<html>
<head>
<meta http-equiv="content-type" content="text/html; charset=UTF-8">
</head>
<body>
<div class="post-header">
<address><a class="moz-txt-link-freetext"
href="https://libertaireorde.wordpress.com/2020/07/05/de-strijd-van-het-hart-tegen-de-geest-van-de-geldla/">https://libertaireorde.wordpress.com/2020/07/05/de-strijd-van-het-hart-tegen-de-geest-van-de-geldla/</a><br>
</address>
<h1>De Strijd Van Het Hart Tegen De Geest Van De Geldla</h1>
<div id="single-date" class="date">05/07/2020</div>
</div>
<div class="meta clear">
<div class="author"> </div>
</div>
<p><a
href="https://libertaireorde.files.wordpress.com/2020/07/vaneigem049.jpg"><img
data-attachment-id="7749"
data-permalink="https://libertaireorde.wordpress.com/2020/07/05/de-strijd-van-het-hart-tegen-de-geest-van-de-geldla/vaneigem049/"
data-orig-file="https://libertaireorde.files.wordpress.com/2020/07/vaneigem049.jpg"
data-orig-size="292,400" data-comments-opened="1"
data-image-meta="{"aperture":"0","credit":"","camera":"","caption":"","created_timestamp":"0","copyright":"","focal_length":"0","iso":"0","shutter_speed":"0","title":"","orientation":"1"}"
data-image-title="vaneigem049" data-image-description=""
data-medium-file="https://libertaireorde.files.wordpress.com/2020/07/vaneigem049.jpg?w=219"
data-large-file="https://libertaireorde.files.wordpress.com/2020/07/vaneigem049.jpg?w=292"
class="alignleft wp-image-7749"
src="https://libertaireorde.files.wordpress.com/2020/07/vaneigem049.jpg?w=130&h=178"
alt="" width="130" height="178"></a></p>
<p class="Standard"><i><span lang="NL-BE">Het boek </span></i><span
lang="NL-BE">Opstand van het dagelijkese leven<i> van de
Belgische maatschappijcriticus Raoul Vaneigem is onlangs
uitgekomen. Het is een bundel met teksten en vraaggesprekken.
Zo is daarin opgenomen het interview met hem door Mariel
Primois Bizot in </i></span><span lang="NL-BE"><a
href="https://www.wedemain.fr/">We Demain</a></span><i><span
lang="NL-BE"> nr 26, juni 2019, getiteld ‘De strijd van het
hart tegen de geest van de geldla’. De bedoelde bundel kwam
uit bij Éditions Grevis en heeft als titel </span></i>L’insurrection
de la vie quotidienne.<i><span lang="NL-BE"> Vaneigem trekt daarin
van leer tegen de roofzuchtigen. </span></i><i><br>
</i></p>
<p class="Standard"><i>Geert Carpels vertaalde het vraaggesprek</i>.
[ThH]</p>
<p class="Standard"><a
href="https://libertaireorde.files.wordpress.com/2020/07/voorkant.insurrection.jpg"><img
data-attachment-id="7750"
data-permalink="https://libertaireorde.wordpress.com/2020/07/05/de-strijd-van-het-hart-tegen-de-geest-van-de-geldla/voorkant-insurrection/"
data-orig-file="https://libertaireorde.files.wordpress.com/2020/07/voorkant.insurrection.jpg"
data-orig-size="326,499" data-comments-opened="1"
data-image-meta="{"aperture":"0","credit":"","camera":"","caption":"","created_timestamp":"0","copyright":"","focal_length":"0","iso":"0","shutter_speed":"0","title":"","orientation":"1"}"
data-image-title="Voorkant.Insurrection"
data-image-description=""
data-medium-file="https://libertaireorde.files.wordpress.com/2020/07/voorkant.insurrection.jpg?w=196"
data-large-file="https://libertaireorde.files.wordpress.com/2020/07/voorkant.insurrection.jpg?w=326"
class="aligncenter wp-image-7750"
src="https://libertaireorde.files.wordpress.com/2020/07/voorkant.insurrection.jpg?w=236&h=361"
alt="" width="236" height="361"></a></p>
<p> </p>
<p><em><strong>Het vraaggesprek met Raoul Vaneigem</strong></em></p>
<p class="Standard"><strong><span lang="NL-BE">Vraag:</span></strong><i><span
lang="NL-BE"> Een halve eeuw na mei 68 reikt geen enkele
protestleus nog aan de enkels van wat jullie toen aan
inspiratie boden. Kijken de poëten elders?</span></i></p>
<p class="Standard"><span lang="NL-BE"> <strong>Raoul Vaneigem:</strong> </span><span
lang="NL-BE">De geschreven poëzie is niet meer dan het schuim
van de geleefde poëzie. De poëtische daad bij uitstek is vandaag
het ontwaken van het menselijke bewustzijn, na vijftig jaar
sluimeren, uit de afstomping van de media en de consumptie. De
woorden “het ontwaken van de glimwormen” op het gele hesje van
een betogende vrouw lijkt me even veelbelovend als het deuntje
uit 1968 “we willen leven en niet overleven”. Is het mogelijk om
beter uiting te geven aan een terugkeer naar het leven en aan de
weigering van de vernietiging van de aarde door de grote
hakselaar van het profijt?</span></p>
<p class="Standard"><span lang="NL-BE"> </span><i><span lang="NL-BE">Zie
je de ZAD (Zones à défendre – Te verdedigen gebieden) als
autonome gebieden die hun ontstaan vinden in het
situationistische gedachtegoed en de zadisten als
neo-situationisten? Zo ja, hoe beschrijf je het situationisme
van de 21ste eeuw?</span></i></p>
<p class="Standard"><span lang="NL-BE"> </span><span lang="NL-BE">Er
zijn geen neo-situationisten. Het situationisme is een
alledaagse ideologie, net goed genoeg voor de universitaire
sufferds die zich belachelijk maken door een mentale nulliteit
waaraan het mondaine Parijs zich tegoed doet, een filosofie te
noemen. Het gedachtegoed daarentegen, dat de radicaliteit van
mei 1968 aanzwengelde, is nog steeds langzaam zijn weg aan het
zoeken. Ter herinnering, het ging over niets meer of niets
minder dan het stichten van een zelfbeheerde maatschappij waar
de vergaderingen van directe democratie het einde zouden
inluiden van de Staat, van het “koude monster”, verdediger van
de uitbuiters en onderdrukker van de uitgebuiten. De alliantie
van de communistische partij met de Franse regering heeft toen
het revolutionaire elan gebroken, elan dat weliswaar reeds van
binnenuit was besmet met het gangreen van het arrivisme van de
kleine linkse korporaals. Dat de gele hesjes geen bazen hebben
en dat alleen de goedkeuring van de vergaderingen een
woordvoerder aanduidt, is een duidelijke vooruitgang tegenover
de beweging van de bezettingen van 1968.</span></p>
<p class="Standard"><span lang="NL-BE"> </span><i><span lang="NL-BE">Je
zegt dat “de geschiedenis geen tekort vertoont van momenten
waarin de poëzie het haalt op de barbarij”. Die triomf was
soms het werk van een redder in nood, een held, zoals Gandhi
of Mandela. Is de voogdij van een dergelijk personage geen
hinderpaal voor de evolutie naar een zelfbeheerde
maatschappij?</span></i></p>
<p class="Standard"><span lang="NL-BE"> <a
href="https://libertaireorde.files.wordpress.com/2020/07/handen-af.jpg"><img
data-attachment-id="7753"
data-permalink="https://libertaireorde.wordpress.com/2020/07/05/de-strijd-van-het-hart-tegen-de-geest-van-de-geldla/handen-af/"
data-orig-file="https://libertaireorde.files.wordpress.com/2020/07/handen-af.jpg"
data-orig-size="500,712" data-comments-opened="1"
data-image-meta="{"aperture":"0","credit":"","camera":"","caption":"","created_timestamp":"0","copyright":"","focal_length":"0","iso":"0","shutter_speed":"0","title":"","orientation":"1"}"
data-image-title="Handen af" data-image-description=""
data-medium-file="https://libertaireorde.files.wordpress.com/2020/07/handen-af.jpg?w=211"
data-large-file="https://libertaireorde.files.wordpress.com/2020/07/handen-af.jpg?w=500"
class="alignright size-medium wp-image-7753"
src="https://libertaireorde.files.wordpress.com/2020/07/handen-af.jpg?w=211&h=300"
alt="" width="211" height="300"></a></span></p>
<p class="Standard"><span lang="NL-BE">De redder in nood is het
product van een aardschok tussen het economische systeem op zoek
naar een nieuwe vorm en het existentiële ongenoegen van een
bevolking in haar wanhoop om een beter lot. Zelfs als Gandhi en
Mandela de hoop op een sociale verbetering belichaamden, hadden
ze geen enkele mogelijkheid de armoede van hun land uit te
roeien, omdat ze de Staat waren, de Leviathan van de privé
belangen, de macht die beschermt door te onderdrukken. Ze zijn
niets anders geweest dan de herders van een barbarij op
trektocht. Maar ze behielden ten minste een menselijk bewustzijn
en gaven blijk van een hervormende vrijgevigheid, zonder de
limieten ervan te miskennen.</span></p>
<p class="Standard"><span lang="NL-BE">We weten dat, van Bonaparte
tot Pol Pot, de brutaliteit en de zwakte altijd de bevordering
van een opperste gids aan het hoofd van een land hebben
vergemakkelijkt. Maar welke voorzienigheid zal vandaag genoegen
nemen met een rudimentair radertje dat als enige functie heeft
te tikken tegen het ritme van een absurde machine, ontdaan van
menselijkheid?</span></p>
<p class="Standard"><i><span lang="NL-BE">Je zegt van de poëzie dat
ze “het antidotum is van het intellectualisme”, en ook dat ze
“de hinder van het parasitaire kapitalisme kan uitroeien”. Kan
dit aan kinderen worden aangeleerd? Door ze van school te
halen? Wat moet er dan veranderen in het onderwijs?</span></i></p>
<p class="Standard"><span lang="NL-BE">Het zou het kind toebehoren
ons de kunst van het menselijk zijn aan te leren als het
onderwijs dat we opdringen het niet zou afleren te leven. Het
kind toelaten de ervaring van het leven in gemeenschap, de
conflicten die het oproept en hun mogelijke oplossing te
ontdekken, dat is het project dat vandaag wordt verspreid door
de wil om het concentratie onderwijs af te schaffen, de
indoctrinatie van de civiele onderdanigheid, de initiatie in de
praktijken van de roofzucht, van de concurrentie, van de
competitie, de productie van die marktslaven waarvan de
technocraten die beweren ons te regeren het meelijwekkend
belachelijke illustreren.</span></p>
<p class="Standard"><span lang="NL-BE">De kracht van de subversieve
beweging, waarvan de gele hesjes slechts een nevenverschijnsel
zijn, ligt voornamelijk in de wil van een terugkeer naar de
basis. Het ligt ook in de bezorgdheid om de problemen, die de
Staat niet kan of niet wil beheren behalve dan ten voordele van
de financiële machten, aan te pakken in het licht van de lokale
– dorp, wijk, regio – bezorgdheden. De tijd is aangebroken om
van de school een zaak te maken die iedereen aanbelangt, ze aan
te Staat en aan haar wetenschap zonder bewustzijn, te ontrukken.</span></p>
<p class="Standard"><i><span lang="NL-BE">Ken je gebieden in de
wereld waar de poëzie, de creativiteit, de kunsten, meer kans
hebben op bloeien dan elders?</span></i></p>
<p class="Standard"><span lang="NL-BE">Overal waar de vrouwen in de
voorhoede van de strijd voor het soevereine leven staan, overal
waar hun vastberadenheid de patriarchale macht doorbreekt en de
tegenstelling overstijgt tussen feminisme en virilisme die te
dikwijls de gemeenschappelijke verzuchting naar het simpelweg
mens zijn belemmert en verdoezelt. Overal waar de solidariteit
zonder grenzen het racisme afschaft, het antisemitisme (dat
“socialisme van de idioten”), de xenofobie, het seksisme, de
homofobie. Overal waar de hiërarchische structuur en de techniek
van het “zwarte schaap” worden neergehaald, onontbeerlijk bij de
kunst om zijn gelijken te onderwerpen.</span></p>
<p class="Standard"><i><span lang="NL-BE">Je zegt dat “er geen hart
is dat niet die levenskracht herbergt die smacht om zich te
versterken door zich te louteren in het licht van haar
gevoelige intelligentie”. Is die “gevoelige intelligentie”,
die al je geschriften doorkruist, niet de levende bron van je
filosofie?</span></i></p>
<p class="Standard"><span lang="NL-BE">Ze is vooral de bron van het
leven. Elke dag het bewustzijn van mijn wil tot leven
aanscherpen, ontslaat me van het spelen van een rol. Ik ben noch
filosoof, noch schrijver, noch agitator, noch leermeester. De
oude wereld bestrijden helpt me om “in de winter voort te
schrijden met de hulp van de lente”, zoals Charles de Ligne
zegt. Dat we in een kritische periode komen, waar het minste
bijzondere protest een aanleiding biedt aan een geheel van
globale eisen, verheugt me, net zoals de strijd van het hart
tegen de geest van de geldla me verheugt in deze beweging van
opstanden op zoek naar een revolutie.</span></p>
<p class="Standard"><i><span lang="NL-BE">Je zegt dat “zelfs de
opstandigheid gelaten is”. Denk je dat van de gele hesjes?</span></i></p>
<p class="Standard"><span lang="NL-BE"> <a
href="https://libertaireorde.files.wordpress.com/2020/07/talking.jpg"><img
data-attachment-id="7754"
data-permalink="https://libertaireorde.wordpress.com/2020/07/05/de-strijd-van-het-hart-tegen-de-geest-van-de-geldla/talking-2/"
data-orig-file="https://libertaireorde.files.wordpress.com/2020/07/talking.jpg"
data-orig-size="500,712" data-comments-opened="1"
data-image-meta="{"aperture":"0","credit":"","camera":"","caption":"","created_timestamp":"0","copyright":"","focal_length":"0","iso":"0","shutter_speed":"0","title":"","orientation":"1"}"
data-image-title="Talking" data-image-description=""
data-medium-file="https://libertaireorde.files.wordpress.com/2020/07/talking.jpg?w=211"
data-large-file="https://libertaireorde.files.wordpress.com/2020/07/talking.jpg?w=500"
class="alignleft size-medium wp-image-7754"
src="https://libertaireorde.files.wordpress.com/2020/07/talking.jpg?w=211&h=300"
alt="" width="211" height="300"></a></span></p>
<p class="Standard"><span lang="NL-BE">Teveel opstanden voor
emancipatie waren in het begin aangevreten door de gedachte aan
een onafwendbare nederlaag. Het “no pasaran” en andere
opschepperijen van het triomfalisme waren niets meer dan een
exorcisme van de panische angst inherent aan een militaire
actie. De vrijwillige onderdanigheid trekt rondom ons klaagmuren
op die onze berusting rechtvaardigen en onderhouden.</span></p>
<p class="Standard"><span lang="NL-BE">In tegenstelling tot de
protestbewegingen uit het verleden, bekommert de grote golf van
opstanden die Frankrijk door elkaar schudden, zich noch om de
overwinning noch om de nederlaag, ze beperkt zich koppig tot het
demonstreren van haar onwrikbare voornemen, haar wil om
onophoudelijk te herbeginnen; zoals ook voortdurend de passie
voor het leven opnieuw wordt geboren.</span></p>
<p class="Standard"><i><span lang="NL-BE">Zijn de gele hesjes voor
jou slechts een <a
href="https://libertaireorde.wordpress.com/2018/12/09/de-gele-hesjes-en-de-lessen-van-de-geschiedenis/">Jacquerie</a>
(boerenopstand Noord Frankrijk 1358) die het systeem in stand
houdt of gaat het om de opkomst van een radicaal protest?</span></i></p>
<p class="Standard"><span lang="NL-BE">De macht van de staat en de
handel verkiest ongetwijfeld er slechts een afgesabbelde
Jacquerie in te zien, een van die traditioneel in bloed
gesmoorde volksopstanden. Spijtig voor hem, maar deze
volksopstand doet eerder denken aan die van 14 juli 1789, toen
een handvol vreemde snuiters, die noch Diderot, noch d’Holbach,
noch Rousseau, noch Meslier hadden gelezen, aan het gedachtegoed
van de Verlichting de vlam van een vrijheid schonken die de
wereld blijft bijlichten, terwijl het woord zelf is weggerot.
Men kan met recht spreken van een poëzie gemaakt door allen als
het menselijke bewustzijn zich ontdoet van de leugen die de
vrijheid gelijkstelt met de vrijheid van handel, met de vrijheid
tot uitbuiting, tot doden, tot vergiftigen. Hoe zou de regering
zich niet veroordeeld voelen tot een groeiende verbijstering?
Hoe kan ze begrijpen dat de inzet niet een gevecht tegen de
Staat is, maar een strijd voor het leven?</span></p>
<p class="Standard"><i><span lang="NL-BE">Je zegt dat “het oude
potentieel van lichtgelovigheid geen enkele moeite heeft munt
te slaan uit de wetenschappelijke voorspellingen die, van de
nucleaire ramp tot de ecologische ramp over de gruwelijke wals
van de pandemieën, een enorm succes kennen”. Schaar je de
collapsologen bij die muntslagers?</span></i></p>
<p class="Standard"><span lang="NL-BE">Ik groet de klokkenluiders.
Laat de alarmbellen overal rinkelen om te waarschuwen tegen de
klimaatverloedering, de vergiftiging van de landbouw en voeding,
de industriële verontreiniging en het cynisme van een regering
die Total beschermt maar een belasting heft op de brandstof, het
maakt deel uit van het ontwaken van het bewustzijn. Maar die
demonstraties zullen met geen jota de politiek van de Staten
veranderen, onverbeterlijk de laarzen likkend van de
multinationals die van de planeet een woestijn maken.</span></p>
<p class="Standard"><span lang="NL-BE">In het spoor van de
teleurstelling van de activisten ontwikkelt zich dan een
ideologie van de onafwendbare catastrofe, een gevoel van
fataliteit. De markt van de angst neemt de wanhoop op zich van
diegenen die de indruk hebben te strijden voor niets. Een
aanzienlijke hoeveelheid energie gaat verloren in de
engelachtigheid van de goede bedoelingen, in de machteloze
verontwaardiging van de straatprotesten. Zou die energie niet
nuttiger kunnen worden besteed in de strijd die de ZAD leveren
in hun gebieden tegen de hinder, de verontreinigende bedrijven,
de vergiftiging van de gronden, van het water, van de voeding?
Daar is het, op het lokale niveau, dat de ware eisen ten gunste
van het klimaat en het milieu hun betekenis en hun
doeltreffendheid krijgen.</span></p>
<p class="Standard"><i><span lang="NL-BE">Je herinnert ons eraan dat
elke subversieve gedachte drager is van een nieuwe tirannie.
Als we erin slagen zowel het planetaire kapitalisme, als de
consumptiemaatschappij en die van het spektakel te
ondermijnen, en zelfs het gebruik van geld, voor welke
tirannie hebben we dan alle belang ons te hoeden?</span></i></p>
<p class="Standard"><span lang="NL-BE"> <a
href="https://libertaireorde.files.wordpress.com/2020/07/televie.jpg"><img
data-attachment-id="7755"
data-permalink="https://libertaireorde.wordpress.com/2020/07/05/de-strijd-van-het-hart-tegen-de-geest-van-de-geldla/televie/"
data-orig-file="https://libertaireorde.files.wordpress.com/2020/07/televie.jpg"
data-orig-size="500,712" data-comments-opened="1"
data-image-meta="{"aperture":"0","credit":"","camera":"","caption":"","created_timestamp":"0","copyright":"","focal_length":"0","iso":"0","shutter_speed":"0","title":"","orientation":"1"}"
data-image-title="Televie" data-image-description=""
data-medium-file="https://libertaireorde.files.wordpress.com/2020/07/televie.jpg?w=211"
data-large-file="https://libertaireorde.files.wordpress.com/2020/07/televie.jpg?w=500"
class="alignright size-medium wp-image-7755"
src="https://libertaireorde.files.wordpress.com/2020/07/televie.jpg?w=211&h=300"
alt="" width="211" height="300"></a></span></p>
<p class="Standard"><span lang="NL-BE">Ongetwijfeld voor de reflex
van de roofzucht, dat residu van de niet overstegen
dierlijkheid, voor de ziekelijke fascinatie die de macht
uitoefent. De oorlogen, het oplossen van conflicten door
geweldpleging, het patriarchaat, de hiërarchie die de
maatschappij verdeelt in meesters en slaven vinden allemaal hun
oorsprong in het ontstaan van de Stadstaten. Hetgeen door een
eeuwenoude leugen wordt toegeschreven aan de natuur van de Mens,
is in werkelijkheid het gevolg van een ontaarding die de man en
de vrouw treft, hen ontmenselijkt door een systeem van
uitbuiting, hen een kunstmatige scheiding oplegt tussen een
hoofd dat leiding geeft en voortkomt uit de intellectuele
arbeid, en een lichaam dat wordt gedwongen tot manuele arbeid.
Meer nog dan door morele vermaningen zal de invoering van een
levensstijl een einde maken aan deze afwijking die sinds
millennia in ons werd verankerd.</span></p>
<p class="Standard"><i><span lang="NL-BE">Je stelt voor om “verder
te gaan naar een metamorfose zodat de mens een totale artiest
van zijn eigen bestaan wordt, een menselijk wezen in een
experimenteel proces dat het veld van alle mogelijkheden
opent”. Is het niet net dat veld van alle mogelijkheden, die
vrijheid die verkrampt? Is de angst niet het grootste obstakel
voor de komst van de Homo ecologicus?</span></i></p>
<p class="Standard"><span lang="NL-BE">De opmerking van Scutenaire
“arme vogeltjes die slechts eten met grote angst” is van
toepassing op het dagelijkse bestaan van miljoenen mannen en
vrouwen die door het systeem van economische en sociale
uitbuiting worden behandeld als een vermenging van lastdier en
roofdier. Zolang de wil tot leven de strijd voor het bestaan
(struggle for survival) niet heeft afgeschaft en de arena’s van
de concurrentiële armoede niet met de grond gelijk heeft
gemaakt, zal de angst alomtegenwoordig blijven. Het enige dat er
een eind aan kan maken (en aan haar tweelingzus, de schuld) is
een levensvreugde die slechts behoefte heeft aan lef, en nog
eens lef om haar absolute soevereiniteit op te eisen.</span></p>
<p class="Standard"><i><span lang="NL-BE">Welke lectuur zou je de
toekomstige generaties aanraden?</span></i></p>
<p class="Standard"><span lang="NL-BE">Eerst het eigen bestaan leren
ontcijferen, het bestaan dat hen wordt opgedrongen door een
maatschappij van roofzuchtigen en het bestaan dat ze, diep in
hun hart, hartstochtelijk begeren. En terloops, ter herinnering
het boek doorbladeren dat het langst in de geschiedenis werd
verboden en verhuld, het <i>Vertoog over de vrijwillige
onderdanigheid</i>, geschreven door een jongeling van 17 jaar,
Etienne de la Boétie.</span></p>
<p class="Standard"><b><span lang="NL-BE">Vraaggesprek Raoul
Vaneigem met Mariel Primois Bizot</span></b><span lang="NL-BE">
(in: Raoul Vaneigem, </span><i>L’insurrection de la vie
quotidienne</i>, <span lang="NL-BE">Éditions Grevis; vertaling
door Geert Carpels; redactie en opmaak thh.).</span></p>
<p class="Standard"><span lang="NL-BE">[Beeldmateriaal met dank
overgenomen van Brumlord.]</span></p>
</body>
</html>