[D66] Column: Links werd rechts
Dr. Marc-Alexander Fluks
fluks at combidom.com
Fri Jan 24 08:53:02 CET 2025
[Alweer een tijd geleden schreef ik hier dat links en rechts in de
politiek van plek gewisseld zijn. Gisteren schreef Ronald Plasterk er
een column over...]
Bron: Telegraaf
Datum: 23 januari 2025
Auteur: Ronald Plasterk
URL:
https://archive.ph/https://www.telegraaf.nl/nieuws/139653718/links-heeft-inkomen-ondergeschikt-gemaakt-aan-klimaat-en-stikstof
Links heeft inkomen ondergeschikt gemaakt aan klimaat en stikstof
-----------------------------------------------------------------
We zien wereldwijd een grote politieke aardverschuiving. Het lijkt bij
eerste aanblik dat de kiezers een grote schuif naar politiek rechts
maken. Dat is te kort door de bocht, want de kiezers schuiven naar
standpunten die een halve eeuw geleden typisch links waren.
De belangrijkste onderwerpen op een rijtje: het inkomen van gewone
mensen, lage en middeninkomens, had voor linkse partijen altijd de
hoogste prioriteit. Vooruitgangsdenken was links, met name op het gebied
van technologie (progressief stond tegenover conservatief). Kernenergie
werd herkend als moderne en schone technologie; links was er voor.
Israel, het enige democratische land in het Midden-Oosten, werd door dik
en dun gesteund, en Joodse mensen vonden politieke steun bij links (denk
aan alle Joodse PvdA-burgemeesters van Amsterdam); antisemitisme was
rechts. De emancipatie van vrouwen was speerpunt van links. Links was
internationalistisch, maar tegelijk trots op nationale identiteit: de
eigen taal, het staatsburgerschap.
Klimaatfonds van 35 miljard euro
De linkse politieke partijen staan nu op al deze punten voor het
omgekeerde. Het gezinsinkomen is ondergeschikt gemaakt aan enorme
uitgaven voor klimaat en stikstof. Het wordt niet bezwaarlijk gevonden
als die deels symbolisch zijn. Immers, een klimaatfonds van 35 miljard
euro verlaagt de wereldtemperatuur 0,000036 graden Celsius: onmeetbaar.
De (op zich niet onredelijke) argumentatie is dat we als klein land
solidair onze bijdrage moeten leveren; nu de VS uit het Klimaatakkoord
stapt levert dat overigens wel een dilemma op.
Diederik Samsom was zo eerlijk om in een interview te zeggen dat mensen
er maar aan moeten wennen dat energie en boodschappen duurder worden. Je
bent als politieke stroming 'politiek eigenaar' van een onderwerp, en
het eigenaarschap van 'goede inkomens voor gewone mensen' is ingeruild
voor 'klimaat'.
Kernenergie is destijds nog net op tijd door Frankrijk omarmd; daar is
in tien jaar tijd de elektriciteit omgezet van fossiel naar kernenergie,
waardoor Frankrijk nu kampioen lage CO2 uitstoot is, maar in Duitsland
en Nederland werd kernenergie taboe. Het argument was onveiligheid, maar
Frankrijk is al veertig jaar veilig en het enige ongeluk waar links
altijd naar verwijst gebeurde veertig jaar geleden in een verouderde
centrale in de Sovjet-Unie.
Linkse politici praten zo min mogelijk over sadistische Hamas-aanslag
Joop den Uyl had een foto van de Israelische premier Golda Meir op zijn
bureau staan, Henk Vredeling was als PvdA-minister van Defensie dikke
vrienden met Israel, Joodse Nederlanders stemden vanzelfsprekend PvdA.
Ook dat is 180 graden omgedraaid. Linkse media en politici praten zo min
mogelijk over de sadistische 7 oktober Hamas-aanslag en de gijzelaars,
en geven Israel de schuld van de gevolgen van de doodscultuur van Hamas
dat de eigen burgers zo dicht mogelijk bij militaire doelen onderbrengt,
en vervolgens triomfantelijk elk burgerslachtoffer aan de wereldpers
toont.
Links heeft het begrip 'vrouw' losgelaten, is enthousiast dat bij jonge
meisjes met het chirurgisch mes en hormonen het lichaam onomkeerbaar
wordt verminkt door het afzetten van borsten en snijden in
geslachtsorgaan. Waar links ooit de vrouwencafes verzon, is het nu voor
gemengde toiletten voor mannen en vrouwen ('genderneutraal'). Links is
tegen het beperken van immigratie, terwijl immigratie ooit door
werkgevers werd bepleit, en daarom rechts gevonden werd. Het
vooruitgangsdenken is vervangen door de conservatieve wens van 'terug
naar de natuur'.
Mensen hebben de draai van links in de gaten
Alles bij elkaar is links in de afgelopen decennia 180 graden gedraaid
op al deze belangrijke standpunten. Zoals Abraham Lincoln zei: 'You can
fool some people all of the time, and all people some of the time, but
you can not fool all the people all the time.' Het kan even duren, maar
de mensen hebben de draai van links in de gaten, en overal, in Italie,
Frankrijk, Duitsland, Nederland, Belgie, Argentinie of de Verenigde
Staten, zijn de kiezers massaal weggelopen.
Wat is nu de reactie van links? Men toont zich een slechte verliezer. In
Trouw wordt in een column van Leonie Breebaart Trump volop met Hitler
vergeleken ('ook democratisch aan de macht gekomen'), idem in de
Volkskrant, en het NOS-Journaal vergroot een armzwaai van techno-nerd
Elon Musk uit tot een Hitlergroet. Links vindt dat het volk verkeerd
gestemd heeft. Ooit was de sociaaldemocratie voor sociaal en voor
democratie, maar sociaal is ingeruild voor klimaat, en democratie wordt
zoveel mogelijk beperkt, want klimaat is te belangrijk om het aan de
kiezers over te laten. Luisteren naar kiezers wordt populistisch
gevonden.
Een juiste reactie van links, en de enige manier om het vertrouwen van
de kiezers te herwinnen, zou zijn om in het licht van de wereldwijde
politieke aardverschuiving de gekozen koers te herzien. (Dat is waar ik,
48 jaar lid van de PvdA, op deze plaats aan probeer bij te dragen).
Fouten maken is niet erg, maar er niet van leren wel. Voor de PvdA
betekent dat: loskomen van GroenLinks, en op de bovengenoemde punten (en
nog een paar andere) de koers veranderen. Daarbij zou goed geluisterd
moeten worden naar de kiezers die vroeger PvdA stemden en waarvan
inmiddels 75% is weggelopen.
--------
(c) 2025 Mediahuis
More information about the D66
mailing list