[D66] Gaza-oorlog: Actie is min reactie

[Dr. Marc-Alexander Fluks]

Bron:   Folia
         Universiteit van Amsterdam
Datum:  18 oktober 2023
Auteur: Irene Schoenmacker
URL:    
https://www.folia.nl/actueel/159212/honderden-uvaers-ontevreden-over-opstelling-uva-rondom-gaza


Honderden UvA'ers ontevreden over opstelling UvA rondom Gaza
------------------------------------------------------------

Een brief aan het College van Bestuur over hoe de UvA zich opstelt 
rondom de crisis in de Gazastrook is door meer dan zevenhonderd 
promovendi, studenten en medewerkers ondertekend. De ondertekenaars 
noemen de reactie van de universiteit 'ontmoedigend' en willen dat de 
UvA de Israelische acties tegen de Palestijnen scherper veroordeelt.

Het jaar 2023 zal de boeken ingaan als een jaar waarin de Palestijnen 
zich hebben verzet tegen kolonialisme en bezetting, schrijven honderden 
promovendi, studenten en medewerkers in een open brief aan het College 
van Bestuur. 'En 2023 zal ook herinnerd worden voor de manier waarop de 
Universiteit van Amsterdam vooringenomenheid en medeplichtigheid in de 
uitroeiing van Palestijnen tentoonspreidde.'

De briefschrijvers vragen de UvA 'dringend een standpunt in te nemen' 
over de kwestie en voorop te lopen in de 'veroordeling wat bekend zal 
komen te staan als de tweede Nakba van de Palestijnen'. Ook willen de 
ondertekenaars dat de universiteit de boycot van Israel steunt.

'We vinden de oorverdovende stilte van degenen die zichzelf als 
dekoloniale theoretici bestempelen alarmerend, degenen die geld 
verdienen en in hun levensonderhoud voorzien door onderzoek te doen naar 
(en te profiteren van) gemarginaliseerde en uitgebuite mensen', valt 
verder in de brief te lezen.


Voortrekkersrol

De UvA is volgens de briefschrijvers een van de weinige 
onderwijsinstellingen in Europa met een specifiek masterprogramma over 
'Holocaust- en Genocidestudies'. 'We vragen ons af of het 
gerechtvaardigd is om zo'n programma te organiseren als de UvA 
medeplichtig is aan het zwijgen over de zich ontvouwende genocide op de 
Palestijnen.'

De UvA zou een voortrekkersrol kunnen nemen door een module te ontwerpen 
die gericht is op het bestuderen van Palestina en de Palestijnse strijd, 
aldus de ondertekenaars, of door 'educatieve gesprekken' op te zetten de 
komende weken. 'We hopen ook dat de universiteit met ons samenwerkt om 
een avond te vinden waarop een wake gehouden kan worden om de vele 
onschuldige levens te herdenken en te rouwen die de afgelopen week 
verloren zijn gegaan, evenals de 75 jaar van Palestijnse strijd.'

De briefschrijvers nodigen studenten, medewerkers en alumni uit om zich 
bij 'onze veroordeling aan te sluiten'. Dat kan door de brief te 
ondertekenen. Ook hopen de briefschrijvers dat er petities zullen worden 
gestart 'om te laten zien dat de academische gemeenschap de huidige gang 
van zaken veroordeelt'.


Plek van verbinding

Het CvB 'onderstreept het onbeschrijfelijke leed waar de 
burgerbevolking, aan beide zijden van het conflict' mee te maken heeft. 
Op het verzoek van de initiatiefnemers om een gesprek te hebben die ook 
zou worden opgenomen uit angst daar 'monddood' te worden gemaakt, gaat 
het College niet in. 'Voor ons is het evident dat er nooit consequenties 
of sancties jegens individuele studenten of medewerkers zijn van een 
gesprek.'

'Onze prioriteit lag de afgelopen week bij het veilig laten terugkeren 
van onze medewerkers en studenten uit het oorlogsgebied', schrijven 
Geert ten Dam, Peter-Paul Verbeek en Jan Lintsen verder. 'We willen ons 
nu richten op de universiteit als veilige omgeving voor al onze 
medewerkers en studenten, ongeacht hun afkomst, achtergrond of politieke 
overtuiging. Een plek van verbinding.'

Daarbij wijst het CvB ook op de wetenschappers van de UvA, die een 
belangrijke rol in het publieke debat spelen rondom het conflict tussen 
Israel en het Palestijnse volk. 'Als College van Bestuur vinden we dat 
een belangrijke taak van een universiteit. Tegelijkertijd doen we een 
dringend beroep op de hele academische gemeenschap om de rust en eenheid 
te bewaren met aandacht en respect voor elkaar.'

--------
(c) 2023 UvA

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
Bron:   NRC Handelsblad
Datum:  18 oktober 2023
Auteur: Pim van den Dool
URL:    
https://www.nrc.nl/nieuws/2023/10/18/steun-van-kiezers-voor-israel-blijkt-niet-zo-onvoorwaardelijk-als-rutte-zei-a4177742
         https://archive.ph/k4LA3


Steun van kiezers voor Israel blijkt 'niet zo onvoorwaardelijk als
Rutte zei'
------------------------------------------------------------------

Voor de Nederlandse kiezer is de oorlog tussen Israel en Hamas nog geen 
campagnethema. Er is steun voor Israel, blijkt uit onderzoek, maar niet 
onvoorwaardelijk.

Veel Nederlanders volgen de oorlog tussen Israel en Hamas op de voet, 
maar relatief weinig kiezers vinden het Israelisch-Palestijns conflict 
een groot campagnethema of laten er hun stem door bepalen. Dat blijkt 
uit onderzoek van Ipsos onder ruim duizend Nederlanders dat afgelopen 
week, voor de bominslag bij het ziekenhuis in Gaza, is gehouden. Uit het 
onderzoek blijkt dat een derde van de Nederlanders wil dat Nederland 
Israel politiek steunt, maar daarbinnen vindt een grote groep dat 
hieraan wel voorwaarden verbonden moeten zijn.

De steun voor Israel in de Nederlandse samenleving lijkt minder groot 
dan de teneur van de eerste politieke reacties vorige week na de aanslag 
door Hamas in Israel. Demissionair premier Mark Rutte (VVD) zei toen dat 
Nederland Israel 'onvoorwaardelijk' steunt, maar slechts een op de tien 
Nederlanders kan zich in die formulering vinden. Veel Nederlanders 
lijken terughoudend of genuanceerd over het Israelisch-Palestijns 
conflict: een kwart van de ondervraagden vindt dat Nederland geen partij 
zou moeten kiezen, nog eens 29 procent heeft geen mening.


Geen onvoorwaardelijke steun

Binnen de groep die wel partij kiest, is de steun voor Israel groter: 23 
procent bepleit voorwaardelijke steun aan Israel, tegenover negen 
procent voor de Palestijnen. 'Het is echt een verdeeld beeld, en het is 
niet de onvoorwaardelijke steun voor Israel waar Rutte over sprak', zegt 
Sjoerd van Heck, onderzoeker van Ipsos. 'Dit conflict wijkt daarmee ook 
echt af van de publieke opinie vlak na de start van de oorlog tussen 
Rusland en Oekraine. Toen gingen Nederlanders direct vrij massaal achter 
Oekraine staan, het beeld rond Israel is veel complexer en gemengder.'

De oorlog tussen Israel en Hamas domineert nu anderhalve week het 
nieuws, en vier op de vijf Nederlanders volgt dat nieuws 'enigszins of 
intensief' en maken zich vooral zorgen om de internationale gevolgen. 
Twee op de vijf kiezers denken dat het conflict ook binnen Nederland 
gevolgen kan hebben, maar voor slechts 2 procent is het nu al een 
verkiezingsthema. Kiezers vinden andere onderwerpen nog altijd veel 
belangrijker. In de top-5 staan inflatie, gezondheidszorg, 
asiel/migratie, woningmarkt en klimaat.


Inflatie belangrijker thema

Volgens Van Heck is het niet verrassend dat een recent uitgebroken 
buitenlands conflict nog geen groot verkiezingsonderwerp voor kiezers 
is. 'Je ziet dat het mensen wel bezighoudt, maar dat het nog geen 
gevolgen heeft voor de politieke meningsvorming. In onze peiling zie je 
sinds het uitbreken van de oorlog ook geen grote verschuivingen, er zijn 
geen partijen die worden afgestraft of beloond. Thema's als inflatie, 
zorg en woningmarkt raken mensen veel sneller persoonlijk in hun 
dagelijks leven, en die bepalen nog steeds hun stemkeuze.'

Dat kiezers het Israelisch-Palestijns conflict nu geen groot 
verkiezingsthema vinden, wil niet zeggen dat het de stemkeuze helemaal 
niet beinvloedt. In het Ipsos-onderzoek geeft een kwart van de kiezers 
aan dat het thema hun stemkeuze 'enigszins of grotendeels' bepaalt. Zo 
zegt een op de tien PVV-kiezers zelfs dat de onvoorwaardelijke steun van 
Geert Wilders voor Israel bij hen 'een grote rol' speelt, net als bij 
christelijke partijen als ChristenUnie en SGP. Voor kiezers van 
GroenLinks-PvdA speelt het Israelisch-Palestijns conflict minder een 
rol.

Bij de (centrum)rechtse partijen valt verder op dat onder de kiezers van 
de partij van Pieter Omtzigt (NSC) onvoorwaardelijke steun aan Israel 
populairder is dan bij VVD'ers, hoewel weer veel meer VVD'ers die 
pro-Israelische houding in hun stemkeuze laten meewegen. Bij 70 procent 
van de NSC'ers speelt het geen rol, dat is hoger dan bij de meeste 
andere partijen. Oftewel: het lijkt voor Omtzigt niet aantrekkelijk zich 
de komende weken op het conflict te profileren.


Buitenlandbonus voor premiers

In de strijd om het premierschap lijken vooral de VVD, en in mindere 
mate GroenLinks-PvdA, juist wel baat te hebben bij agendering van de 
oorlog rond Gaza. Op het onderwerp internationale politiek vindt bijna 
28 procent van de kiezers de VVD issue owner, oftewel: de meest 
geschikte partij om het beleid op te maken. Een mogelijke verklaring 
hiervoor is de jarenlange internationale profilering van de VVD onder 
Mark Rutte, denkt Sjoerd van Heck. 'Als de situatie in Gaza verergert, 
en het thema belangrijker wordt voor kiezers, zou de VVD hiervan kunnen 
profiteren.'

GroenLinks-PvdA hoopt op een soortgelijk effect, door de internationale 
ervaring van lijsttrekker Frans Timmermans als voormalig minister van 
Buitenlandse Zaken en Eurocommissaris. Hij gaf de afgelopen week veel 
grote interviews over het Israelisch-Palestijns conflict, op televisie 
en in NRC, maar kwam binnen zijn eigen partij ook onder vuur te liggen 
van kritische leden die vonden dat hij te weinig kritisch was op Israel. 
GroenLinks-Kamerlid Kauthar Bouchallikht kondigde zelfs haar vertrek 
aan.

GroenLinks-PvdA voelde zich woensdag genoodzaakt een nieuwe verklaring 
uit te brengen, na kritiek van leden op de steun van de Kamerfractie 
dinsdag voor een motie van de SGP die uitsprak dat Israel het recht 
heeft om zichzelf te verdedigen. De partij schreef daar nu over dat de 
motie 'op geen enkele manier gelezen mag worden als een vrijbrief voor 
Israel om het internationaal recht naast zich neer te leggen of misdaden 
te begaan in de oorlog tegen Hamas'.

Het Ipsos-onderzoek is niet al te positief voor GroenLinks-PvdA en 
Timmerman, zegt Van Heck. De partij wordt weliswaar na de VVD het meest 
vertrouwd op internationale politiek (door bijna 16 procent van de 
kiezers), maar dat zijn eigenlijk alleen kiezers op de linkerflank. 'De 
VVD scoort met dit thema bij rechtse kiezers, en potentieel bij kiezers 
in het midden. Timmermans heeft heel veel aantrekkingskracht op linkse 
kiezers, maar bij andere kiezersgroepen veel minder.'

--------
(c) 2023 Mediahuis