[D66] Column: Verkiezing Kamervoorzitter treurige vertoning

[Dr. Marc-Alexander Fluks]

Bron:   Telegraaf
Datum:  21 november 2025
Auteur: Ronald Plasterk
URL:   
https://archive.ph/https://www.telegraaf.nl/opinie/ronald-plasterk-verkiezing-kamervoorzitter-thom-van-campen-treurige-vertoning-glpvda-doet-alles-om-in-regering-te-komen/105553129.html


Verkiezing Kamervoorzitter Thom van Campen treurige vertoning,
GL/PvdA doet alles om in regering te komen
--------------------------------------------------------------

De Tweede Kamer is het hoogste orgaan in onze democratie, en het is dus 
cruciaal dat de bevolking vertrouwen kan hebben in hoe het eraan 
toegaat. Niemand zal het met de inhoud van elk afzonderlijk besluit eens 
zijn. Des te belangrijker is het dat de manier waarop besluiten worden 
genomen, vertrouwen wekt. Het proces moet duidelijk zijn, geen rare 
spelletjes, en stemmingen moeten eerlijke standpunten weergeven. Het 
debat over de verkiezing van de Kamervoorzitter was juist daarom een 
treurige vertoning.

Er hadden zich drie personen kandidaat gesteld per brief. Op basis van 
de brief viel GL/PvdA-kandidaat Tom van der Lee eigenlijk al af. De 
brief staat vol taalfouten, en je mag van een Kamervoorzitter verwachten 
dat hij ofwel een brief doorleest voor hij die verstuurt, of – in geval 
hij van zichzelf weet dat hij dyslectisch is, wat kan – dat hij een 
ander vraagt de tekst een keer te lezen.

Opvallend is dat de spelfouten voorkomen in woorden die door een 
automatische spellingschecker niet als fout beoordeeld worden, omdat ze 
ook iets anders betekenen. 'Ik ben in staat gezag uit te stalen', en 
'het aanzien van de Kamer te vergoten'.

Dus waarschijnlijk stonden er veel meer fouten die wel door de 
spellingschecker zijn afgevangen, het is te hopen dat hij nooit iets met 
de hand schrijft. Ook zijn eigen naam spelde hij verkeerd. Lijkt 
misschien flauw, maar details doen ertoe in een hoge representatieve 
functie.


ChatGPT-achtige brief

Waarom de VVD – die de vorige keer Martin Bosma in het zadel heeft 
geholpen – Thom van Campen kandideerde, is onduidelijk. Zijn brief leek 
door ChatGPT te zijn geschreven, inclusief hamerende opsommingen en 
overbodige beeldspraken. In zijn mondelinge beantwoording was hij een 
snippertje behaagziek. Wie weet ontwikkelt hij zich, en zal de Kamer 
over een tijdje heel tevreden zijn over de voorzitter, en we wensen hem 
natuurlijk het allerbeste.

De derde kandidaat, Martin Bosma, had niet alleen veruit de beste brief 
geschreven, maar hij zit er pas twee jaar. Iedereen vindt dat de Kamer 
in jaren niet zo'n uitmuntende voorzitter heeft gehad, en er was geen 
enkele reden hem te vervangen.


Onpartijdige PVV'er

Hij was als voorzitter onpartijdig, zat de Kamer met strakke hand voor 
en gaf tegelijkertijd alle ruimte. Bosma wist met humor de sfeer goed te 
houden, en (belangrijk omdat er achthonderd mensen werken) bleek een 
uitmuntende leidinggevende voor het ondersteunend personeel.

Het debat was om verschillende redenen teleurstellend. Ten eerste is 
niet de beste kandidaat gekozen. Het zou best kunnen, en dat hopen we, 
dat Van Campen zich ontwikkelt tot een uitstekende voorzitter, maar geen 
enkele professionele organisatie zou de opgebouwde ervaring van een 
excellente functionaris na zo'n korte tijd terzijde schuiven.


Treurige gang van zaken

Ten tweede was het verloop van de stemmingen treurig. Alle aanwezige 
Kamerleden brengen in elke stemronde een stem uit. Ze worden geacht te 
stemmen op degene die ze het beste vinden, daar kan geen misverstand 
over zijn.

Maar dat deden ze niet! Het stemverloop is zo dat in de eerste ronde een 
indruk ontstond van de verhoudingen; in die ronde scoorde Bosma veruit 
het hoogst. Vervolgens is er dan een tweede ronde waarin opnieuw alle 
drie de kandidaten meedoen, maar dan geldt de regel dat de onderste 
kandidaat afvalt.

Wat bleek nu? In de eerste ronde werd duidelijk dat Bosma veruit de 
meeste stemmen haalde, en Van Campen de minste, 39 stemmen. Dus wat 
deden Kamerleden in de tweede stemming: zij veranderden van keuze door 
bewust te switchen van Van der Lee naar Van Campen.

Het was namelijk duidelijk dat de steun voor Van der Lee zo minimaal was 
dat in een derde stemronde tussen de twee overgebleven kandidaten Bosma 
het zeker zou winnen van Van der Lee. En om dat te voorkomen stemden 
Kamerleden bewust op de in hun ogen minder verkieslijke kandidaat Van 
Campen. Want dan wisten ze dat ze die in de finale stemming aan een 
meerderheid konden helpen.


Politieke spelletjes

Toen tussen de eerste en tweede stemronde Van Campen van de derde naar 
de tweede plaats verschoof, wist iedereen al dat Bosma zou verliezen. Er 
was een spelletje gespeeld.

Dit spelletje heeft, ook dat is treurig, alles te maken met de 
kabinetsformatie. GL/PvdA doet er alles aan om voor het eerst in een 
regering te mogen komen. Er circuleren foto's waarop Kamerlid Laura 
Bromet, overigens nog voor de uitslag van de stemming bekend was 
gemaakt, Van Campen een liefkozende aai over het gezicht geeft.

Als GL/PvdA door zo opzichtig op de VVD-kandidaat te stemmen zich 
probeert in te likken, hebben ze buiten Dilan Yesilgoz gerekend, die 
haar kiezers beloofd heeft GL/PvdA niet in de regering te helpen, en 
zich realiseert dat de eigen achterban dat ook nadrukkelijk van haar 
verwacht. Zij zal de rug rechthouden.

Alles bij elkaar was dit debat zowel in uitkomst als verloop geen 
reclame voor de Haagse politiek.

--------
(c) 2025 Mediahuis Nederland B.V.