<!DOCTYPE HTML PUBLIC "-//W3C//DTD HTML 4.0 Transitional//EN">
<HTML><HEAD>
<META content="text/html; charset=iso-8859-1" http-equiv=Content-Type>
<META content="MSHTML 5.00.3315.2870" name=GENERATOR>
<STYLE></STYLE>
</HEAD>
<BODY bgColor=#ffffff>
<DIV><FONT face=Arial size=2>Beste Eibert en Lijsters,</FONT></DIV>
<DIV> </DIV>
<DIV><FONT face=Arial size=2>Over het breken en lijmen is veel gezegd 
toendertijd. Ik heb van nabij meegemaakt en we hebben het breken zelfs zo 
serieus genomen dat we vrijwel een verkiezingsprogramma af hadden. We zijn dus 
de enige partij in Nederland die een verkiezingsprogramma 1999 hebben (in mijn 
PC dat wel).</FONT></DIV>
<DIV> </DIV>
<DIV><FONT face=Arial size=2>Er waren goede redenen om te breken en evenzo om te 
lijmen. We moeten goed de context van de periode in gedachte houden: Nederland 
was betrokken bij het conflict in Kosovo en een regeringscrisis+verkiezingen in 
die context was op zijn minst ongelukkig. Er waren bij het lijmen meer 
overwegingen: In die dagen zou een verhuizing betekeken dat we oppositie zouden 
gaan voeren tegen een beleid waarin voor 70% ons eigen programma was verwerkt. 
We zouden of volstrekt ongeloofwaardig zijn of volstrekt overbodig. Daarbij kwam 
kijken dat in het lijmen additionele concessies aan D66 waren gedaan en 
bevestiging van een aantal afspraken in het regeerakkkoord. Dit alles overwegend 
is toen met een breed draagvlak (voorzover je dat kunt toetsen in de haast) van 
fractie, bestuur, PC, adviesraad besloten door te gaan.</FONT></DIV>
<DIV> </DIV>
<DIV><FONT face=Arial size=2>Als we even terug gaan naar 1998 kunnen we ook 
vaststellen dat we met grote aarzelingen in Paars II zijn gaan zitten. We hadden 
deelname als inzet van de verkiezingen gezet, maar ook een aantal eminente 
punten naar voren geschoven en ook een herkenbare deelname aan de regering. 
Op beide punten hebben goed gescoord, het ons zelfs verweten dat we bovenmatig 
vertegenwoordigd worden. Voor sommige is het ook nooit goed: of je bent 
onzichtbaar, of je doet je groter voor dan je bent. In elk geval werd Paars 
II gezien als een briljant onderhandelingsresultaat van Thom de Graaf en zo werd 
het ook herkent.</FONT></DIV>
<DIV> </DIV>
<DIV><FONT face=Arial size=2>Ik denk dat het een onjuiste inschatting is om te 
denken dat er voor D66 veel profileringsmogelijkheden waren in de kamer met 
een PvdA-VVD kabinet. Afgezien daarvan haal je als kamerfractie sowieso heel 
weinig binnen: regeringsdeelname levert altijd meer punten op, als het gaat om 
uitvoering van beleid. In de huidige constellatie is oppositie alleen 
verdienstelijk bij een regering van PvdA,CDA en GL. Zelfs tegen een Paars III 
zonder D66 is oppositie voeren geen eenvoudige klus.</FONT></DIV>
<DIV><FONT face=Arial size=2></FONT> </DIV>
<DIV><FONT face=Arial size=2>Over de toekomst van de partij. Ik was prettig 
verrast om op de ledenvergadering in Amsterdam ongeveer 30 nieuwe leden te zien. 
Het aantal leden is in Amsterdam over de afgelopen 18 maanden met 15% 
toegenomen, en wij lopen altijd op de landelijke ontwikkelingen vooruit. Ikdenk 
dat we de voordelen van partijlidmaatschap veel prominenter naar voren moeten 
schuiven en ook betrokkenheid van nieuwe leden moeten bevorderen.  Partijen doen 
te weinig aan marketing, dus tijd om daaraan echt te werken. </FONT></DIV>
<DIV> </DIV>
<DIV><FONT face=Arial size=2>Vriendelijke Groet,</FONT></DIV>
<DIV> </DIV>
<DIV><FONT face=Arial size=2>Michiel Scheffer</FONT></DIV>
<BLOCKQUOTE 
style="BORDER-LEFT: #000000 2px solid; MARGIN-LEFT: 5px; MARGIN-RIGHT: 0px; PADDING-LEFT: 5px; PADDING-RIGHT: 0px">
  <DIV style="FONT: 10pt arial">----- Original Message ----- </DIV>
  <DIV 
  style="BACKGROUND: #e4e4e4; FONT: 10pt arial; font-color: black"><B>From:</B> 
  <A href="mailto:streeke@iae.nl" title=streeke@iae.nl>Eibert van de Streek</A> 
  </DIV>
  <DIV style="FONT: 10pt arial"><B>To:</B> <A href="mailto:d66zmz@wxs.nl" 
  title=d66zmz@wxs.nl>Michiel Scheffer</A> </DIV>
  <DIV style="FONT: 10pt arial"><B>Cc:</B> <A href="mailto:D66@nic.surfnet.nl" 
  title=D66@nic.surfnet.nl>D66@nic.surfnet.nl</A> </DIV>
  <DIV style="FONT: 10pt arial"><B>Sent:</B> Thursday, June 14, 2001 12:26 
  AM</DIV>
  <DIV style="FONT: 10pt arial"><B>Subject:</B> Re: Hoe nu verder</DIV>
  <DIV><BR></DIV>Beste Michiel,<BR><BR>Ben blij dat jij nog optimistisch bent 
  over het voortbestaan van partijen.<BR><BR>Ondanks dat je met 14 zetels 
  natuurlijk weinig kunt uitrichten vind ik toch dat D66 te<BR>veel voor de 
  macht gaat. Ten eerste had D66 het ministerie van binnenlands zaken<BR>moeten 
  opeisen en ten tweede had D66 uit de regering moeten stappen toen 
  Wiegel<BR>zijn triomf vierde. Als kleine derde partij moet je alleen mee 
  regeren als ze je nodig<BR>hebben en dan kun je procentueel iets meer 
  eisen.<BR><BR>Zonder wetten te wijzigen had D66 in de 2e kamer zonder meer aan 
  vernieuwing<BR>kunnen doen door wat meer afstand te nemen tot de regering en 
  haar eigen ministers.<BR>De tweede kamer stelt als controlerende partij weinig 
  voor. Het zijn vooral de media<BR>die de issues aandragen waarna de 2e kamer 
  soms wakker wordt. Ik zie de 2e kamer<BR>slechts als een van de groepen die 
  deze maatschappij vorm geven maar een vrij <BR>onbeduidende.<BR><BR>De 
  legitimiteit van partijen vind ik zeer problematisch worden. Nog even en de 
  partijen hebben<BR>alleen nog bestuursleden die alle baantjes onderling gaan 
  verdelen met als uiteindelijk resultaat<BR>dat de ambtenaren via de partijen 
  de ambtenaren gaan controleren. Het ultieme scenario is dan<BR>dat de vierde 
  macht volledig zal triomferen.<BR><BR>Het is weer veel te laat geworden, 
  morgen verder.<BR><BR><BR><BR><BR><BR>Michiel Scheffer wrote:<BR>
  <BLOCKQUOTE cite="mid:002901c0f37c$ed54b620$9600000a@D8Q8940J" type="cite">
    <DIV><FONT face=Arial size=2>Beste Eibert, Beste Lijsters,</FONT></DIV>
    <DIV> </DIV>
    <DIV><FONT face=Arial size=2>Nee geen arrogantie, wel bevestiging. Het 
    probleem van D66 en ook van Leefbaar Nederland is dat je het systeem pas 
    veranderd als je onmisbaar bent. We moeten nu opereren in een bestel waarin 
    we niet tevreden zijn: coalitiepolitiek is geven en nemen. Bij twee 
    regeringsonderhandelingen zat er niet meer in dan een referendum en een 
    commissie naar een gekozen burgemeester. Daar waar Peper (je kunt veel over 
    de man zeggen) nog  vernieuwend was en het debat aanjaagde, is met de 
    Vries als waakhond voor Kok het staatkundig conservatisme weer 
    teruggekeerd.</FONT></DIV>
    <DIV> </DIV>
    <DIV><FONT face=Arial size=2>Je kunt D66 maar in beperkte mate verwijten dat 
    ze met 14 zetels van haar staatkundige hervorming te weinig terecht brengt. 
    PvdA en VVD zijn fundamenteel niet geinteresseerd en het CDA is 
    dubbelzinnig. </FONT><FONT face=Arial size=2>Je zult het alleen 
    realiseren als je een breekijzer bent. D66 verdient het inhoudelijk en zou 
    zich moeten richten op 30 zetels. Het is mijn ambitie om een programma te 
    leveren dat in 2006 en 2010 de basis legt voor een doorbraak. </FONT></DIV>
    <DIV> </DIV>
    <DIV><FONT face=Arial size=2>Dat moet je doen door het begrip 
    democratisering veel breder te definieren maar ook door een nieuwe basis te 
    leggen voor de taak van de overheid en de wijze van democratische 
    legitimiteit. Dat zal altijd beginnen met de vaststelling dat mensen veel 
    meer zelf kunnen en ondersteund moeten worden in het vormgeven van 
    democratie op het niveau van dingen die ze aangaan: de straat, de school, de 
    kinderopvang. Het gaat er daadwerkelijk om dat je verbanden, netwerken in de 
    samenleving steunt. De maatschappij bestaat allereerst p het laagste niveau. 
    Dat leidt tot een ketenomkering van de overheid.</FONT></DIV>
    <DIV> </DIV>
    <DIV><FONT face=Arial size=2>De overheid bljft ten alle tijde de hoeder van 
    de rechtstaat en de plaats war het debat over de samenleving plaatsvindt. 
    Zowel de debatdemocratie mag versterkt worden (nee niet schreeuwen 
    Westbroek) als ook de toezichtsfunctie van de overheid. Dat 
    betekent dat een parlement haar taak vervult en niet delegeert aan de SER, 
    dat een kabinet op hoofdlijnen regeert. Aan de toezichskant gaat het om het 
    aanreiken van instrumenten om te kunnen kiezen, om toegankelijkheid voor 
    allen te garanderen (bijvoorbeeld persoonsgebonden budgets) maar ook om een 
    scherp toezicht op markten (telecom), diensten (onderwijs).</FONT></DIV>
    <DIV> </DIV>
    <DIV><FONT face=Arial size=2>Natuurlijk moeten we ook kijken naar de 
    gezondheid van politieke partijen. Daar kunnen we bezorgd over zijn, en er 
    is een debat over de functie van de politieke partij. Het debat gaat dan of 
    een revitalisering van de integrale partij haalbaar of dat partijen zich om 
    moeten bouwen tot kiesverenigingen. Ik denk dat partijen zich sterker 
    moeten richten op een netwerkfiuntie, miet alleen gericht op de politiek 
    maar ook op de gedrevenheid waarop mensen in de samenleving staan. Ik zou 
    bijvoorbeeld als voorzitter van een clientenraad in de kinderopvang best 
    contcat willen hebben met andere D66'ers in vergelijkbare functies. Ik denk 
    dat een partij als kiesvereniging met donateurs geen toekomst heeft. 
    </FONT></DIV>
    <DIV> </DIV>
    <DIV><FONT face=Arial size=2>Is er dan hoop voor de partij. </FONT><FONT 
    face=Arial size=2>Ik put hoop en kracht uit de noodkreet van 
    Amnesty international dat nog maar twee actieve leden in 
    Oost-Watergraafsmeer heeft. Dan doet D66 het met 11 actieve leden nog altijd 
    beter. We doen  nog te weinig aan te propageren dat en partij leuk 
    is en de beste manier om een breed blik op de samenleving te krijgen. Meer 
    reclame en ook betre leden betrekken. Politiek moet meer zijn dan 
    afdelingsvergaderingen over procedures en competies om penningmeester te 
    worden.</FONT></DIV>
    <DIV> </DIV>
    <DIV><FONT face=Arial size=2>We kunnen LN aan, maar dan moetenwe wel werken 
    aan onze eigen roots, niet zozeer inhoudelijk maar als 
    organisatie.</FONT></DIV>
    <DIV> </DIV>
    <DIV><FONT face=Arial size=2>Michiel Scheffer</FONT> </DIV>
    <DIV> </DIV>
    <DIV> </DIV>
    <BLOCKQUOTE 
    style="BORDER-LEFT: rgb(0,0,0) 2px solid; MARGIN-LEFT: 5px; MARGIN-RIGHT: 0px; PADDING-LEFT: 5px; PADDING-RIGHT: 0px">
      <DIV 
      style="FONT: 10pt arial; font-stretch: normal; font-size-adjust: none">----- 
      Original Message ----- </DIV>
      <DIV 
      style="BACKGROUND-ATTACHMENT: scroll; BACKGROUND-COLOR: rgb(228,228,228); BACKGROUND-IMAGE: none; BACKGROUND-REPEAT: repeat; FONT: 10pt arial; font-stretch: normal; font-size-adjust: none; x-background-x-position: 0%; x-background-y-position: 0%"><B>From:</B><A 
      href="mailto:streeke@iae.nl" title=streeke@iae.nl>Eibert van de 
      Streek</A></DIV>
      <DIV 
      style="FONT: 10pt arial; font-stretch: normal; font-size-adjust: none"><B>To:</B><A 
      href="mailto:d66zmz@wxs.nl" title=d66zmz@wxs.nl>Michiel Scheffer</A></DIV>
      <DIV 
      style="FONT: 10pt arial; font-stretch: normal; font-size-adjust: none"><B>Sent:</B> 
      Tuesday, June 12, 2001 9:39 PM</DIV>
      <DIV 
      style="FONT: 10pt arial; font-stretch: normal; font-size-adjust: none"><B>Subject:</B> 
      Re: Hoe nu verder</DIV>
      <DIV><BR></DIV><BR>Uit een aantal emails spreekt de arrogantie van een 
      gevestigde partij.  De oprichting van een nieuwe partij die veel 
      aandacht besteed aan bestuurlijke vernieuwing zou D66 te denken moeten 
      geven. Blijkbaar is D66 in de afgelopen 30 jaar niet in staat gebleken om 
      hier enige zinvolle bijdrage te leveren. De partij zit nu in de regering 
      maar is weer de pineut. De VVD gaat pronken met zijn super boekhouder en 
      de PVDA met zijn premier. Waar kan de D66 mee pronken?<BR><BR>Leefbaar 
      Nederland weet dat er veel onvrede over het functioneren van de democratie 
      is op alle nivo's, maar het vreemde is dat de kiezers niet de conclusie 
      trekken om op D66 te stemmen of lid worden van een partij. Ik ben net een 
      paar maanden lid van D66 en nu al secretaris. De basis van ons 
      democratisch systeem is blijkbaar zeer smal, eigenlijk te smal. D66 zou 
      eens kritisch naar zich zelf moeten kijken, is het wel zinvol om aan een 
      regering deel te nemen die vooral bestuurlijke vernieuwing tegengaat. Wat 
      heeft D66 daar eigenlijk te zoeken? of is het de macht. Blijkbaar moet 
      democratie keer op keer weer verdedigd worden.<BR><BR>Ben het eens met het 
      schrijven van M. Scheffer dat D66 zich moet positioneren buiten de Haagse 
      context. Ga voor de punten die D66 van belang vindt, onafhankelijk van 
      machtspelletjes als het CDA uit de regering houden. Maar het is de 
      ondoorgrondelijke wijsheid van de kiezer die tenslotte bepaald.<BR><BR>Ik 
      hoop dat in het programma ook aandacht wordt besteed aan de zwakke basis 
      van de huidige partijen. Het hele concept van partijen gerund door 
      vrijwilligers is op sterven na dood. Als de bestaande partijen op de 
      huidige weg doorgaan komen er steeds meer ontevreden kiezers die of niet 
      stemmen of uit frustatie op nieuwe partijen als ln<BR>gaan 
      stemmen.<BR><BR><BR>Michiel Scheffer wrote:<BR>
      <BLOCKQUOTE cite="mid:002001c0f327$acec5f20$9600000a@D8Q8940J" 
type="cite">
        <DIV><FONT face=Arial size=2>Beste Lijsters,</FONT></DIV>
        <DIV> </DIV>
        <DIV><FONT face=Arial size=2>Ik heb met interesse de oprichting van 
        Leefbaar Nederland gewvoldg en met name de inhoudelijke aspecten 
        beoordeeld. Om kort te gaan het programma is deels een slap aftreksel 
        van wat andere partijen reeds willen maar ook een groot stuk staand 
        beleid. Hier en daar een origineel idee, maar over het geheel 
        onsamenhangend.</FONT></DIV>
        <DIV> </DIV>
        <DIV><FONT face=Arial size=2>Het probleem is dat de inhoud er niet toe 
        doet. Als kiezers zouden stemmen op basis van programma's dan zou D66 
        gemakkelijk 30% van de stemmen halen, als ik uitgaat van de peilingen in 
        1998. Bij Leefbaar Nederland zal een beter programma er ook niet toe 
        doen. Het gaat om de personen en om de campagne.</FONT></DIV>
        <DIV> </DIV>
        <DIV><FONT face=Arial size=2>Dan wat D66 betreft. Ikk maak me geen 
        zorgen over de kwaliteit van het programma. Het wordt kort, consistent 
        en gaat in op de problemen van vandaag en oplossingen waar iedereen bij 
        betrokken kan worden. Ik kom dat porgramma in het najaar graag in 
        de partij presenteren. We zijn de afgelopen inderdaad veel intern 
        gericht geweest, maar in een partij met steeds minder leden is de 
        neiging heel groot om vooral de machine draaiende te houden, ten koste 
        van een actieve rol in de samenleving. De praktijk is dat dat heel veel 
        tijd kost en dat het dus veel motivatie kost, vooral in mindere 
        tijden.</FONT></DIV>
        <DIV> </DIV>
        <DIV><FONT face=Arial size=2>Het ontrafelen van Leefbaar Nederland zal 
        komen van een scherpe campagne waarin we weer zichtbaar zijn als 
        burgerbeweging. Dat betekent ons politiek positioneren buiten de Haagse 
        context, met een campagne die zichtbaar is, issues die aanspreken en een 
        directe maar intelligente stijl en humor.</FONT></DIV>
        <DIV> </DIV>
        <DIV><FONT face=Arial size=2>Daar wordt aan gewerkt,</FONT></DIV>
        <DIV> </DIV>
        <DIV><FONT face=Arial size=2>Michiel Scheffer</FONT></DIV>
        <DIV><FONT face=Arial size=2>Voorzitter Programmacommissie 
        D66</FONT></DIV>
        <CENTER>
        <TABLE border=1>
          <TBODY>
          <TR>
            <TD>
              <DIV align=right class=headerdisplayname 
              style="headerdisplaynamedisplay: inline">LN met 
            voetnoten.doc</DIV></TD>
            <TD>
              <TABLE border=0>
                <TBODY>
                <TR>
                  <TD>
                    <DIV align=right class=headerdisplayname 
                    style="headerdisplaynamedisplay: inline">Content-Type:</DIV></TD>
                  <TD>application/msword</TD></TR>
                <TR>
                  <TD>
                    <DIV align=right class=headerdisplayname 
                    style="headerdisplaynamedisplay: inline">Content-Encoding:</DIV></TD>
                  <TD>base64</TD></TR></TBODY></TABLE></TD></TR></TBODY></TABLE></CENTER><BR></BLOCKQUOTE><BR></BLOCKQUOTE></BLOCKQUOTE><BR></BLOCKQUOTE></BODY></HTML>