<!DOCTYPE HTML PUBLIC "-//W3C//DTD HTML 4.0 Transitional//EN">
<HTML><HEAD>
<META content="text/html; charset=iso-8859-1" http-equiv=Content-Type>
<META content="MSHTML 5.00.2314.1000" name=GENERATOR>
<STYLE></STYLE>
</HEAD>
<BODY>
<DIV>Van octrooirecht weet ik niet zoveel af. Van biotechnologie en genetica des
te meer. Ik sta niet a priori afwijzend tegenover octrooien op
'biotechnologische creaties', maar zie in de discussie wel een paar rare
argumenten en fouten. Allereerst wordt het wel/niet tegen biotechnologie zijn
verward met het wel/niet verstrekken van octrooien. Wij zijn, als D66, voor
biotechnologisch onderzoek. Prima. Maar da's heel wat anders dan voor het
verstrekken van octrooien op 'biotechnologische creaties' zijn. </DIV>
<DIV>Ten tweede. Ik schrijf met opzet 'biotechnologische creaties', want
afhankelijk van wat er nu precies bedoeld wordt, is er toch wel wat meer aan de
hand dan het verstrekken van een octrooi op een antibioticum, gistsoort of een
kippenras. Als ik de mailtjes over dit onderwerp doorlees zie ik dat
gesteld wordt dat er geen verschil zou zijn met het via klassieke
genetica/fokprogramma's verkregen 'product' en de octrooirechten daarop. Er
worden vergelijkingen gemaakt met o.a. het kwekersrecht en er wordt op
gewezen dat het iedereen vrij staat om b.v. muizen zonder een veranderd gen te
kweken.</DIV>
<DIV> </DIV>
<DIV>Deze vergelijkingen gaan mank. En wel hierom. Ze gaan er, zonder
uitzondering, van uit dat er geen onderscheid wordt gemaakt tussen de soort (het
dier, het individu) en het gen. Maar daar zit 'm volgens mij nou net de crux van
het octrooieren van 'biotechnologische creaties'. Er wordt geen octrooi gelegd
op een ras, soort of dier, maar op een individueel gen (verstopt in een
organisme). Bert Bakker vraagt naar het verschil met 3 producten. Da's heel
simpel. Een antibioticum is een levenloze stof die chemisch zeer exact te
beschrijven valt en een gistsoort (waarschijnlijk wordt een giststam bedoeld) en
een kippenras zijn (onder)soorten/rassen/stammen waarop het octrooi wordt
verleend vanwege een specifieke eigenschap van dat product. De gist wordt
geoctrooieerd omdat 'ie een bepaald kunstje (b.v suiker in alcohol omzetten)
goed kan. Maar er zijn meer giststammen die dat kunnen. Een kip wordt
geoctrooieerd omdat 'ie bijvoorbeeld veel eieren legt. Maar er zijn meer kippen
die eieren leggen. Minder efficient misschien, maar er zijn alternatieven
voorhanden.</DIV>
<DIV>Bij het verlenen van een octrooi op een gen zal dat waarschijnlijk
neerkomen op de specifieke volgorde van baseparen in dat gen. En dan wordt het
opeens heel eng. Allereerst legt iemand dus beslag op iets waar geen alternatief
voor is. Dus hier wordt niet het product, maar de enige bron die er is beschermd
(niet het antibioticum, en daar zijn er meer van, maar die genen die ervoor
zorgen dat antibiotica worden gemaakt). Ten tweede wordt er beslag gelegd op
iets dat niet specifiek bij 1 organisme hoeft voor te komen. Diverse genen komen
in bijna ongewijzigde vorm in meerdere organismen voor. Ten derde wordt er
gedaan alsof dat ene specifieke gen niet in de natuur voor zou komen. Het
is niet mogelijk om een bepaald stukje DNA zo te marken dat het herkenbaar
is als artificieel. Dat kan eigenlijk alleen voor zogeheten markergenen en daar
heb je niets aan want die wil je niet. Als ik dat gen toch in de natuur zou
vinden, dan zou ik er niets mee mogen doen. (In de vergelijking met muziek [zie
hieronder]: je kan aan elk liedje een apart
herkenningsdeuntje toevoegen, als je dat liedje nu zonder deuntje hoort
-want het gaat tenslotte om het liedje- is dat dan geoctrooieerd of niet?)</DIV>
<DIV>Ten vierde. Als de octrooihouder niemand het recht geeft om 'zijn' gen te
gebruiken, maar er zelf ook niets mee doet dan zet dat de wetenschap ook op
enorme achterstand. Er kan geen onderzoek worden verricht (denk aan
'ziektegenen', 'medicijngenen') en als het gebruiksrecht o.i.d. wel wordt
verleend dan zal er ongetwijfeld zo geschokt moeten worden dat geen enkele
onderzoeksgroep dat zal kunnen betalen. Zeg maar dag tegen fundamenteel
onderzoek, of de overheid moet meer gaan betalen en dat zie ik nu ook zo 1,2,3
niet gebeuren. </DIV>
<DIV>Ten vijfde (en dit wordt ook een probleem voor de octrooi aanvrager)
hoe specifiek moet er beschreven worden? Er zijn 4 basen, die per set van 3
coderen voor een aminozuur. 4x4x4 is 64 mogelijkheden voor (bij de mens) 20
aminozuren. Maar de codering is min of meer universeel! Toch betekent dit
grofweg dat er zo'n 3 codes per aminozuur zijn. Een beetje gen dat voor wat
nuttigs codeert is toch al gauw enkele honderden baseparen lang. Zeg 300 bp (en
da's een kleintje). Da's 100 aminozuren. Dat betekent dat er zo'n 3 tot de
100ste verschillende combinaties zijn voor een gen. Hoe ga je dat vastleggen? Je
moet dan toch weer terug naar het product, maar daar heb je als biotechnoloog
nogal weinig aan (want dat kan met bestaande wetgeving ook al).</DIV>
<DIV> </DIV>
<DIV>Om een vergelijking te maken die misschien beter te begrijpen valt (maar
absoluut mank gaat): Er zijn vele programma's die kunnen tekstverwerken. Ze
gebruiken daar allemaal een bepaalde methode voor. Het programma als geheel, de
instructies, zorgen ervoor dat tekst verwerkt wordt. Op het programma kan
octrooi (of patent of hoe het ook heet) worden aangevraagd. Stel nu dat er een
bepaalde set instructies is, waar je eigenlijk niet aan ontkomt. Neem een IF
THEN opdracht. Wat nu als de eerste programma ontwerper had gezegd: Ik wil een
octrooi op het IF THEN principe? Iedereen had hem/haar waarschijnlijk
uitgelachen. </DIV>
<DIV>Of om nog een andere vergelijking te trekken: niet de (klinkende) muziek of
de transcriptie daarvan, maar de muzieknotatie zelf wordt
geoctrooieerd.</DIV>
<DIV> </DIV>
<DIV>KORTOM, ik zie geen problemen met het verlenen van octrooien op (levende)
producten, maar heb wel enorme bezwaren tegen het verlenen van octrooien op
genen. En dat dan nog los van de technische beren die ik op de weg zie. In
tegenstelling tot Bert Bakker zie ik dus wel degelijk principiele
verschillen met octrooien op producten. Ik heb geen angst voor de
biotechnologie, integendeel. Maar ik ben wel bang voor een wereld waarin
bedrijven het alleenrecht op de basis van het leven kunnen claimen.</DIV>
<DIV> </DIV>
<DIV>Met vriendelijke groet,<BR>Arjan Stoffels</DIV>
<DIV><BR> </DIV>
<DIV>----- Oorspronkelijk bericht -----
<DIV>Van: Bert Bakker <<A
href="mailto:bbakker@USA.NET">bbakker@USA.NET</A>></DIV>
<DIV>Aan: <<A
href="mailto:D66@NIC.SURFNET.NL">D66@NIC.SURFNET.NL</A>></DIV>
<DIV>Verzonden: zaterdag 3 juni 2000 23:43</DIV>
<DIV>Onderwerp: Re: [D66] [Octrooi op biotech?]</DIV></DIV>
<DIV><BR></DIV><BR>> Ik ben weliswaar geen woordvoerder op dit terrein, maar
de argumenten lijken<BR>> me niet zo lastig.<BR>> Als je niet a priori
tegen biotechnologisch onderzoek bent (en dat zijn wij<BR>> niet - binnen
alle grenzen van zorgvuldigheid, ethische toetsing en wat dies<BR>> meer
zij), dan geldt voor biotechnologie evenzeer als voor alle andere<BR>>
wetenschappen: onderzoek is duur, en er is dus niemand die er in
investeert<BR>> als er niet mee te verdienen is. <BR>> Kan iemand mij
vertellen wat het verschil is met een nieuw antibioticum? Of<BR>> een nieuwe
gistsoort? Of een door een fokprogramma verkregen nieuw kippenras?<BR>> Op al
deze zaken wordt patent verleend. <BR>> De methode verschilt wellicht, het
principe niet. <BR>> Voor biotechnologie geldt hetzelfde als voor alle andere
wetenschap: geen<BR>> overdreven vooruitgangsgeloof, maar ook geen overdreven
en onredelijke angst.<BR>> Groeten,<BR>> Bert Bakker.<BR>> <BR>>
____________________________________________________________________<BR>> Get
free email and a permanent address at <A
href="http://www.netaddress.com/?N=1">http://www.netaddress.com/?N=1</A><BR>>
<BR>> **********<BR>> Dit bericht is verzonden via de informele D66
discussielijst (<A
href="mailto:D66@nic.surfnet.nl">D66@nic.surfnet.nl</A>).<BR>> Aanmelden:
stuur een email naar <A
href="mailto:LISTSERV@nic.surfnet.nl">LISTSERV@nic.surfnet.nl</A> met in het
tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66<BR>> Afmelden: stuur een email naar <A
href="mailto:LISTSERV@nic.surfnet.nl">LISTSERV@nic.surfnet.nl</A> met in het
tekstveld alleen: SIGNOFF D66<BR>> Het on-line archief is te vinden op: <A
href="http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html">http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html</A><BR>>
**********<BR>> </BODY></HTML>