Doembo platform: evolutie en intelligentie

[William Oosterwijk]

Het systeem functioneert niet dankzij de mens,
de mens functioneert dankzij het systeem.

-----
N.a.v. "Doembo en broeikas" (Henk Bosch/Max Kok).
Het wordt tijd om richting te geven aan een (eventueel) duurzaamheids
platform. Wil het Doembo Platform functionele betekenis krijgen (als er al
mensen zijn die dat ook willen) dan zullen doelstellingen geformuleerd
moeten worden. Maar voordat doelen en werk-structuur worden besproken,
en de vraag is beantwoord of die discussies wel via deze lijst moet worden
gevoerd; een schets om richting te geven aan de uitwerking.
-----

1972
Toen de wereld -nu inmiddels bijna 30 jaar geleden- werd opgeschud door
het rapport van de gedistingeerde Club van Rome, "Grenzen aan de groei",
leek het alsof iedereen plotseling besefte dat de balans van de
wederopbouw bijna ongemerkt was doorgeslagen. Zozeer, dat zelfs een
overtuigd grote groeidenker als Sicco Mansholt "er ondersteboven van was"
(F. Westerman, "De graanrepubliek").
Volgens sommige optimisten zijn sindsdien de dingen ten goede veranderd:
er kwamen rioolzuiveringsinstallaties, er kwamen rookgasreinigers, auto's
werden voorzien van een katalysator en de accijns op brandstoffen steeg
tot astronomische hoogte. (f. 50,= in de tank, f 35,=naar de Staat).
Hoe was het nu geweest als er niets was gedaan...

Inmiddels is mede dankzij verbeterde onderzoektechnieken gebleken dat de
wereld-grondstoffen-voorraden veel groter zijn dan indertijd werd geschat.
'Zie je wel", zeiden de optimisten, "het valt allemaal best wel mee!".
Gerustgesteld door die gedachte en gestimuleerd door de grote werkloosheid
werd de machine na een koude maar korte winter weer doorgestart.

Blijmoedig verwijzend naar de afname van de luchtvervuiling door de
industrie met ca. 70% (sinds die donkere jaren 70) beweren nu sommige
optimisten dat het kan: economisch groeien en het milieu ontzien:
"stapje voor stapje". Maar is die blijmoedigheid gerechtvaardigd?

Ongezien gokken
Ondanks 70% reductie van vervuilende industriële emissies is de regen nog
altijd zuur. En, effecten of geen effecten: de concentratie kooldioxide in
de atmosfeer is sinds 1750 met 30% toegenomen. Er zijn CFK's in de
atmosfeer geïntroduceerd, waardoor de ozonlaag decimeert. Ondertussen
neemt wereldwijd het bos areaal af met ca. 17 miljoen hectare per jaar en
vormt zich jaarlijks ca. 6 milj. ha. nieuwe woestijn. Jaarlijks verdwijnen
17000 organismen en komen er alleen al in NL 2400 auto's per dag (!) bij.
De wereld-visstand zal ik laten voor wat het is en ook de stand van de
korstmossen die "slechts" indicatoren zijn van de kwaliteit van de lucht.
Dat alles is niet een gevolg van natuurlijke processen, maar ontstaan
*dankzij* een exponentiele economische ontwikkeling.

Als de optimist zegt over de economie: "Die motor kun je niet zomaar
stilzetten", dan heeft hij (m/v) gelijk. Maar heeft daar eigenlijk ooit
iemand voor gepleit ?

De werkelijkheid van alle dag is dat er nog altijd immense hoeveelheden
niet-op-natuurlijke-wijze-regenereerbare-reststoffen de lucht ingaan
(en in de bodem en in het water).
Inderdaad, hoe was het geweest als er niets was gedaan...
Maar wàt er wordt gedaan is niet  veel meer dan een pleister op een wond
die hechting behoeft. Fundamentele, structurele beslissingen blijven uit.
Al dan niet voorzien van de kanttekening dat "het te duur zou zijn" of met
de alles omzeilende vraag wie verantwoordelijk is en ervoor zou moeten
betalen.

De cultuur is er niet naar, maar wordt het niet tijd dat de samenleving
beseft, dat mensen beseffen, dat wij de wereld met 30 miljoen(!) andere
levensvormen delen? (het spraakmakende poot-afdruk amendement van
Suzanne Bakker en cie. is dan ook ten onrechte verwerkt als een grap!)
Symptoom bestrijding en uitstel van besluiten is geen duurzaam houdbare
oplossing, en al helemaal geen strategie voor ontwikkeling van
duurzaamheid.

Wordt het in na ongeveer 20 millennia evolutie van pre-mens tot tot
mens-in-ontwikkeling niet hoog tijd voor evolutie van de intelligentie?

William Oosterwijk
D66 Drenthe