Transparantie of lafheid?

[Paul Doucet]

Over rapporten van wetenschappelijke instituten zoals RIVM en TNO geeft
Dirk van der Woude een paar vaststellingen die feitelijk juist zijn:
"Wetenschappelijke conclusies [zijn] veelal het resultaat van
onderhandelingen en compromissen. Toch niet nieuw, na Kuhn of Latour."
[knip]
"Wetenschap (en wetenschappers) zijn veelal in staat [...] argumentatie te
leveren bij (voorgenomen) besluiten."

Vervolgens stapt hij van de feitelijkheden over naar wat we zouden *moeten*
doen:
"Daar kun je als overheid iets van leren, nl. dat het slim is tenminste
twee adviezen te vragen: een waarom iets wel moet/kan/verbeterd en een
waarom juist niet. [...] In de tussentijd doet men er [...] goed aan
conclusies en adviezen, ongeacht of er het stempel 'wetenschappelijk' op
staat, met de nodige korrels zout te consumeren."

En daar ben ik het niet met hem eens, en wel met De Kwaadsteniet. Het
etiket 'wetenschappelijk' wordt geacht een waarmerk te zijn voor
betrouwbaarheid, zoals dat ook geldt voor accountants (interessante
vergelijking met de kwestie-Van Buitenen) en nog een handvol
functionarissen en instellingen. Wanneer je moet vaststellen dat ook die
mensen kunnen bezwijken voor verleidingen van verschillende aard en meer
beweren dan ze kunnen waarmaken, is wat mij betreft de remedie niet om er
dan maar twee te nemen, maar die ene op zijn vingers te tikken. Twee
advocaten zijn niet een substituut voor één rechter.
Gisteren op de televisie de olijke ijdeltuit professor Bomhof die precies
weet hoe de wereld in elkaar zit. Hij zei ongeveer hetzelfde als Dirk van
der Woude: weg met die monopolies, vraag gewoon twee rapporten. Vraag van
de interviewer: moeten we dan twee RIVMs hebben, en twee CPBs? Daarop kwam
wat gehakkel, geen antwoord.
Laten we het belang niet onderschatten van instanties en personen op wier
betrouwbaarheid en belangeloosheid je kunt rekenen. Wanneer je,
pragmatisch/realistisch/cynisch, zegt "die bestaan niet", dan gooi je heel
veel weg.

Paul Doucet