VVD vs. D66 en Het schaduw kabinet

[Loet Jansen]

Rik, Atilla Arda en andere lijsters,

Zelf ben ik een zangvogel die net zo gebekt is als Rik.  Ik heb nooit voor de
PvdA kunnen kiezen en na Oud, nooit voor de VVD. Maar ook bij objectieve
afweging lukt mij dat niet. Het optreden vooral van mevrouw Dupuis, kandidaat
voor de Eerste Kamer voor de VVD,  gisteren in "Het Schaduwkabinet",  maakt het
gapende gat tussen D66 en de VVD, wat mij betreft, meer dan zichtbaar. Ik hoop
dat D66 publicitair de weg vindt, de kiezers die bij ons horen (een wat grotere
minderheid denk ik) dat duidelijk te maken. De eerste reactie van Tom de Graaf
in de Volkskrant vandaag, is een eerste aanzet, maar raakt meer aan de praktijk,
dan aan de dieper liggende waarden waarom het ons moet gaan. Ik roep de
Opschudders op dit door de VVD aangereikte handvat stevig beet te pakken. En
naar Atilla Arda toe:
>De VVd en D66 hebben andere standpunten als het gaat om drugsbeleid,
>schiphol, gekozen burgemeesters en referenda.
>
>Wie kan nog meer concrete onderwerpen noemen waarop D66 en VVd andere
>standpunten hebben ingenomen?
>--
>Atilla Arda             D66-fractie Gemeenteraad Amsterdam

Asielbeleid is een ander onderwerp waar de wegen uiteen (moeten?) gaan.

En, waar Rik Jungmann schreef:

> Tegen elkaar afwegen van standpunten van VVD en D66 mag dan leiden tot een
> redelijk objectieve afweging of de beiden samen kunnen gaan, er bestaat ook
> nog zoiets als "voel ik mij thuis bij die club, bij die denkbeelden en die
> mensen die de club vertegenwoordigen". Emotie dus. Een uitspraak met een
> hoog Oibibio gehalte, ik weet het...
>
> At the end of the day bepaalt dat eigenlijk mijn keuze, alle rationalisaties
> ten spijt. Voor mij geen VVD, maar ook geen PvdA om precies dezelfde
> redenen.
>

denk ik dat wij inhoudelijke argumenten hebben, die weliswaar aan emoties raken.
En dan heb ik het over uitgangspunten en principes.

Wat zou mevrouw Dupuis doen, als zij het voor het zeggen had, in grote lijn
bijgevallen door Bolkestein:
Door de Volkskrant aangehaald: Zij zou Nederland enkele maanden voor
asielzoekers geheel afsluiten, teneinde op adem te kunnen komen. Daarover valt
men, en ik vind dat terecht. Erger vind ik de manier waarop deze hooggeleerde
ethica antwoordde op de vraag inhoeverre wij ons verantwoordelijk moeten voelen
voor de vluchtelingen.

Dat was een vraag naar uitgangspunten en principes. Ik heb ruim een jaar geleden
betoogd op deze lijst, dat het hebben daarvan (opgehangen aan een etiket) een
steun kan (moet) zijn bij de besluitvorming. Dat kan lang niet altijd, maar als
Adviesraadslid en later als gemeenteraadslid waren er wel degelijk onderwerpen
waarop ik langs die weg beter grip kon krijgen. En ik denk dat we hier zo'n
onderwerp bij de kop hebben.

Het etiket is sociaal liberaal geworden. Sociaal tegenover wie? En aan wie
gunnen wij de vrijheid? Voor wie voelen wij ons mede veantwoordelijk?

De filosoof Richard Rorty heeft in 1995 een debat geopend met een schitterende
inleiding, D66 op het lijf geschreven. Enkele uitspraken slaan direct op de
vraag aan mevrouw Dupuis gesteld.
Ik geef enkele citaten:
"Who are we?" is quite different from the traditional philosophical question
"what are we?". The latter is synonymous with
Kant's questions, "What is Man?".

I have been putting forward a philosophical argument that depends upon three
premises. The first is that the primordial philosophical question is not "what
are we?" but "who are we?". The second is that "who are we?" means "what
community of reciprocal trust do we belong to?". The third is that reciprocal
trust depends on feasibility as well as on good will. The conclusion I draw from
these premises is that thinking of other people as part of the same "we",
depends not only on willingness to help those people but on belief that one is
able to help them. In particular, answering the question "who are we?" with "we
are members of a moral community which encompasses the human species", depends
on an ability to believe that we can avoid economic triage. (voorbeeld van
economic triage is mensen met geld voorrang geven bij medische zorg)

Een ander citaat uit intervieuw in De Groene Amsterdammer van 2 juli 1997,  door
Heleen van Doremalen
'Ik doe mijn werk'

'Als je je aandacht beperkt tot de Eerste Wereld, als we de Eerste Wereld konden
isoleren van de rest van de wereld, was er reden om optimistisch te zijn. Maar
we hebben wel degelijk te maken met de problemen die zich voordoen in Rusland,
China en Afrika. Zoals het er nu naar uitziet, denk ik niet dat het veilige
westerse wereldje nog lang heel kan blijven.'

Als "wij" de Islam, de mensenrechten onderschrijven, zijn "wij" mannen. Vrouwen
horen daar niet bij. Als "wij" de Amerikaanse burgers zijn waarvoor  de rechten
in de Constitution of the United States werden vastgelegd, dan hoorden de slaven
daar niet bij.

Nu het antwoord van mevrouw Dupuis: "Wij" zijn verantwoordelijk voor onze
familie, dan pas komen andere Nederlanders, maar op de vraag of mensen in
Kosovo, voor ons iets betekenen, bleek dat al haast te ver van ons bed.
Entzinger (D66)was de enige die er even op wees dat onze morele
veantwoordelijkheid voor de rest van de wereld (afgezien van verdragen) wel
degelijk bestaat. Immers via economische muren rond Europa zijn wij mee
verantwoordelijk voor het welzijn elders in de wereld. Zie de bijdragen over MAI
op deze lijst van Arie Dirkzwager. Maar  zijn opmerking werd door gespreksleider
Rottenberg genegeerd.
Sociaal en liberaal zijn heeft voor D66  betrekking op de medemens, zonder
discriminatie. Wat je voor de medemens politiek kunt doen moet wel "feasable"
zijn zoals Rorty opmerkt. Maar "economic triage" is binnen D66 taboe. Daarin
onderscheiden wij ons van de VVD totdat een en ander heel duidelijk wordt
rechtgezet.

Loet Jansen (beheerder homepage D66-Soest, http://home.wxs.nl/~floetjan/)