[D66] Wereldoorlog: NATO haalt kernwapens uit opslagplaatsen en zet ze op 'stand by'

[Dr. Marc-Alexander Fluks]

Bron:   NRC Handelsblad
Datum:  17 juni 2024
Auteur: Steven Frolke
URL:    
https://www.nrc.nl/nieuws/2024/06/17/navo-in-gesprek-om-kernwapens-uit-opslag-te-halen-wereldwijde-kernwapenuitgaven-bereiken-recordhoogte-a4856661


NAVO 'in gesprek' om kernwapens uit opslag te halen, uitgaven
kernwapens bereiken recordhoogte
-------------------------------------------------------------

Geheel in lijn met de wereldwijde trend van stijgende kernwapenuitgaven 
en een almaar groeiend arsenaal, is de NAVO in gesprek om wapens uit de 
opslag te halen en op 'stand-by' te zetten. In 2023 gaven de VS bijna 50 
miljard euro uit aan kernwapens.

NAVO-lidstaten zijn met elkaar in gesprek om meer kernwapens uit 
opslagplaatsen te halen en op 'stand-by' te zitten. Dat zegt NAVO-baas 
Jens Stoltenberg tegen de Britse krant The Telegraph, die vindt dat de 
alliantie het kernwapenarsenaal aan de wereld moet tonen om een 
statement te maken in de richting van Rusland en China.

Waar oefeningen voor de inzet van kernwapens tien jaar geleden volledig 
geheim werden gedaan, moet volgens Stoltenberg 'nucleaire transparantie' 
de basis zijn van de nucleaire strategie van de NAVO in een 
'gevaarlijkere wereld'. Hij prijst bondgenoten die onlangs bijdroegen 
aan de afschrikking, waaronder Nederland dat recent investeerde in 
gevechtsvliegtuigen die Amerikaanse kernwapens kunnen dragen. 
'Transparantie helpt om de directe boodschap over te brengen dat we een 
nucleair bondgenootschap zijn', aldus Stoltenberg.

De uitspraken van Stoltenberg en de voorbereidingen van de NAVO zijn 
geheel in lijn met de uitkomst van een tweetal onderzoeken dat maandag 
onafhankelijk van elkaar verscheen. Zo constateert 
vredesonderzoeksinstituut Stockholm (SIPRI) in een jaarverslag dat 
kernwapens een grotere rol hebben gekregen in geopolitieke relaties. Het 
aantal kernkoppen wereldwijd nam toe naar ongeveer 12.000, waarvan 
negentig procent in handen is van Rusland en de Verenigde Staten. Naar 
schatting staan er nu 3.900 kernkoppen klaar in vliegtuigen en raketten, 
zestig meer dan een jaar eerder. 2.100 kernkoppen zijn in een staat van 
'hoge operationele alertheid'. De NAVO heeft nu ruim vijfduizend 
kernkoppen tot de beschikking.

'Sinds de Koude Oorlog hebben kernwapens niet zo'n prominente rol in de 
internationale betrekkingen gespeeld als nu', zegt SIPRI-directeur 
Wilfred Wan in een persbericht. Het instituut ziet dat kernmachten hun 
arsenalen moderniseren te midden van verslechterende geopolitieke 
relaties.

In februari 2023 kondigde Rusland aan dat het zijn deelname aan het 
nucleaire ontwapeningsverdrag New START zou opschorten, volgens SIPRI 
'het laatst overgebleven kernwapenbeheersingsverdrag dat de strategische 
kernwapens van Rusland en de VS beperkt'. De laatste jaren heeft ook 
Russisch president Vladimir Poetin geregeld naar het eigen arsenaal 
gerefereerd om het Westen af te schrikken voor een militaire interventie 
in Oekraine. Rusland deed in mei meerdere oefeningen voor de inzet van 
kernwapens bij en over de grens met Oekraine.


Stijgende uitgaven, groeiend arsenaal

Intussen zijn de totale uitgaven aan kernwapens wereldwijd in 2023 met 
13 procent gestegen tot ruim 85 miljard euro. Dat schreef de 
belangenorganisatie Internationale Campagne voor Afschaffing van 
Kernwapens in een maandag verschenen rapport. De stijging in uitgaven 
komt vooral op rekening van de VS, die de toch al grote 
kernwapenuitgaven opschroefden met 18 procent in het licht van 
betrokkenheid bij meerdere oorlogen zoals in Oekraine en Gaza. In totaal 
gaven de VS in 2023 bijna 50 miljard euro uit, ver verwijderd van de 
nummer twee China, dat ongeveer 11 miljard euro uitgaf. Rusland en het 
Verenigd Koninkrijk volgen met ongeveer 8 miljard euro. Voor sommige 
landen met weinig transparantie over kernwapens zijn de uitgaven 
lastiger vast te stellen, zoals India, Pakistan en Israel.

Volgens schattingen van SIPRI is het Chinese kernwapenarsenaal in een 
jaar tijd toegenomen van 410 tot 500 kernkoppen. Het arsenaal van China 
groeit harder dan alle andere kernmachten. met de verwachting dat het 
aantal blijft groeien. Vrijwel alle kernmachten werken aan uitbreiding, 
zoals Noord-Korea, dat het kernprogramma als de centrale kracht ziet van 
de nationale veiligheidsstrategie.

--------
(c) 2024 Mediahuis