<html>
<head>
<meta http-equiv="content-type" content="text/html; charset=UTF-8">
</head>
<body>
trouw.nl:<br>
<h1 class="title largetitle capitalizefirstletter">Waarom horen we
de alarmbellen niet?</h1>
<h1 class="subtitle">column</h1>
<div class="byline">BART ZUIDERVAART</div>
<div class="content content-body">
<p class="drop-cap">In een van de strips van cartoonist Dirk van
de Wiel, 'Van 9 tot 5', zitten een man en een vrouw aan de bar.
De man, type complotdenker, zegt: "Straks krijgt iedereen onder
het mom van een coronavaccin een chip ingespoten. De staat gaat
die chips aansturen via een computersysteem." De vrouw: "Ah, dus
eigenlijk is het een ICT-project van de overheid? Dan zou ik me
niet te veel zorgen maken."<br>
<br>
De lijst met mislukte ICT-avonturen van de overheid is lang. Zo
lang zelfs, dat een Kamercommissie onder leiding van VVD'er Ton
Elias in 2014 onderzoek deed naar de fiasco's die de
belastingbetaler vele miljarden hebben gekost. Elias en zijn
collega's bespeurden bij ambtenaren een 'ongebreideld
ICT-enthousiasme, waarbij ICT als oplossing voor alle
vraagstukken wordt gezien'. En: 'Veel geplande projecten willen
het onmogelijke voor elkaar krijgen. Projecten zijn te groot en
te complex, terwijl juist deze grote projecten statistisch
gezien vaker mislukken'.<br>
<br>
Kritisch rapport, vernietigende conclusies. De overheid werd
hard wakker geschud. Sindsdien zijn er weer vele ICT-projecten
ontspoord.<br>
<br>
De grootste zorg is op dit moment de invoering van de
Omgevingswet, een prestigieus plan waar al bijna tien jaar aan
wordt gewerkt. Deze wet moet alle bestaande wetten en regels
over ruimtelijke ordening gaan vervangen. Burgers kunnen straks
vanachter hun computer zelf eenvoudig en razendsnel vergunningen
regelen, dankzij gedigitaliseerde informatie en
overheidsinstanties die vlekkeloos met elkaar samenwerken.<br>
<br>
Als iets te mooi lijkt om waar te zijn, dan is het dat meestal
ook. Het project loopt vast vanwege haperende software. Het
Bureau ICT-Toetsing (Bit) oordeelde al in 2017 dat het
computersysteem 'tot problemen zal leiden'. Nu, drie jaar later,
vindt de ICT-waakhond het project 'nog steeds complex'. Je hoort
de echo van Elias.<br>
<br>
Volgens minister Kajsa Ollongren van binnenlandse zaken zijn de
computerproblemen overkomelijk. Invoering van de wet is reeds
drie keer uitgesteld, maar 1 januari 2022 is haalbaar, zegt ze.
Gemeenten moeten vooral veel gaan oefenen met het nieuwe systeem
en dan komt het goed.<br>
<br>
Op het bureau van Ollongren ligt inmiddels ook een nog
vertrouwelijk onderzoek van adviesorganisatie KPMG, waaruit
blijkt dat de rekening van deze Omgevingswet voor gemeenten de
komende tien jaar oploopt tot 1,5 miljard euro. Dat is een
veelvoud van het bedrag wat deze gemeenten destijds is
voorgespiegeld.<br>
<br>
Hier is een nieuw ICT-fiasco van de overheid in de maak en de
vraag is wie dat durft te erkennen. De Tweede Kamer in ieder
geval niet. Daar zouden alle alarmbellen inmiddels moeten
rinkelen, maar het blijft er opmerkelijk stil. Je mag
bijvoorbeeld verwachten dat de Kamer dat KPMG-document per
omgaande wil hebben.<br>
<br>
Ton Elias zegt dat hij er 'giftig' van wordt. Het stoort het
oud-Kamerlid mateloos dat er op deze manier met zijn erfenis
wordt omgesprongen. Dat politici wel de hele dag druk zijn met
artikel 23 van de Grondwet en andere sexy talkshow-onderwerpen,
maar hun neus ophalen voor geldverslindende ICT-perikelen bij de
overheid.<br>
<br>
Is het desinteresse? Onwetendheid? Het is sowieso 'zeer kwalijk
en ongehoord laks', vindt Elias. Alsof het om monopolygeld gaat.</p>
</div>
</body>
</html>