[D66] Derde Wereldoorlog: Nederlands leger bereid zich voor op 80 doden per dag

[Dr. Marc-Alexander Fluks]

Bron:   Algemeen Dagblad
Datum:  8 april 2025
Auteur: Raymond Boere
URL:    
https://archive.ph/https://www.ad.nl/binnenland/zelfs-voor-reservist-uit-uitvaartbranche-is-het-pittig-landmacht-bereidt-zich-voor-op-80-doden-per-dag~a9a99d90/


Zelfs voor reservist uit uitvaartbranche is het pittig:
Landmacht bereidt zich voor op 80 doden per dag
-------------------------------------------------------

Hoe breng je tientallen gesneuvelde militairen op een waardige manier 
mee terug van het front? Dertig jaar lang is er nauwelijks op geoefend, 
maar nu de Russische dreiging steeds verder toeneemt, bereidt de 
landmacht soldaten ook weer voor op dit zwartste scenario.

De militaire gravendienst is zonder twijfel de meest confronterende 
eenheid van de hele krijgsmacht. In Coevorden, waar de landmacht deze 
dagen een enorm militair logistiek centrum heeft ingericht voor de 
oefening Bastion Lion, blijkt waarom.

Op een vrachtwagen die net is teruggekeerd 'van het front' liggen onder 
een spanband de bodybags van meerdere 'gesneuvelde soldaten'. Twee 
collega's in witte pakken tillen de dummies een voor een op een brancard 
en rijden ze naar een boogtent. Hier worden de personalia van de 
omgekomen soldaten genoteerd en volgt een voorlopige identificatie.


Rood voor de vijand

Is het een Nederlandse militair dan krijgt die een groen label. Geel is 
een nog onbekende persoon, zoals een burger, en rood is voor de vijand. 
Zo gaan de lichamen in een koelcontainer die dient als mortuarium 
voordat ze uiteindelijk worden overgedragen aan de nabestaanden of 
organisaties als het Rode Kruis.

Sinds het einde van de Koude Oorlog begin jaren 90 waren dit soort 
oefeningen met grote aantallen omgekomen militairen niet nodig. De 
landmacht zette zich vooral in tijdens vredesmissies, waarbij slechts 
incidenteel slachtoffers waren te betreuren. In de twintig jaar dat 
Nederland in Afghanistan zat, kwamen er 25 militairen om het leven.

De oorlog in Oekraine laat zien dat ons land mogelijk iets heel anders 
staat te wachten als de Navo betrokken raakt bij een grootschalig 
conflict met Rusland. Tienduizenden militairen aan beide zijden keerden 
er al niet meer levend terug van het front.


Gesneuvelde kameraad in bodybag

Dat er grote aantallen militairen kunnen sneuvelen is een scenario waar 
ook de landmacht nu veel nadrukkelijker rekening mee houdt tijdens 
oefeningen. En dus draait Bastion Lion er niet alleen om hoe de 13 
lichte Brigade zo effectief mogelijk oprukt en hun denkbeeldige vijand 
weet af te stoppen. Of hoe ze vanuit Coevorden zo snel mogelijk munitie, 
brandstof, voeding en medicijnen over een afstand van 400 kilometer bij 
de troepen aan het front kunnen krijgen.

Ze oefenen ook hoe ze tientallen omgekomen kameraden zo waardig mogelijk 
weer naar huis kunnen brengen en hoe ze dat proces zo vlot en zorgvuldig 
mogelijk kunnen uitvoeren.


Persoonlijke link voorkomen

Lichamen in een bodybag onder een spanband op een vrachtwagen past 
wellicht niet in dat beeld, maar als er tientallen militairen per dag 
sneuvelen is dat wel de keiharde realiteit, leren militairen tijdens 
deze oefening. 'We blijven ons er wel altijd bewust van dat dit 
stoffelijke overschotten zijn en zo gaan we er ook mee om. Maar we 
proberen een persoonlijke link wel te voorkomen, omdat mensen anders met 
zichzelf in de knoop kunnen komen', zegt pelotonscommandant Floris van 
de eenheid.

Tot tachtig stoffelijke overschotten kunnen ze in deze eenheid elke dag 
verwerken als het aan het front helemaal fout gaat. Het is moeilijk om 
daar mentaal echt goed op voorbereid te zijn, zegt reservist Chris 
Zorge. Hij werkt in de uitvaartbranche en is dus al wel iets gewend. 
Maar het maakt nogal een verschil of mensen een natuurlijke dood sterven 
of overlijden als gevolg van zware bombardementen.


Dankbaar werk

De eenheid is zo nieuw dat nog wordt nagedacht over manieren hoe de 
militairen mentaal weerbaarder gemaakt kunnen worden om met deze 
verschrikkelijke beelden om te kunnen gaan. Reservist Zorge denkt dat 
hij het wel aankan en houdt zich vast aan hoe dankbaar dit werk is. 'We 
brengen de gesneuvelden weer terug bij hun dierbaren. Als je er zo naar 
kijkt, kun je makkelijker die knop omzetten om dit werk te kunnen doen.'

De militaire gravendienst leidde sinds de Koude Oorlog een slapend 
bestaan, maar werd gereactiveerd tijdens de coronapandemie. Toen 
dreigden zoveel mensen te overlijden dat ook de mortuaria de 
sterfgevallen niet zouden kunnen opvangen.

Militaire inzet bleek toen niet nodig, maar na de inval van Rusland in 
Oekraine besloten de generaals dat ook de gravendienst operationeel moet 
blijven en vaker moet oefenen, zoals nu met de logistieke eenheid die 
opereert vanuit Coevorden.

--------
(c) 2025 DPG Media B.V.