REPLY TO: D66@nic.surfnet.nl
<html><div style='background-color:'><FONT size=3><FONT face=Arial size=3>
<P>Beste lijsters,</P>
<P>Als voorschot op een verkiezingsthema:</P></FONT></FONT><FONT face=Arial size=3>
<P> </P>
<P>Segregatie als toekomst</P>
<P>Heeft het nog zin om aan integratie vast te houden? Kunnen we ons niet beter instellen op toenemende segregatie? Op het eerste gezicht misschien niet de meest wenselijke optie, maar wel realistischer, gelet op de situatie in de grote steden en op recente ontwikkelingen. Integratie is een eis van de dominante cultuur: de ander behoort zich te voegen, zich tot deel te maken van het bestaande geheel. Pogingen daartoe zijn mislukt, althans in autochtone ogen. Vast blijven houden aan integratie levert steeds meer frustratie op. Als we al weten wat 'we' onder integratie verstaan. Want: in welke cultuur zouden nieuwkomers zich moeten voegen? Bestaat er wel zo’n geheel?</P>
<P>De vraag die zich onontkoombaar opdringt is: waarin bestaat integratie? Autochtonen en allochtonen geven er een verschillende invulling aan. Integratie is voor allochtonen: Nederlands kunnen spreken, werk hebben en je aan de wet houden. En de meesten doen dat, en zij menen dus genoeg hun best te doen. Voor veel autochtonen blijkt dit echter onvoldoende; ze zijn er niet tevreden mee. Voor hen komt er een cultureel element zijn. Blijkens hun kritiek verstaan veel autochtonen onder integratie óók: individualiseren en seculariseren. Zowaar een dominant trekje van de Nederlandse cultuur als geheel! </P>
<P>Voor de duidelijkheid: secularisatie sluit religie niet uit, maar maakt haar tot een privé-aangelegenheid, naast alle andere levensbeschouwingen. Scheiding van kerk en staat dus, en geen publiekelijk vertoon van cultureel-religieuze identiteit (zoals hoofddoekjes). Individualisering betreft de verhouding tussen individu en groep, en wel met sterke nadruk op het individu: ik ben slechts in uitzonderlijke gevallen bereid om mijn persoonlijke belangen ondergeschikt te maken aan groepsbelangen. Wij willen nauwelijks nog in de naam van een `wij’ worden aangesproken. </P>
<P>Het zit er niet in dat (m.n. islamitische) allochtonen massaal zullen individualiseren en seculariseren, enkelingen uitgezonderd. Gevolg: pogingen tot buitensluiting. De dominante cultuur, die van de autochtonen, keert langzaam maar zeker haar vest. Decennialang zijn welwillende en uitnodigende pogingen gedaan tot integratie, d.w.z. tot normalisering en disciplinering van 'nieuwkomers' binnen de heersende orde (in de verwachting dat zij inderdaad zouden individualiseren en seculariseren). Nu de 'nieuwkomers' zich niet blijken te willen voegen in de dominante cultuur, treedt het uitsluitingsmechanisme in werking. De dominante cultuur trekt haar uitgestoken hand terug en verandert die in een afwerend gebaar, een opgeheven dan wel opgestoken vinger, of eventueel een vuist. Zij zoekt meer en meer haar identiteit te bevestigen (bijvoorbeeld in het huidige normen & waardendebat). </P>
<P>Die buitensluiting is wederzijds. Allochtone groepen doen hetzelfde. Ook zij worden uitgesprokener in hun identiteit (zie bijvoorbeeld de opkomst van de AEL). Anders dan eerder zijn de afwijkende groepen te talrijk om zich te laten marginaliseren tot uitzondering. Met name in grote steden vormen zij ondertussen stevige dorpen binnen de stadssamenleving. Identiteitseconomie zal die verschillen verder aanscherpen. 'Witte vlucht' en 'zwarte scholen' zijn nog maar het begin van deze schifting en reorganisatie, richting segregatie. In Amsterdam bijvoorbeeld tekent zich meer en meer een 'witte band' af die loopt van Centrum door Zuid naar Amstelveen. Buiten die `witte band’ liggen de gemengde wijken, met steeds meer allochtoon gedomineerde buurten.</P>
<P></P>
<P>Het ordeningsschema van de segregatie zal steeds duidelijker worden. Het gaat dan niet per se om de tegenstelling autochtoon/ allochtoon, maar om identiteit: hoe wil ik me laten kennen? Met wie identificeer en solidariseer ik mij? Wie als allochtoon individualiseert en seculariseert kan zich voegen in de dominante cultuur der autochtonen (en profiteren van de ontwikkelingsmogelijkheden, financieel, professioneel en cultureel). Wie dat niet wil blijft `dorpsbewoner’ (ook binnen de grote stad). Beide zullen steeds vaker in verschillende wijken wonen. Waar eerder in grote steden de gegoede burgerij en het volk grotendeels in aparte wijken woonden, zal er nu een derde categorie bijkomen: de wijken waar vooral allochtonen wonen die hun herkomstidentiteit en gemeenschapszin koesteren, en die etnisch en religieus gedefinieerde saamhorigheid prefereren boven secularisering en individualisering.</P>
<P>Sommigen menen dat de huidige segregatie sterk lijkt op de vroegere verzuiling, en dat zij zich ook op dezelfde manier zal oplossen en wel binnen enkele decennia. Dit is een illusie. In ieder geval zal er geen sprake zijn van een simpele herhaling. De allochtone `dorpsbewoner’ heeft namelijk veel minder noodzaak om zich te richten op de dominante cultuur waardoor zijn 'dorp' wordt omgeven. Hij identificeert en solidariseert zich transnationaal, over de grenzen van de hem omgevende cultuur heen. Deze transnationale identiteit wordt levend gehouden en versterkt door eigen media, door moderne transport- en communicatiemiddelen en door huwelijken te sluiten met verwanten uit de eigen cultuur in het land van herkomst. </P>
<P>Een andere reden waarom de vergelijking met de vroegere verzuiling niet opgaat heeft te maken met Westerse zelfoverschatting, namelijk door te menen dat iedereen met genoeg educatie en gezond verstand uiteindelijk de Westerse manier van leven en denken zal overnemen. De hele integratiegedachte is gebaseerd op deze stilzwijgende aanname. Men ging (en gaat) er stilzwijgend van uit dat de Westerse manier van leven en denken superieur is en vanzelf zal overtuigen. Menen dat de 2de en 3de generatie snel zal vernederlandsen is echter een illusie gebleken. En behoudens (geïndividualiseerde en geseculariseerde) uitzonderingen (zoals Hirsi Ali) is er geen reden om te verwachten dat dit de komende generaties zal veranderen.</P>
<P>De segregeringstendens wordt versterkt doordat de integratiemacht van de dominante cultuur afneemt. Met name door de Europeanisering van de samenleving en de slinkende betekenis van nationale overheden. Ook al heeft, qua culturele achtergrond, de autochtone meerderheid meer met elkaar gemeen dan met de allochtone minderheden (met name op het punt van secularisering en individualisering), in de politieke context van Europa kan die meerderheid zich steeds minder dwingend manifesteren. Europa maakt ons allemaal tot minderheden. </P>
<P>Daar komt bij: tegenover allochtonen heeft Nederlands Autochtonië wellicht nog iets gemeenschappelijks, maar daar houdt het ook mee op. Er bestaat geen eenheidscultuur meer (als die in het verzuilde Nederland ooit heeft bestaan). Niet alleen in de Europese context is Nederland een minderheid (evenals alle andere landen van de EU). Ook binnenlands bestaan er vooral minderheden. Wat betekent integratie dan nog?</P>
<P>De vraag is simpel: met wie wil je samenleven? Iedereen wil een leefbare samenleving. Maar wat geldt als `leefbaar’? En met wie wil je samenleven om die leefbaarheid te bevorderen? Dat zijn vragen van integratie en segregatie tegelijkertijd. Het antwoord op die vragen is namelijk verschillend, en dat leidt zowel tot groepsvorming, als tot buitensluiting, van autochtone én van allochtone zijde, en beide in meervoudige zin. </P>
<P>Integratie is een eis van de cultuur die zich nog steeds dominant en een eenheid waant. Nu die eis van integratie niet het gewenste effect blijkt te hebben, kunnen we ons beter instellen op toenemende segregatie en accepteren dat er geen autochtone eenheidscultuur (meer) bestaat. De vraag wordt dan hoe we die segregatie zo `samenleefbaar’ mogelijk maken, zonder te vervallen in getto’s en `gated communities’. Het zal niet lang duren of integratie zal niet langer het heersende discours bepalen, maar segregatie, of een eufemisme dat op hetzelfde neerkomt.</P>
<P>Met vriendelijke groet,</P>
<P>Arthur Schelvis</P></FONT></div><br clear=all><hr>The new MSN 8: smart spam protection and <a href="http://g.msn.com/8HMLEN/2019">3 months FREE*. </a> </html>
**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66@nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV@nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV@nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********