[D66] D66 sukkelt in peilingen, Rob Jetten onzichtbaar. Waar is de kritiek?

[Dr. Marc-Alexander Fluks]

Bron:   Elsevier
Datum:  16 mei 2025
Auteur: Victor Pak
URL:    
https://www.ewmagazine.nl/nederland/opinie/2025/05/d66-sukkelt-in-peilingen-rob-jetten-onzichtbaar-waar-is-de-kritiek-1479630/


D66 sukkelt in peilingen, Rob Jetten onzichtbaar. Waar is de kritiek?
---------------------------------------------------------------------

D66 wankelt in het tijdperk van Geert Wilders. Waar Alexander Pechtold 
en Sigrid Kaag de confrontatie zochten, blijft Rob Jetten hangen in 
stilstand, schrijft Victor Pak.

Dit Haagse klimaat zou eigenlijk de perfecte voedingsbodem moeten zijn 
voor een partij als D66. Populisten aan de knoppen kondigen 
bloeiperiodes voor progressieven aan. Maar voor Jetten betekent de PVV 
als grootste partij een worsteling, met stilstand in de peilingen tot 
gevolg.

Pechtold en Kaag maakten van tegenstand een podium.


Jetten blijft zoeken naar zijn moment

Het contrast met zijn voorgangers kan haast niet groter zijn. Pechtold 
wist dankzij Wilders zijn partij weer op de kaart te zetten, na een 
afstraffing in 2006 die tot slechts drie zetels leidde. Na Pechtold 
belandde Kaag als buitenstaander en antipopulist zelfs bijna in het 
Torentje.

Daar heeft Jetten geen uitzicht op. De partij boekte een mager 
procentpunt groei in de peilingen. Ter vergelijking: het CDA groeide in 
dezelfde periode met bijna 8 procentpunt. Zelfs coalitiepartij VVD 
groeide, met 2 procentpunt, meer dan D66.


Rob Jetten is onzichtbaar

In de Kamer is Jetten weinig zichtbaar. Tweede man Jan Paternotte is 
zowel in de Kamer actiever, als daarbuiten in talloze talkshowoptredens. 
Andere lichtpuntjes zijn betrouwbare krachten Hans Vijlbrief en Hanneke 
van der Werf, voor de rest houdt het niet over bij D66.

De worsteling van de sociaal-liberalen schemert ook door in de koers van 
de partij. Eerst wilde ze met een open blik kijken waar het 
kabinet-Schoof mee kwam en onderhandelde ze zelfs mee over bezuinigingen 
op het onderwijs, maar die open houding heeft de partij laten varen.

Het tekent vooral verzet aan, net als Pechtold deed toen de PVV het 
kabinet Rutte-I (2010-2012) gedoogde.

Pechtold zocht de PVV-stemmer op – wat doet Jetten?


D66 dreigt te vervallen

Maar Pechtold deed ook iets anders. Hij schreef het boekje Henk, Ingrid 
en Alexander waarin hij in gesprek met PVV-stemmers ging. Zo is er een 
fascinerend gespreksverslagje met de toen nog 22-jarige Derk Boswijk, 
die graag aan Pechtold uitlegde waarom hij in 2010 op de PVV stemde, 
terwijl hij CDA-lid was.

Boswijk, inmiddels CDA-Kamerlid, spreekt zijn frustratie uit over een 
gebrek aan integratie van Nederlanders met een migratieachtergrond en 
het dedain waarmee over PVV-kiezers wordt gesproken.

Met het boek kon Pechtold in elk geval laten zien dat hij het gesprek 
met PVV-kiezers aanging. Onder zijn leiding klom D66 uit een diep dal, 
van 3 zetels in 2006 naar 19 zetels in 2017, toen Pechtold voor het 
laatst lijsttrekker was.

D66 dreigt te vervallen tot een permanente getuigenispartij


D66 balanceert tussen macht en idealisme

Een boekje schrijven zal Jetten er niet bovenop helpen. Bovendien is de 
PVV nu veel groter dan in 2012. Maar iets van de nieuwsgierige houding 
van Pechtold overnemen zou geen kwaad kunnen.

Veel andere opties heeft hij ook niet. Het voordeel dat Sigrid Kaag had, 
die als buitenstaander de politiek inkwam, zal de ervaren politicus 
Jetten sowieso nooit hebben.

Maar gezien het gebrek aan kritiek binnen de partij, kan het ook zo maar 
zijn dat Jetten niet zoveel verandert. Daarmee accepteert D66 dat het 
met zo’n tien Kamerzetels een omvangrijke getuigenispartij is.

Maar dan moet het wel de wille zur macht loslaten die de partij ook 
onmiskenbaar heeft. Zie daar de worsteling van de sociaalliberalen.

--------
(c) 2025 Roularta Media Nederland bv.