Werk en (basis)inkomen

[Robert Jan Jonker]

At 13:54 14-7-99 +0200, e.r. stolp wrote:
>Unclassified
>
>Basisinkomen en fraude
>
>In het huidige sociale zekerheidssysteem heeft men het bij fraude doorgaans
>over zwart werken met behoud van uitkering. Het basis inkomen lost dit
probleem
>op door het te legaliseren: iedereen een uitkering en bijverdienen zoveel als
>je wil. Dat kan een prima oplossing zijn.
>
>Het andere soort fraude, nl wel verdienen maar geen belasting betalen, los je
>er juist niet mee op.
>
>In het huidige systeem zijn er bij een ekonomische relatie tussen 2 partijen
>voor en nadelen aan zwart werken. Een werkgever die zwarte lonen betaalt kan
>zijn kosten niet aftrekken en moet dus meer belasting betalen over de winst.
>Een werknemer die zwart werkt is niet verzekerd. Als je de belasting tarieven
>goed instelt kan je zelfs bereiken dat wit werken voor zowel werkgever als
>werknemer voordeliger is dan zwart.
>
>Voorbeeld : stel dat een bedrijf  33% belasting betaald over de winst en
>            de werknemer 25% over zijn inkomen.
>            Een wit loon van f 1000 kost de werkgever dus f 1000 en levert de
>            werknemer f 750 op.
>            Een zwart loon van f 1000 kost de werkgever die zijn kosten niet
>            af kan trekken f 1333. De werkgever zal zwart dus nooit meer dan
>            f 750 willen betalen voor dit werk omdat hij het anders beter wit
>            kan laten doen. Omgekeerd geld dat een werknemer het zwart niet
>            voor minder dan f 750 zal doen omdat hij anders wit meer
verdient.
>            Bij een belasting tarief van minder dan 25% zal afhankelijk
van het             zwarte loon , zwart werken of voor de werkgever , of
voor de
>            werknemer onvoordelig zijn. En aangezien fraude alleen goed
gaat als
>            beide partijen meewerken is dit een effectieve rem op slecht
gedrag.
>
>Inclusief belastingvrije voet etc. ligt het belastingtarief voor lage lonen
>onder de 25% in Nederland. Uiteraard gaat dit sommetje niet op als de
werkgever
>ook zwarte inkomsten heeft waaruit hij zijn zwarte lonen kan betalen. Vandaar
>dat er toch nog zwart wordt gewerkt in Nederland.
>
>Bij goed op elkaar afgestemde belasting tarieven is wit werken en belasting
>betalen dus niet alleen een morele maar ook ekonomisch juiste keuze.
>
>Met een basis inkomen en een hoge belasting op arbeid zoals Arie Dirkzwager
>voorsteld wordt dit onderuit gehaald. Bij een basisinkomen van f 1500 en 160
>werkuur per maand komt de belasting op een gewerkt uur op ongeveer f 10,- uit
>en niet op 3.75 zoals hij in zijn laatste mailtje schrijft.
>Als er nu in het informele circuit uurlonen van f 15 worden betaald is een
>belasting op arbeid van f 10 per uur dus nogal fors.
>Echter, niemand zal dat betalen, want stel dat iemand ergens 40 uur in de
week
>werkt. Als zo iemand aan de belastingdienst meldt dat hij maar 4 uur per week
>werkt tegen een 10 maal zo hoog uurloon kan hij zich een fors bedrag aan
>belasting besparen. Werkgever en werknemer hebben hier beide voordeel bij.
>Belastingheffing op arbeid zoals Dirkzwager voorstelt leidt tot een situatie
>waarin werkgever en werknemer eendrachtig de overheid oplichten.
>
>
>In een systeem met een basisinkomen van f 1500 (dit is f 3000 per gezin, en
>meer dan 3/4 van de bevolking woont samen) is zwart werken en ontkennen dat
>je extra inkomsten hebt de optimale strategie voor zowel werkgever als
>werknemer. Alleen een totalitair controle appparaat kan dit effect
onderdrukken.
>
>Emiel Stolp
>
Nee Emiel,
je gebruikt het argument dat het basisinkomen een bepaald probleem, nl. te
weinig belasting betalen op je inkomsten, niet kan oplossen als een
argument tegen het basisinkomen. Maar het basisinkomen is niet bedoeld als
een panacee tegen alles, en niet als instrument tegen die vorm van fraude.
Het basisinkomen schrijft niet dwingenderwijs een bepaald belastingsysteem
voor. Het scenario wat je beschrijft is wel een indicatie dat we goed
moeten uitkijken in welke context we een basisinkomen invoeren; maar zoals
eerder gesteld: volgens mij moet je het koppelen aan een grote verschuiving
van belasting op inkomsten naar belasting op uitgaven (consumptie) .

Robert Jan Jonker