<html>
<head>
<meta http-equiv="content-type" content="text/html; charset=UTF-8">
</head>
<body text="#000000" bgcolor="#f9f9fa">
<p><strong><a class="moz-txt-link-freetext" href="https://www.tzum.info/2021/05/recensie-th-c-w-oudemans-europa-europa/#">https://www.tzum.info/2021/05/recensie-th-c-w-oudemans-europa-europa/#</a></strong></p>
<p><br>
</p>
<div class="post-meta-top entry-meta">
<div class="row">
<div class="col-md-4">
<ul class="post-categories">
<li><a href="https://www.tzum.info/categorie/recensies/"
alt="View all posts in Recensies" class="recensies">Recensies</a></li>
</ul>
</div>
<div class="col-md-4">
<div class="post-author"><a
href="https://www.tzum.info/author/hans-van-der-heijde/"
class="url fn n" rel="author">Hans van der Heijde</a></div>
<div class="post-author"><br>
</div>
</div>
<div class="col-md-4">
<div class="post-date"><time class="entry-date updated"
datetime="2021-05-28T10:12:47+02:00">28/05/2021</time></div>
</div>
</div>
</div>
<p><strong></strong></p>
<p><strong>Poreus Europa</strong></p>
<p>Neodarwinisme leert dat levende organismen, mensen incluis, in
wezen sterfelijke voertuigen zijn, in dienst van de natuurlijke
drang tot zelfreplicatie van hun genen. Mensen zijn natuur, zij
staan er niet boven. Zeggen dat de mens de natuur vernietigt,
negeert dat de mens en wat hij doet ook natuur zijn. De natuur is
niet een harmonieus geheel, maar een eenheid van verdeling en
scheuring. Wat Moeder Natuur overigens volkomen onverschillig
laat, zij is nu eenmaal wat zij is, tegelijkertijd scheppend,
verpestend en herstellend.</p>
<p>De natuur is een energetisch systeem – of een verdeeld geheel van
energetische systemen – dat gehoorzaamt aan de Tweede Wet van de
Thermodynamica, die zegt dat zulke systemen tegelijkertijd twee
tendensen kennen, een naar nivellering van energieverschillen én
een naar uitstel daarvan. De gang naar totaal nivellering kent
pleisterplaatsen van tijdelijke, maar soms uiterst complexe
ordeningen, mogelijk gemaakt door membranen die
energieverspreiding bemoeilijken en door opname van energie uit
externe bronnen, die uiteindelijk allemaal zijn terug te voeren op
de zon. Zo zijn de kolen die we verstoken samengeperste planten
van honderden miljoenen jaren geleden, planten die konden groeien
door energie op te nemen uit zonlicht. </p>
<p><a
href="https://www.tzum.info/wp-content/uploads/2021/05/Europa-europa.jpg?x93917"><img
src="https://www.tzum.info/wp-content/uploads/2021/05/Europa-europa-182x300.jpg?x93917"
alt="" class="alignright size-medium wp-image-138616"
width="182" height="300"></a>De filosoof Th. W. C. Oudemans
(1951) baseert zijn scherpzinnige, controversiële denken op
neodarwinistische inzichten en op de tweede wet van de
thermodynamica. Het gaat hem om fundamentele semantiek, hij wil
‘de neergeslagen betekenissporen van natuurlijke, biologische,
genetische, culturele, historische, technologische aard
[onderzoeken], die het gebeuren binnen een organisatie (of
organisme) sturen, afbakenen en beperken.’ In zijn nieuwste boek,
<em>Europa, Europa</em>, richt hij zich op betekenissporen van het
Europese universeel humanisme. </p>
<p>Het historische, ‘sterke universeel humanisme’ beperkte het
wegstromen van energie door rond zijn territoria membranen op te
trekken in de vorm van sterke nationale grenzen, intussen door het
exploiteren van koloniën zijn energiepotentieel aanvullend. De
betekenissporen die het trok waren niet die van vrijheid,
gelijkheid en broederschap, maar van uitbuiting, uitsluiting en
racisme. Inderdaad, dit humanisme manifesteerde zich als racisme.
Omdat het, aldus Oudemans, niet sterk kon zijn zonder dat. In
feite gehoorzaamde dat Europa aan Moeder Natuur, die het fenotype
ertoe aanzet zijn omgeving ten behoeve van het scheppen van
gunstige replicatiecondities naar zijn hand te zetten. Daar kun je
en mag je allerlei morele oordelen aan verbinden, maar filosofie –
echte filosofie – onthoudt zich daarvan, want er is nu eenmaal
geen logisch-filosofische weg van ‘is’ naar ‘behoren’. Je kunt wel
over betekenissen en betekenissporen van moraal en ethiek
filosoferen, maar zodra je morele oordelen formuleert, heb je je
buiten de filosofie begeven.</p>
<p>Maar inmiddels wordt Europa getekend door zwak universeel
humanisme. De oude membranen zijn poreus geworden. Haar energie
stroomt weg en ze wordt toegankelijk voor andere fenotypen, die
haar beïnvloeden en naar hun hand zullen zetten ten bate van hún
replicatie. Het zwakke universeel humanisme is zwak, juist omdat
het echt universeel wil zijn en Moeder Natuur negeert. Wat
Oudemans met provocerende, politiek volkomen incorrecte
voorbeelden illustreert. Was Nietzsche de filosoof met de hamer,
Oudemans trekt het hedendaagse, Europese universeel humanisme
binnen met sloopkogel en moker om alle heilige huisjes met de
grond gelijk te maken.</p>
<p>Richard Dawkins, de bekende neodarwinist, op wie Oudemans zich
vaak beroept, muntte de term ‘memen’ als culturele tegenhanger van
genen. Net als genen zijn memen replicators. Dat neodarwinistische
idee heeft zijn sporen trouwens al getrokken in de wereld van
social media: filmpjes en tweets kunnen ‘viraal gaan’ en zich, als
virussen, razendsnel verspreiden, oftewel zichzelf repliceren. </p>
<p>De sterkste meme is religie en de sterkste religie-meme is de
Islam. Wat Oudemans naar de conclusie voert dat het Europa van het
zwakke universeel humanisme een islamiseringsproject wordt of al
is: binnen afzienbare tijd zal Europa een uitbreiding zijn van de
Maghreb. Zullen er – in semantische zin – in de toekomst nog echte
Europeanen zijn? Ja, maar in een diaspora, net als al eeuwenlang
het jodendom, aldus Oudemans. Overigens werkt hij aan een boek
over ‘de echte Europeaan’, maar dat zal postuum verschijnen,
schrijft hij aan het slot van <em>Europa, Europa</em>.</p>
<p><strong>Hans van der Heijde </strong></p>
<p>Th.C.W. Oudemans – <em>Europa, Europa</em>. Prometheus,
Amsterdam. 192 blz. € 19,99.</p>
</body>
</html>