[D66] Harde Israel-koers Nederlandse kabinet zo zacht als Gazaanse boter

[Dr. Marc-Alexander Fluks]

[Kabinet dreigt louter met loze maatregelen teneinde het eigen 
inktzwarte verleden te herschrijven maar doet - uiteraard - nog steeds 
niets. De Tweede Kamer, die immers weigerde om over het onderwerp te 
vergaderen, kan tevreden zijn. En Nederlandse Joden zullen ditmaal dan 
ook niet klagen over antisemitisme met dit steuntje in de rug]


Bron:   Algemeen Dagblad
Datum:  29 juli 1015 (Update versie)
Auteur: Niels Klaassen
URL:    
https://www.ad.nl/politiek/nederland-verklaart-twee-israelische-ministers-meteen-tot-persona-non-grata~a091e89d/
Meer:   
https://www.nrc.nl/nieuws/2025/07/28/nederland-lijkt-eerste-concrete-stappen-tegen-israel-te-nemen-wil-inreisverbod-voor-smotrich-en-ben-gvir-ambassadeur-ontboden-a4901552
         
https://www.volkskrant.nl/politiek/geduld-met-israel-is-op-kabinet-wil-inreisverbod-voor-twee-israelische-ministers-en-importbeperkingen~bb53547a/
Ref:    Brief aan Tweede Kamer,
         
https://www.tweedekamer.nl/kamerstukken/brieven_regering/detail?id=2025Z14929&did=2025D34482


Nederland verklaart twee Israelische ministers meteen tot persona non 
grata
---------------------------------------------------------------------------

Nederland kondigt extra sancties tegen Israel aan. Twee kabinetsleden 
van de regering-Netanyahu worden tot ongewenst vreemdeling verklaard, in 
EU-verband pleit het kabinet voor extra handelsmaatregelen. Ook wordt de 
Israelische ambassadeur op het matje geroepen bij minister Caspar 
Veldkamp van Buitenlandse Zaken (NSC). Maar tegelijkertijd is ook 
afgesproken: de erkenning van de Palestijnse Staat blijft voorlopig uit 
beeld.

Nederland kiest voor een hardere koers tegen de regering-Netanyahu. Nu 
Israel nog altijd niet genoeg hulp doorlaat en de situatie in Gaza 
'catastrofaal' blijft, voert de regering de druk op, zo blijkt na 
spoedberaad van de top van het kabinet in het Catshuis.

In een brief aan de Tweede Kamer kondigt minister Caspar Veldkamp van 
Buitenlandse Zaken (NSC) maandagavond de nieuwe koers aan.

Een deel van de extra sancties wil het kabinet via de EU regelen. Daarom 
zal Veldkamp in Brussel pleiten voor het opschorten van handelsvoordelen 
voor Israel. Ook steunt Nederland het lopende EU-initiatief om een 
gezamenlijk innovatieprogramma (Horizon) te pauzeren. En het kabinet zal 
met andere landen kijken of goederenimport uit door Israel bezet gebied 
aan banden kan worden gelegd.


Nationale maatregelen

Om te laten zien dat het Nederland menens is, neemt het kabinet nu ook 
los van de EU een aantal maatregelen. De Israelische ministers Smotrich 
en Ben-Gvir worden per direct tot persona non grata verklaard en als 
ongewenst vreemdeling in het Europese systeem geregistreerd. 'Dit omdat 
zij herhaaldelijk geweld door kolonisten hebben aangewakkerd tegen de 
Palestijnse bevolking en (...) oproepen tot etnische zuivering in de 
Gazastrook', schrijft Veldkamp.

Zo'n inreisverbod kent wel juridische haken en ogen. Maar de 
aankondiging van deze status is al wat waard, vinden bronnen: 'De EU is 
verdeeld, er is breed besef bij alle partijen dat we ook landelijke 
maatregelen moeten klaarzetten', zegt een betrokkene bij het 
spoedoverleg.

En om de stappen kracht bij te zetten wordt de Israelische ambassadeur 
voor het eerst ontboden door Veldkamp zelf. De vorige keer werd de 
ambassadeur door een hoge ambtenaar op het matje geroepen, nu zal 
Veldkamp dat persoonlijk doen: 'De ontbieding wordt gebruikt om er 
nogmaals met klem bij Israel op aan te dringen dat Nederland de 
regering-Netanyahu oproept een andere koers in te slaan. De huidige 
situatie is onverdraaglijk en onverdedigbaar'.


Geen nieuwe wapenembargo's

Nieuwe wapenembargo's komen er voorlopig niet, maar het toezicht op 
export is al streng genoeg, meent het kabinet. Door de huidige regels is 
het al 'vrijwel uitgesloten' dat wapens van Nederland worden gebruikt 
bij de militaire acties in de Gazastrook of de Westelijke Jordaanoever.

Het Israelische recht op zelfverdediging wordt door de regering in ere 
gehouden: in dat kader zijn er sinds de terreuraanvallen van Hamas twee 
exportvergunningen verleend, voor onderdelen van de Israelische 
luchtafweer, de Iron Dome.


Schoof belt met president Herzog van Israel

Premier Dick Schoof heeft maandag na het spoedberaad in het Catshuis met 
de Israelische president Herzog gebeld en hem medegedeeld dat Nederland 
een hardere koers kiest.

Op X, voorheen Twitter, reageert Herzog op Schoof: volgens de 
Israelische president vertelt Schoof niet het hele verhaal. En: 'Het zou 
een enorme fout zijn als de EU deze maatregelen neemt', meent Herzog.

Duidelijk is overigens wel: Nederlandse erkenning van de Palestijnse 
Staat blijft voorlopig uit beeld, zegt een betrokkene. 'Waar zeg je ja 
tegen als je de Staat erkent? Dat is te onzeker.' Volgens deze bron is 
er breed draagvlak voor de extra maatregelen bij de coalitiepartijen 
VVD, NSC en BBB. 'Dit is niet om Israel de les te lezen, we moeten de 
honger en het lijden stoppen.'

De situatie in Gaza is catastrofaal, er komt veel te weinig eten en 
andere hulp in het gebied, de VN rept van hongersnood. Nederland bekijkt 
nog of het kan aansluiten bij een Europees initiatief om extra voedsel 
in het gebied te krijgen, via 'land en/of lucht'.


Toenemende druk

Na aandringen van de Tweede Kamer vorige week bereidde het ministerie 
van Buitenlandse Zaken extra maatregelen voor.

Vandaag spraken minister Caspar Veldkamp van Buitenlandse Zaken (NSC), 
Ruben Brekelmans van Defensie, premier Schoof en de vicepremiers van 
VVD, NSC en BBB daarover tijdens een spoedberaad in het Catshuis. De 
vicepremiers vergaderden digitaal mee.


Nieuwe noodkreten uit Gaza

De druk om meer te doen nam afgelopen week toe, na nieuwe noodkreten uit 
Gaza en kritiek van de oppositie. Het kabinet wil liever samen optrekken 
met andere EU-lidstaten, maar die zijn zwaar verdeeld. Daardoor komt de 
EU in veel gevallen niet verder dan dreigen met sancties, zoals het 
opheffen van de handelsvoordelen voor Israel en een wapenembargo. Het 
opschorten van het onderzoeksprogramma maandag is een eerste concrete 
extra sanctie.

De andere opties liggen in Brussel nog altijd op tafel, deze dinsdag 
worden ambassadeurs van alle landen weer bijgepraat over de voortgang. 
Als dan formeel geconcludeerd wordt dat Israel inderdaad veel te weinig 
hulp doorlaat, dan willen de EU - en het Nederlandse kabinet- dus de 
maatregelen nemen. 'Het liefst gaan we voor een EU-brede aanpak, maar we 
moeten bereid zijn zelf extra maatregelen te nemen', zegt de bron.

Al eerder schaarde Nederland zich achter een Zweeds initiatief om de 
twee radicale ministers uit Israel te bestraffen. Maar daar is geen 
meerderheid voor, dus grijpt Nederland nu alleen naar dit middel.


Geen deuk in een pakje boter

Veldkamp koos steeds liever voor de Brusselse route. Pas als de 27 
EU-lidstaten samen tot een oproep of reprimande komen, heeft dat zin. 
Nederland alleen, zo zei Veldkamp onlangs nog in Brussel, 'slaat geen 
deuk in een pakje boter'. 'Met 27 kan je zaken in beweging krijgen.' Al 
is dat moeizaam, met lidstaten zoals Duitsland en Hongarije, die liever 
niet streng optreden tegen Israel.

Veldkamp heeft ook in de Tweede Kamer steeds gezegd: plan A is een 
staakt-het-vuren afdwingen als EU-blok en via diplomatieke druk de 
Israeli's tot actie verleiden. Maar als Israel zich niet aan de 
afspraken houdt, gaat Nederland over tot nationale ingrepen, stelde de 
minister.

--------
(c) 2025 DPG Media B.V.