Bijlmer - ministeriele verantwoordelijkheid

[Arjen de Wolff]

Beste Eric,

Ik heb nergens beweerd dat er voor ambtenaren geen enkel gevolg kan voortvloeien uit
falend optreden, in welke zin dan ook. Maar de ministeriele verantwoordelijkheid mag
daarbij niet uit het oog worden verloren. En dat is wat er nu gebeurt. Tegen
ambtenaren kan disciplinair worden opgetreden. Maar daarbij geldt een
arbeidsrechtelijke toets. De inroeping van de ministeriele verantwoordelijkheid
geschiedt op de basis van een - veel ruimere - politieke toets.

Het dreigt in dit land gewoonte te worden om het begrip ministeriele
verantwoordelijkheid te verwarren met het begrip persoonlijke verwijtbaarheid: Een
bewindspersoon hoeft alleen dan af te treden, als hem persoonlijk falen verweten kan
worden.

Mijn stelling is dat juist die vernauwing ertoe leidt dat ambtenaren zich niet
langer geroepen zullen voelen om hun bewindspersoon te informeren. Waarom zouden ze,
als zijzelf rechtstreeks aanspreekbaar blijken op falen, dat niet altijd ook in
arbeidsrechtelijke zin verwijtbaar handelen is?
Ziedaar: een democratisch gat is geboren. Na de IRT nu de RLD.

Waren wij er juist niet om dat democratisch gat te dichten?

Groet,
Arjen de Wolff.

"e.r. stolp" wrote:

> Unclassified
>
> Het lijkt mij dat Arjen de Wolff het verhaal hier toch wel erg omdraait.
> Als ambtenaren loyaal het beleid uitvoeren dan is de minister verantwoordelijk
> ook als hij niet van te voren op de hoogte van alle details was.
>
> Maar als ambtenaren de boel belazeren en belangrijke informatie achterhouden
> voor de verantwoordelijke minister dan ligt het anders. De verantwoordelijkheid
> van de minister is dan dat hij de boosdoeners op straat zet zodra hij er
> achter komt. Pas als de minister niets doet terwijl hij weet dat hij door zijn
> ambtenaren bedrogen wordt dan verschuift de verantwoordelijkheid weer naar
> de minister.
>
> Wat Arjen de Wolff past de regel " de koning is onschendbaarheid en de
> minister is verantwoordelijk" nu ineens ook op ambtenaren toe. Maar ambtenaren
> staan natuurlijk niet boven de wet. Als ambtenaren bewust de wet of regels
> overtreden zijn zij daar zelf verantwoordelijk voor. Als ambtenaren niet
> gestraft mogen worden heeft de minister geen enkele macht binnen zijn eigen
> departement.
>
> En het PvdA-vlugschrift idee dat Netelenbos zou moeten aftreden is natuurlijk
> helemaal belachelijk. Zij zat niet eens op Verkeer en Waterstaat toen het
> allemaal gebeurde. Als Netelenbos moet aftreden voor wat er onder Jorritsma
> verkeerd ging, dan is het logisch dat de opvolger van Netelenbos ook moet
> aftreden om wat er in het verleden onder een andere minister verkeerd gegaan is.
> Dan is het dus onmogelijk om nog een minister van Verkeer en Waterstaat te
> benoemen. Als er al een minister moet aftreden dan is het natuurlijk Jorritsma
> want het achterhouden van informatie is voornamelijk onder haar bewind gebeurd.
>
> Maar los van de ministeriele verantwoordelijkheid is het terecht dat de
> betrokken ambtenaren gestraft worden voor het langdurig en tegen beter weten
> in achterhouden van informatie.
>
> Emiel Stolp
>
> > Vandaag bleek dat boven de Bijlmer naast een vrachttoestel ook de
> > ministeriele verantwoordelijkheid is ontploft. De minister-president
> > kondigt disciplinaire maatregelen tegen enkele ambtenaren af en
> > verklaart, dat het vertrouwen in de politiek zware schade is toegebracht
> > doordat ambtenaren handelden achter de rug van hun minister om.
> >
> > De ministeriele verantwoordelijkheid is de gesel van de ambtenarij, was
> > ooit het adagium. Want van die politieke verantwoordelijkheid gaat een
> > preventieve werking uit op het handelen van ambtenaren. Mits consequent
> > toegepast, natuurlijk. De regel beschermt ook ambtenaren zelf tegen de
> > consequenties van misstappen waarvoor zij zelf, in een democratie,
> > uiteindelijk nooit verantwoordelijk kunnen worden gesteld. Deze
> > tweezijdige werking van de ministeriele verantwoordelijkheid is een van
> > de waarborgen voor transparant en controleerbaar overheidshandelen.
> > Opnieuw: mits consequent toegepast.
> >
> > Aan dit democratisch beginsel is nu, na de erosie die in de afgelopen
> > jaren toch al was opgetreden, door de premier de doodssteek toegebracht.
> > Een korte-termijn politiek die op de langere termijn fatale gevolgen kan
> > hebben voor de democratische opvattingen waar D66 voor staat.
> >
> > Want deze ingreep ontslaat bewindslieden van de noodzaak hun ambtelijk
> > apparaat in de greep te houden, en ontslaat ambtenaren van de plicht hun
> > bewindsman te informeren.
> >
> > Arjen de Wolff.
> >