[D66] Franse regering gaat vallen

[Dr. Marc-Alexander Fluks]

Bron:   Algemeen Dagblad
Dastum: 4 december 2024
Auteur: Bob van Huet
URL:    
https://archive.ph/https://www.ad.nl/buitenland/franse-regering-gaat-vallen-europa-houdt-de-adem-in-want-enorme-crisis-dreigt~a798913d/


Franse regering gaat vallen: Europa houdt de adem in, want enorme crisis 
dreigt
-------------------------------------------------------------------------------

Behalve als er iets heel vreemds gebeurt, gaat de regering van Frankrijk 
woensdag vallen. Dit is een groot probleem voor president Emmanuel 
Macron, die pas volgende zomer nieuwe verkiezingen mag houden. Veel 
Fransen vinden dat ook Macron zelf maar beter kan stoppen. Wat speelt er 
precies?

Volgens de sterke radicaal-rechtse partij Rassemblement National (RN), 
zeg maar de PVV van Frankrijk, gaat het gebeuren. De partij van Marine 
Le Pen heeft het lot van de rechtse premier Michel Barnier in handen. Le 
Pen steunt Barnier sinds zijn aantreden pas drie maanden geleden, maar 
eist in ruil daarvoor wel een rechtser beleid. Barnier heeft tot nu toe 
concessies gedaan, maar heeft zijn grenzen bereikt. Le Pen heeft daarom 
gezegd dat haar partij nu een motie van wantrouwen van links zal 
ondersteunen. Dit betekent het einde van het kabinet-Barnier.


Hoe is het zo gekomen?

Veel mensen denken dat deze crisis de schuld is van president Macron. Na 
een nederlaag van zijn partij bij de laatste Europese verkiezingen, 
schreef hij vervroegde verkiezingen uit in Frankrijk. Macron gokte op 
een nieuwe meerderheid, maar dat pakte heel anders uit. Want de Franse 
Nationale Vergadering (Tweede Kamer) is nagenoeg onbestuurbaar. Er zijn 
drie blokken: Macrons centrumpartij, het radicaal-rechtse RN en het 
(deels) radicaal-linkse Nieuwe Volksfront. Zonder steun van een van 
beide extremen kan Macrons partij niet regeren. Aanvankelijk leek de 
premier steeds akkoorden te kunnen sluiten met Marine Le Pen, maar dat 
is nu niet meer het geval.


Wat heeft Le Pen voor elkaar gekregen?

Diverse zaken die ook de PVV aan het hart zouden liggen: ze heeft 
strengere regels voor migranten afgedwongen. Ook moeten migranten nu 
minder geld krijgen voor medische zorg. Le Pen lukte het ook om de 
belasting op elektriciteitsprijzen te laten verlagen. Premier Barnier 
kwam terug op een plan om bepaalde medicijnen niet meer te vergoeden. 
Dit waren verkiezingsbeloften van Le Pen die daarmee goed scoorde bij 
haar groeiende achterban. Echter, er blijven nieuwe eisen komen die 
premier Barnier nu niet meer kan inwilligen, omdat het Franse 
begrotingstekort al gierend uit de hand loopt. Zonder bezuinigingen 
staat Frankrijk drieduizend miljard euro rood. Brussel en de financiele 
markten eisen dat de Franse regering maatregelen neemt, omdat Frankrijk 
het risico loopt de eurozone met een enorme crisis op te zadelen, zoals 
eerder gebeurde in Griekenland.


Wat gebeurde er toen ook alweer?

Griekenland dreigde failliet te gaan. De stabiliteit van de euro kwam 
daardoor in gevaar en de andere eurolanden en het Internationaal 
Monetair Fonds (IMF) moesten het land vanaf 2010 herhaaldelijk te hulp 
schieten met noodleningen. Pas in augustus 2018 kon deze steun worden 
beeindigd en stond Griekenland formeel weer op eigen benen. Voor 
Frankrijk zou een soortgelijk scenario een blamage zijn voor de rest van 
de wereld.


Welke opties heeft de president als de regering valt?

Macron heeft weinig opties. Pas in juli 2025 kan hij nieuwe verkiezingen 
uitschrijven, want volgens de Franse grondwet moet een president 
minstens een jaar wachten voordat hij nieuwe verkiezingen uitschrijft. 
Dit betekent dat Frankrijk een halfjaar van grote onzekerheid tegemoet 
gaat. Alleen via een speciale wet kan in ieder geval het budget van 
vorig jaar tijdelijk worden voortgezet, maar ook dat besluit ligt in 
handen van het parlement. En dat parlement ligt zowel van links als 
rechts op ramkoers met de president. De roep om zijn aftreden wordt 
steeds luider, want dan zouden er onder een nieuwe president ook weer 
parlementsverkiezingen mogelijk zijn. Ongeveer 62 procent van de Fransen 
vindt dat Macron beter kan opstappen, onder aanhangers van Marine Le Pen 
is dat ruim 80 procent. In die kringen wordt Macron met name gehaat 
vanwege zijn harde aanpak van de protestbeweging van de 'Gele Hesjes'.


Kan Marine Le Pen die verkiezingen winnen?

Absoluut, maar de leider van RN heeft om een andere reden grote haast om 
naar de stembus te gaan. Dat is vanwege een mogelijke veroordeling die 
haar boven het hoofd hangt wegens het onrechtmatig gebruik van Europese 
fondsen, die naar de partijkas van RN werden gesluisd. Hiervoor riskeert 
Marine Le Pen een veroordeling die haar vanaf 31 maart 2025 voor vijf 
jaar onverkiesbaar zou kunnen maken. Haar droom om ooit president te 
worden zou dan ten einde komen. Le Pen heeft dus een bijzonder belang 
bij snelle presidentsverkiezingen.

--------
(c) 2024 DPG Media B.V.