[D66] Column: Links werd rechts

Dr. Marc-Alexander Fluks fluks at combidom.com
Fri Jan 24 08:53:02 CET 2025


[Alweer een tijd geleden schreef ik hier dat links en rechts in de 
politiek van plek gewisseld zijn. Gisteren schreef Ronald Plasterk er 
een column over...]


Bron:   Telegraaf
Datum:  23 januari 2025
Auteur: Ronald Plasterk
URL:    
https://archive.ph/https://www.telegraaf.nl/nieuws/139653718/links-heeft-inkomen-ondergeschikt-gemaakt-aan-klimaat-en-stikstof


Links heeft inkomen ondergeschikt gemaakt aan klimaat en stikstof
-----------------------------------------------------------------

We zien wereldwijd een grote politieke aardverschuiving. Het lijkt bij 
eerste aanblik dat de kiezers een grote schuif naar politiek rechts 
maken. Dat is te kort door de bocht, want de kiezers schuiven naar 
standpunten die een halve eeuw geleden typisch links waren.

De belangrijkste onderwerpen op een rijtje: het inkomen van gewone 
mensen, lage en middeninkomens, had voor linkse partijen altijd de 
hoogste prioriteit. Vooruitgangsdenken was links, met name op het gebied 
van technologie (progressief stond tegenover conservatief). Kernenergie 
werd herkend als moderne en schone technologie; links was er voor. 
Israel, het enige democratische land in het Midden-Oosten, werd door dik 
en dun gesteund, en Joodse mensen vonden politieke steun bij links (denk 
aan alle Joodse PvdA-burgemeesters van Amsterdam); antisemitisme was 
rechts. De emancipatie van vrouwen was speerpunt van links. Links was 
internationalistisch, maar tegelijk trots op nationale identiteit: de 
eigen taal, het staatsburgerschap.


Klimaatfonds van 35 miljard euro

De linkse politieke partijen staan nu op al deze punten voor het 
omgekeerde. Het gezinsinkomen is ondergeschikt gemaakt aan enorme 
uitgaven voor klimaat en stikstof. Het wordt niet bezwaarlijk gevonden 
als die deels symbolisch zijn. Immers, een klimaatfonds van 35 miljard 
euro verlaagt de wereldtemperatuur 0,000036 graden Celsius: onmeetbaar. 
De (op zich niet onredelijke) argumentatie is dat we als klein land 
solidair onze bijdrage moeten leveren; nu de VS uit het Klimaatakkoord 
stapt levert dat overigens wel een dilemma op.

Diederik Samsom was zo eerlijk om in een interview te zeggen dat mensen 
er maar aan moeten wennen dat energie en boodschappen duurder worden. Je 
bent als politieke stroming 'politiek eigenaar' van een onderwerp, en 
het eigenaarschap van 'goede inkomens voor gewone mensen' is ingeruild 
voor 'klimaat'.

Kernenergie is destijds nog net op tijd door Frankrijk omarmd; daar is 
in tien jaar tijd de elektriciteit omgezet van fossiel naar kernenergie, 
waardoor Frankrijk nu kampioen lage CO2 uitstoot is, maar in Duitsland 
en Nederland werd kernenergie taboe. Het argument was onveiligheid, maar 
Frankrijk is al veertig jaar veilig en het enige ongeluk waar links 
altijd naar verwijst gebeurde veertig jaar geleden in een verouderde 
centrale in de Sovjet-Unie.


Linkse politici praten zo min mogelijk over sadistische Hamas-aanslag

Joop den Uyl had een foto van de Israelische premier Golda Meir op zijn 
bureau staan, Henk Vredeling was als PvdA-minister van Defensie dikke 
vrienden met Israel, Joodse Nederlanders stemden vanzelfsprekend PvdA. 
Ook dat is 180 graden omgedraaid. Linkse media en politici praten zo min 
mogelijk over de sadistische 7 oktober Hamas-aanslag en de gijzelaars, 
en geven Israel de schuld van de gevolgen van de doodscultuur van Hamas 
dat de eigen burgers zo dicht mogelijk bij militaire doelen onderbrengt, 
en vervolgens triomfantelijk elk burgerslachtoffer aan de wereldpers 
toont.

Links heeft het begrip 'vrouw' losgelaten, is enthousiast dat bij jonge 
meisjes met het chirurgisch mes en hormonen het lichaam onomkeerbaar 
wordt verminkt door het afzetten van borsten en snijden in 
geslachtsorgaan. Waar links ooit de vrouwencafes verzon, is het nu voor 
gemengde toiletten voor mannen en vrouwen ('genderneutraal'). Links is 
tegen het beperken van immigratie, terwijl immigratie ooit door 
werkgevers werd bepleit, en daarom rechts gevonden werd. Het 
vooruitgangsdenken is vervangen door de conservatieve wens van 'terug 
naar de natuur'.


Mensen hebben de draai van links in de gaten

Alles bij elkaar is links in de afgelopen decennia 180 graden gedraaid 
op al deze belangrijke standpunten. Zoals Abraham Lincoln zei: 'You can 
fool some people all of the time, and all people some of the time, but 
you can not fool all the people all the time.' Het kan even duren, maar 
de mensen hebben de draai van links in de gaten, en overal, in Italie, 
Frankrijk, Duitsland, Nederland, Belgie, Argentinie of de Verenigde 
Staten, zijn de kiezers massaal weggelopen.

Wat is nu de reactie van links? Men toont zich een slechte verliezer. In 
Trouw wordt in een column van Leonie Breebaart Trump volop met Hitler 
vergeleken ('ook democratisch aan de macht gekomen'), idem in de 
Volkskrant, en het NOS-Journaal vergroot een armzwaai van techno-nerd 
Elon Musk uit tot een Hitlergroet. Links vindt dat het volk verkeerd 
gestemd heeft. Ooit was de sociaaldemocratie voor sociaal en voor 
democratie, maar sociaal is ingeruild voor klimaat, en democratie wordt 
zoveel mogelijk beperkt, want klimaat is te belangrijk om het aan de 
kiezers over te laten. Luisteren naar kiezers wordt populistisch 
gevonden.

Een juiste reactie van links, en de enige manier om het vertrouwen van 
de kiezers te herwinnen, zou zijn om in het licht van de wereldwijde 
politieke aardverschuiving de gekozen koers te herzien. (Dat is waar ik, 
48 jaar lid van de PvdA, op deze plaats aan probeer bij te dragen). 
Fouten maken is niet erg, maar er niet van leren wel. Voor de PvdA 
betekent dat: loskomen van GroenLinks, en op de bovengenoemde punten (en 
nog een paar andere) de koers veranderen. Daarbij zou goed geluisterd 
moeten worden naar de kiezers die vroeger PvdA stemden en waarvan 
inmiddels 75% is weggelopen.

--------
(c) 2025 Mediahuis


More information about the D66 mailing list