verkiezingen

[J.L. Swarte]

Vooral aan Chido:
Je schreef over eventuele verkiezingen op zondag dat dan de dominee nog mooi
even vanaf de kansel kon oproepen tot stemmen op een christelijke partij.
Wat mij vaak opvalt is dat Nederlanders soms een voorstelling hebben van de
kerken zoals die 40 jaar geleden waren. Het is als met de Turken uit
Diabakir of zo: zij koesteren de gedachten aan de islam van 40 jaar geleden
toen zij het Turkse platteland verlieten, maar zelfs daar heeft de tijd niet
stil gestaan. De dominees van nu roepen juist niet op CDA of een
christelijke partij te stemmen. Zij zijn lid van de PvdA en Groen Links en
stemmen daar ook op. Volgens mij maakt het dan ook weinig uit of je op
zondag of een andere dag de verkiezingen laat plaatsvinden. Het gaat niet om
de dag van de week en niet om de vraag of verkiezingen tegelijk moeten
plaatsvinden. Het gaat m.i. om de vraag of de burgers nog de indruk hebben
of zij enige invloed op het beleid kunnen uitoefenen. Die indruk hebben zij
nu niet en het blijft niet bij een indruk. Zij hebben inderdaad geen
mogelijkheid invloed uit te oefenen. Landelijk niet omdat een burger niet op
een regeeraccoord kan stemmen. Niemand in Nederland weet dus wat er met zijn
stem zal gebeuren nadat de Haagse clan met elkaar gesproken heeft maar ook
provinciaal en gemeentelijk niet. Door de brede collegesamenstellingen kan
geen partij of persoon verantwoordelijk worden gesteld voor het gevoerde
beleid. Waar zal de burger dan op stemmen? De burgers zien dat wel en roepen
terecht dat de politiek allemaal "één pot nat" is en toch volharden de
partijen (ook D66) in deelname aan breed samengestelde colleges onder het
slaken van kreten als "we moeten onze verantwoordelijkheid nemen". Dat is
dus onzin. Je neemt verantwoordelijkheid met een programma-college; dan
heeft de burger na afloop van de periode ook iets te kiezen. Je hebt het
goed gedaan of niet, niet goed: wegwezen! Het komt in alle gevallen op
hetzelfde neer: de burger moet weten waar hij voor kiest. Hij is (en voelt)
zich dan ook verantwoordelijk voor zijn keuze. Onder de huidige politieke
gebruiken kan hij zich niet verantwoordelijk voelen voor zijn keuze. Naar
mijn stellige overtuiging ligt daar de opgave voor de practizerende politici
en de leden van politieke partijen en als we dat niet doen, komt er eens een
Leon de Winter of zo die wel duidelijkheid schept en dan zitten we pas echt
aan lager wal.
Joop Swarte