[D66] Regering gaat ouderen via belasting discrimineren

[Dr. Marc-Alexander Fluks]

Bron:   Startpagina
Datum:  6 augustus 2025
Auteur: Ad Killian
URL:    https://www.startpagina.nl/blog/belasting-ouderen


Ouderen betalen straks meer belasting: oud-belastinginspecteur rekent 
het voor
------------------------------------------------------------------------------

Het ministerie van Financien werkt aan een voorstel waardoor 
gepensioneerden meer belasting gaan betalen dan werkenden. Voormalig 
belastinginspecteur Wilma Berkhout uit Helmond rekent het in het AD 
voor. Haar conclusie:' 'Ouderen worden benadeeld in nieuwe 
belastingplannen.'


Fiscalisering van de AOW‑premie: wat betekent dat?

Het ministerie introduceert een plan waarbij de AOW‑premie volledig 
geintegreerd wordt in het belastingstelsel, de zogeheten fiscalisering. 
Straks betalen gepensioneerden 17,9 % AOW‑premie over het inkomen in de 
eerste belastingschijf (tot circa  EU 38.411).

Hoewel dit op gelijke behandeling lijkt, worden ouderen substantieel 
benadeeld: zij missen arbeidskorting, krijgen slechts de helft van de 
algemene heffingskorting en betalen zelf de inkomensafhankelijke 
Zorgverzekeringswet‑premie van 5,26 %, werkenden betalen die via de 
werkgever.


'Sluipende vorm van leeftijdsdiscriminatie'

Voormalig belastinginspecteur Wilma Berkhout uit Helmond rekent in het 
AD een voorbeeld uit: bij een bruto‑inkomen van ongeveer EU 43.000 houdt 
een gepensioneerde straks tot EU 7.296 netto per jaar minder over dan 
een werkende met hetzelfde bruto‑inkomen.

Ze benadrukt dat gepensioneerden decennialang AOW‑premie betaalden en 
daarvan nu vrijwel opnieuw worden aangeslagen. Ze noemt het een 
sluipende vorm van leeftijdsdiscriminatie, verpakt als fiscaal beleid.


AOW‑financiering uit belastingen neemt toe

Nieuwe CBS‑cijfers laten zien dat in 2024 voor het eerst meer dan de 
helft van alle AOW‑uitkeringen wordt betaald uit belastinggeld, ruim 
55 %, oftewel circa EU  28,5 miljard uit algemene middelen.


Een dubbele fiscale klap voor ouderen

Ouderen blijven geconfronteerd met hoge vaste lasten (huur, energie, 
levensonderhoud) en hebben vaak geen mogelijkheid meer tot 
inkomensaanvulling, behalve via vermogen of pensioen. Het voorstel 
vergroot hun netto lasten terwijl men financieel minder kan compenseren.

Bovendien erkennen fiscale regelingen alleen betaalde arbeid. 
Mantelzorg, vrijwilligerswerk of opvoeding blijven buiten beeld. 
Hierdoor dragen ouderen bij aan de maatschappij zonder dat dat in het 
belastingstelsel erkend wordt, terwijl werkenden van arbeidskorting 
profiteren.


'Forse aanslag op inkomen ouderen'

Volgens berekeningen van het Nibud betekent een daling van enkele 
honderden euro's netto per maand dat veel ouderen fors moeten bezuinigen 
op uitgaven aan boodschappen, energie of zorg. Voor een alleenstaande 
met een modaal pensioen kan dit het verschil maken tussen rondkomen of 
in het rood belanden. Juist in een tijd waarin de inflatie hoog blijft 
en vaste lasten zoals energie en huur stijgen, komt een extra 
belastingdruk hard aan.


Waarom is het voorstel problematisch:

* Solidariteit onder druk. Gepensioneerden betaalden jarenlang 
AOW‑premie vanuit solidariteit; nu worden zij opnieuw ter verantwoording 
geroepen voor dezelfde voorziening.
* Geen compensatie. De algemene heffingskorting wordt gehalveerd, de 
arbeidskorting vervalt. In plaats daarvan is er een relatief lage 
ouderenkorting.
* Minder draagvlak. Een systeem dat juist ouderen financieel zwaarder 
belast brengt het onderlinge vertrouwen in fiscale solidariteit in 
gevaar.


Vergelijking met andere landen

In andere Europese landen is het belastingregime voor ouderen vaak juist 
lichter. In Duitsland profiteren gepensioneerden van hogere 
vrijstellingen, en in Belgie geldt voor lage en middeninkomens een 
gunstigere belastingdruk. Nederland dreigt met deze fiscalisering 
internationaal uit de pas te lopen: gepensioneerden zouden hier meer 
belasting betalen dan in omringende landen, terwijl de kosten van 
levensonderhoud in Nederland juist bovengemiddeld zijn.


Kosten voor uitkeringen blijven stijgen

De vergrijzing legt druk op de overheidsfinancien. CBS-cijfers tonen dat 
de AOW-leeftijd al is verhoogd en dat de kosten voor uitkeringen blijven 
stijgen. Politieke beleidsopties zoals verder verhogen van de 
AOW-leeftijd, het bevriezen van indexaties of vergroting van premies 
liggen moeilijk. Fiscalisering van de AOW-premie wordt door 
beleidsmakers gezien als een manier om op lange termijn de kosten te 
spreiden naar draagkrachtige gepensioneerden.


'Kijk kritisch naar politieke standpunten'

Berkhout roept op tot een open en eerlijk debat over de fiscale 
rechtvaardigheid voor ouderen:
* Wat is de grens van generatiesolidariteit?
* Hoe kan compensatie vorm krijgen voor gepensioneerden zonder 
arbeidskorting?
* Hoe verhoudt dit zich tot verkiezingsprogramma's in aanloop naar 
oktober?

Zij spoort ouderen aan om kritisch te kijken naar politieke standpunten 
en actief standpunten te delen, zodat dit plan niet zonder weerwoord 
doorgaat.


Aantasting draagvlak belastingstelsel

Belastingbeleid draait niet alleen om cijfers, maar ook om vertrouwen. 
Wanneer ouderen het gevoel krijgen dat zij dubbel worden aangeslagen, 
kan dit het draagvlak voor het hele belastingstelsel aantasten. 
Vertrouwen in de overheid en in solidariteit tussen generaties is 
moeilijk te herstellen zodra dat eenmaal is geschaad. Daarom is 
transparantie en een eerlijke afweging tussen jong en oud cruciaal voor 
het behoud van maatschappelijke samenhang.


Bronnen: CBS, AD, Seniorenjournaal, MAX

--------
(c) 2025 Startpagina