Wat je maar creatief noemt! Over het voorstel van Ad Melkert

[Laurens Jan Brinkhorst]

Over het Ad Melkert voorstel voor een Europese Senaat van nationale parlementariërs.

Melkert, fractievoorzitter van de PvdA, heeft een oud-gaullistisch voorstel uit de sloot gehaald en dit gepresenteerd als staatkundige vernieuwing. Dit idee is al eerder door het Franse parlement opnieuw voorgelegd tijdens de IGC onderhandelingen en van alle kanten (intergouvernmentalisten en federalisten) afgeschoten. En terecht!

Bezwaren:
- het zou de besluitvorming compliceren: naast de Ministerraad die nationale belangen behartigt en dus al een soort Europese Senaat is, wordt hiermee een nieuw forum van nationale vertegenwoordiging ingevoerd. Hoe verhoudt deze zich tot de 'eerste' Europese Senaat?

- representativiteit: hoe wordt die Senaat samengesteld? Worden de leden gekozen of benoemd? Volgens welke verdeelsleutel? Als de leden gekozen worden, wordt er als het ware een tweede Europees Parlement gecreëerd dus een doublure geschapen die nergens to dient.

- democratie: in Europa is toch al weinig democratisch inzicht. Dit voorstel maakt het nog ingewikkelder.

Een heldere lijn voor democratische verantwoording is: 

1. Europese democratie bestaat uit controle via het gekozen Europees Parlement daar waar de Raad met gekwalificeerde meerderheid besluit en via de nationale parlementen daar waar de Raad met unanimiteit besluit.

2. Nationale ministers leggen verantwoording af aan hun nationale parlement en de Europese Commissie legt verantwoording af aan het Europees Parlement.

3. Alle Europese wetgeving vindt plaats in co-decisie tussen Europees Parlement en Europese Ministerraad.

4. Afbakening van de bevoegdheden via een Europese grondwet. De taakverdeling Europees / nationaal is nodig, maar moet geschieden door middel van bestaande instellingen die democratischer en transparenter moeten worden. 

Aan achterhaalde nationalistische modellen die de Europese en nationale besluitvorming alleen maar bemoelijken hebben we niets. Staatskundige vernieuwing? Het mocht wat!

Laurens Jan Brinkhorst