[D66] EuroUnie verliest oorlog in Ukraine (9)

[Dr. Marc-Alexander Fluks]

Bron:   Trouw
Datum:  14 februari 2025
Auteur: Christoph Schmidt
URL:    
https://archive.ph/https://www.trouw.nl/buitenland/j-d-vance-krijgt-zaal-in-munchen-stil-met-felle-aanval-op-europa~b9c3c750/


J.D. Vance krijgt zaal in Munchen stil met felle aanval op Europa
-----------------------------------------------------------------

De Europese landen hebben minder te duchten van Rusland en China dan van 
zichzelf, vindt de Amerikaanse vicepresident. Volgens hem gaat Europa 
ten onder aan censuur en migratie.

Vladimir Poetin deed het in 2007, J.D. Vance in 2025: het selecte 
publiek in hotel Bayerischer Hof in Munchen muisstil krijgen met een 
vlammende aanklacht tegen westerse democratieen. De Amerikaanse 
vicepresident richtte zijn pijlen vrijdag vooral op Europa. Waarom, 
vroeg Vance zich af, voelen jullie je bedreigd door Rusland en China, 
als jullie zichzelf te gronde richten met censuur en 'massa-immigratie'?

De stilte in de zaal deed denken aan de sfeer tijdens de historische 
2007-toespraak van Poetin, die toen nog als volwaardig lid van de 
internationale gemeenschap mocht aanschuiven bij de jaarlijkse 
veiligheids-hoogmis in de Beierse hoofdstad.

Een Russische delegatie is al een tijdje niet welkom in Munchen. In de 
editie van dit jaar, die duurt tot en met zondag, zijn het vooral 
Amerikaans-Europese spanningen die naar boven komen borrelen, openlijker 
dan voorheen. Voorbij zijn de tijden dat de conferentie, opgericht in 
1963, een gemoedelijke trans-Atlantische familiebijeenkomst was.


Roerige week

Dit jaar sluit het 'Davos van de internationale veiligheid' een roerige 
week af. Daarin sprak de Amerikaanse president Donald Trump met Poetin 
over vredesonderhandelingen met Oekraine – hoewel, was het wel met 
Oekraine? Nog steeds is niet duidelijk wat Trump precies van plan is.

In zijn toespraak ging Vance daar niet op in. Hij repte alleen van een 
'redelijke regeling tussen Rusland en Oekraine' waarvoor de 
regering-Trump zich sterk maakt. Verder herhaalde hij het standpunt dat 
de Europeanen wat defensie betreft toch echt hun eigen boontjes moeten 
gaan doppen.

Maar verdediging waartegen? 'De dreiging waar ik mij het meeste zorgen 
over maak ten aanzien van Europa is niet Rusland, niet China, en geen 
enkele andere externe speler', zei Vance. 'Waar ik me zorgen over maak, 
is de dreiging van binnenuit: de terugtrekking van Europa uit enkele van 
de meest fundamentele waarden.'

Als eerste voorbeeld noemde hij het ongeldig verklaren van de eerste 
ronde van de Roemeense presidentsverkiezingen, in november. Een 
volstrekt onbekende, radicaal-rechtse en pro-Russische kandidaat kreeg 
toen de meeste stemmen. Volgens de Roemeense inlichtingendienst waren 
kiezers massaal bestookt met desinformatie vanuit Rusland, vooral via 
TikTok.

Dat zijn niet alleen 'dunne verdachtmakingen', volgens Vance. 'Als 
jullie democratie kan worden vernietigd met een paar honderdduizend 
dollar aan digitale reclame uit het buitenland, was die toch al niet zo 
sterk.' Begrippen als des- of misinformatie noemde hij 'lelijke woorden 
uit de sovjet-tijd'.


Grapje over Thunberg en Musk

Ook de regulering, onder meer vanuit Brussel, van sociale media die 
desinformatie verspreiden, komt volgens Vance neer op anti-democratische 
censuur. Het grapje dat hij in dat verband probeerde te maken ('Als de 
Amerikaanse democratie tien jaar van gefoeter door Greta Thunberg kan 
overleven, kunnen jullie ook wel een paar maanden Elon Musk overleven') 
viel volledig dood neer in de volgepakte zaal.

Vance haalde ook uit naar de Munchener conferentie-organisatie zelf. Die 
had volgens hem 'parlementariers van populistische partijen' geweerd van 
de gastenlijst. Hij noemde de naam van Alternative fur Deutschland (AfD) 
niet, maar de onderliggende boodschap was duidelijk: kort voor de Duitse 
bondsdagverkiezingen probeert de bestuurlijke elite de stem van het volk 
kennelijk te smoren. Hij benoemde die in populistische kringen vaak 
herhaalde tegenstelling daarna expliciet, in zijn slotadvies aan Europa: 
'We zouden niet bang moeten zijn voor onze mensen, ook als ze meningen 
verkondigen die ingaan tegen hun leiders.'

De voormalige Republikeinse senator legde een direct verband tussen de 
migratiepolitiek van Europa en de aanslag van donderdag in Munchen, 
waarbij een Afghaanse migrant – die legaal in Duitsland verbleef – 
inreed op een demonstratie en tientallen mensen verwondde. Ziedaar het 
gevolg van 'bewuste beslissingen genomen door politici op het hele 
continent', aldus Vance. 'Geen enkele kiezer op dit continent ging naar 
de stembus om de sluizen te openen voor miljoenen ongecontroleerde 
immigranten.'


Pistorius reageert fel

De spaarzame keren dat er applaus klonk, was dat vooral afkomstig uit de 
hoek waar Amerikaanse Republikeinen zaten.

Veel harder klonk het handgeklap later op de middag, toen de Duitse 
minister Boris Pistorius van Defensie fel reageerde op de verwijten van 
Vance. Vooral de suggestie dat er in Duitsland een regime aan de macht 
zou zijn dat onwelgevallige geluiden onderdrukt, 'is onaanvaardbaar', 
zei Pistorius met stemverheffing.

'Democratie betekent niet dat een luidruchtige minderheid kan beslissen 
wat de waarheid is. Een democratie moet zich kunnen verdedigen tegen 
extremisten.'

--------
(c) 2025 DPG Media B.V.