[D66] Rapport: Nationale Ombudsman kraakt coronabeleid (Wuhan Coronavirus 2019-nCoV #918)

[Dr. Marc-Alexander Fluks]

Bron:   Trouw
Datum:  13 juni 2022
Auteur: Johan van Heerde
URL:    
https://www.trouw.nl/binnenland/nationale-ombudsman-kraakt-coronabeleid-veel-moet-volgende-keer-beter~bfea8533/
Ref:    Corona-rapport Nationale Ombudsman,
         
https://www.nationaleombudsman.nl/system/files/bijlage/Informatiesheet%20coronaklachten%20080622.pdf
         
https://www.nationaleombudsman.nl/system/files/bijlage/202213363%20%20Min%20v.%20VWS.pdf
         
https://www.nationaleombudsman.nl/nieuws/2022/ombudsman-biedt-minister-leerpunten-aan-voor-lange-termijn-aanpak-corona
Ref:    Er liggen nog geen nieuwe coronaplannen klaar,
         
https://www.ad.nl/binnenland/nieuwe-coronagolf-mag-niet-te-snel-komen-sectorplannen-nog-niet-klaar~af10021c/
Ref:    Speciale kliniek nodig voor Post-corona,
         
https://www.ad.nl/gezond/speciale-kliniek-nodig-voor-langdurige-klachten-na-corona~a04dc3b2/


Nationale Ombudsman kraakt coronabeleid: veel moet volgende keer beter
----------------------------------------------------------------------

Het coronabeleid van de overheid kan en moet op een aantal punten beter, 
constateert de Nationale Ombudsman nadat hij alle klachten over het 
coronabeleid heeft verzameld.

Het nieuwe coronavirus zette het leven van iedereen op zijn kop. De 
regering ging in een pandemiestand en nam ongekende maatregelen om de 
verspreiding van het virus te beteugelen. En dat ging lang niet altijd 
goed, constateert nu ook de Nationale Ombudsman, Reinier van Zutphen. 
Twee jaar na de uitbraak van de pandemie heeft hij de balans opgemaakt 
van alle coronagerelateerde klachten en constateert dat veel beter moet, 
als er een volgende keer komt.

Te beginnen met communicatie en informatie. De coronamaatregelen hadden 
veel beter uitgelegd moeten worden, stelt de Ombudsman. Veel klachten 
gingen over het ontbreken van een onderbouwing bij de keuzes die werden 
gemaakt in Den Haag. Die werden ook vaak als niet-consequent ervaren. 
Juist in het tweede jaar van de pandemie nam het aantal klachten 
hierover toe, zoals in november en december vorig jaar toen Nederland 
als een van de weinige westerse landen toch weer een gedeeltelijke 
lockdown instelde.


Grondrechten

De regering greep soms in zonder te kijken naar het effect van de 
coronamaatregelen op het leven van mensen. Die volgorde kraakt de 
Ombudsman. 'Niet alleen de bescherming van de volksgezondheid, maar ook 
andere grondrechten (zoals onderwijs, gelijke behandeling en 
onaantastbaarheid van het lichaam) en waarden (zoals sociaal en fysiek 
contact) moeten meewegen in adviezen en besluitvorming', zegt hij.

Onder meer de Onderzoeksraad voor Veiligheid kwam eerder met een 
vergelijkbaar oordeel, waarna de regering een langetermijnvisie 
opstelde. Hierin kondigde het kabinet de oprichting van een 
Maatschappelijk Impact Team aan, als sociale tegenhanger van het 
Outbreak Management Team. Ombudsman Van Zutphen vindt het effectiever 
als die mensen binnen een team hun kennis uitwisselen, in plaats van los 
van elkaar.


Kastje naar de muur

In twee jaar tijd kreeg de Ombudsman 5248 coronagerelateerde klachten op 
zijn bureau. Of: een op de tien klachten die de Ombudsman in die periode 
kreeg, ging over corona. Mensen werden bijvoorbeeld vaak van het kastje 
naar de muur gestuurd. Zoals Dorien, die in het rapport wordt geciteerd. 
Haar tweede vaccinatie werd niet goed geregistreerd, maar telkens als ze 
contact opnam met het RIVM kreeg ze een standaardmail terug of werd er 
zelfs onvriendelijk gereageerd. Ook werd ze naar de GGD gestuurd, die 
haar vervolgens ook niet kon helpen. Dorien was niet de enige, de 
Ombudsman ontving veel klachten over de belabberde registratie van 
coronavaccinaties.

De Ombudsman stelt dat de overheid onvoldoende toegankelijk was tijdens 
de pandemie. Het landelijke informatienummer was bijvoorbeeld gebrekkig 
bereikbaar, net als het RIVM, de GGD, de huisarts en het ministerie van 
volksgezondheid. Ook bij andere diensten liepen de wachttijden snel op, 
zoals in de rechtspraak, bij gemeenten en bij het CBR (rij-examens). De 
Ombudsman vindt dat overheidsdiensten juist in een crisis bereikbaar 
moeten blijven.

In zijn advies breekt Van Zutphen ten slotte een lans voor mensen in een 
kwetsbare positie. Hij noemt als voorbeeld mensen die door het verlies 
van hun baan of inkomsten rekeningen niet meer kunnen betalen. Dit geldt 
bijvoorbeeld voor zzp'ers. Ook de belangen van kinderen en jongeren zijn 
tijdens de pandemie op de achtergrond geraakt, constateert de Ombudsman. 
Er zijn onderwijsachterstanden en hoge studieschulden. Van Zutphen: 'Zij 
mogen geen vergeten generatie worden die nog jarenlang meer nadelen 
heeft van de coronacrisis dan anderen.'

--------
(c) 2022 DPG Media B.V.