsen aan de Grondwet, de
rechter mag dit momenteel niet. Dit is dus een van de rollen van de Eerste
Kaer. Daarnaast ziet de Eerste Kamer toe op de praktische uitvoerbaarheid
van de wetten. Deze rol kan de Raad van State ook vervullen.
We kunnen de Eerste Kamer ook een andere rol geven. Ze kunnen nu alleen
wetsvoorstellen goed- of afkeuren. De weg van een "novelle" wordt ook
weleens bewandeld, maar de Eerste Kamer heeft dit recht niet. Ik ben wel
voorstander van een soort terugzendrecht, maar alleen dan in een andere
vorm. Ik denk dat we vaker gebruik kunnen maken van de Verenigde Vergadering
der Staten-Generaal (EK+TK). Nu is er alleen een Verenigde Vergadering bij
de opening van het parlementaire jaar op de derde dinsdag in september
(Prinsjesdag) in de Ridderzaal. Bij het terugzendrecht wordt het
wetsvoorstel dan bijvoorbeeld niet teruggezonden naar de Tweede Kamer, maar
er zou een parlementaire behandeling in de Verenigde Vergadering plaats
kunnen vinden. Er moet dan wel overwogen worden of het mogelijk is dat de
senatoren in de Verenigde Vergadering ook het recht van amendement krijgen.
Tijdens de Verenigde Vergadering kunnen zowel Tweede als Eerste Kamerleden
hun licht laten schijnen over het wetsvoorstel.
Ik pleit dus voor een meer democratisch gelegitimeerde Eerste Kamer en
betere rol van de Eerst Kamer.

Jan-Piet de Vries









______________________________________________________
Get Your Private, Free Email at http://www.hotmail.com