[D66] Mondiale energiecrisis: EuroCommissie komt met noodplan en dwang

[Dr. Marc-Alexander Fluks]

[Er is geen energiecrisis; we zitten opgezadeld met krankzinnige 
politici]

Bron:   Trouw
Datum:  19 juli 2022
Auteur: Christoph Schmidt
URL:    
https://www.trouw.nl/buitenland/brussel-dreigt-met-dwang-bij-energiebesparing~b584fb85/


Brussel dreigt met dwang bij energiebesparing
---------------------------------------------

Regeringen en experts slaan alarm over een dreigende energiecrisis 
komende winter door gastekorten. De Europese Commissie komt daarom 
woensdag met een noodplan.

De zomerhitte sust velen in slaap, politiek Den Haag is met vakantie, 
dus wie zal de alarmbellen en noodkreten uit Brussel woensdag op waarde 
schatten? Iedereen in Europa, van bedrijf tot burger, zal 'onmiddellijk' 
minder aardgas moeten verbruiken, anders stevenen we af op een ernstige 
energiecrisis in de winter. De Europese Commissie presenteert woensdag 
bij monde van vicevoorzitter Frans Timmermans een noodplan waar de 
urgentie van afspat.

In het voorstel zullen alle EU-landen in de maanden augustus tot en met 
maart 10 tot 15 procent minder gas moeten verbruiken dan ze de afgelopen 
vijf jaar gemiddeld deden. Over het precieze percentage wordt binnen de 
Europese Commissie tot op het laatst onderhandeld. In eerste instantie 
is die inspanning, die voor elk land afzonderlijk geldt, vrijwillig. 
Maar als de commissie komende herfst ziet dat het misgaat, kan het 
streefcijfer een verplichting worden.

De winterkou lijkt nog ver weg, maar er dreigen serieuze problemen als 
we nu geen energie besparen. Niet alleen met gas, ook met stroom - dat 
wordt onder meer in Nederland nog steeds hoofdzakelijk opgewekt met 
aardgas. Het advies dat in de winter voor de thermostaat gold (graadje 
lager), kan deze zomer al opgaan voor de airconditioning: graadje hoger. 
In de herfst laaien ongetwijfeld discussies op over zoiets als 
terrasverwarming.


De tanks zaten in juni voor meer dan de helft vol

Timmermans zal woensdag onderstrepen dat de gasleveranties aan 
huishoudens en essentiele voorzieningen zoals ziekenhuizen vooralsnog 
gegarandeerd zijn. Maar om die garantie te kunnen geven, zullen 
niet-essentiele bedrijfstakken ofwel op rantsoen moeten ofwel tijdelijk 
stil komen te liggen, van snoepfabrieken tot bierbrouwers.

In het voorjaar werd binnen de EU al afgesproken dat de gasreserves op 1 
november voor minstens 80 procent moeten zijn gevuld. Dat lijkt te gaan 
lukken: in juni zaten de tanks gemiddeld voor meer dan de helft vol.

Mogelijk is dat niet genoeg, zo waarschuwde topman Fatih Birol van het 
Internationaal Energieagentschap maandag. Als de Russische gasimport de 
komende weken helemaal wegvalt - een reele mogelijkheid - dan is de 
aanvoer uit andere landen niet genoeg om tekorten in de winter te 
voorkomen. Zelfs bij een voorraad van 90 procent in oktober dreigt de 
kritische grens van 30 procent begin februari al in zicht te komen. Veel 
kou hangt dan nog in de lucht.


De eerste echte mondiale energiecrisis

Misschien nog wel groter is de vrees voor problemen in de winter daarna. 
'De wereld beleeft de eerste echt mondiale energiecrisis in de 
geschiedenis', aldus Birol. 'De komende maanden zullen kritiek zijn.'

Deze donderdag wordt het al spannend. Dan wordt duidelijk of Rusland 
weer gas laat stromen door de Nord Stream 1-pijpleiding. Die was 
anderhalve week dicht wegens regulier jaarlijks onderhoud. Duitsland, 
eindbestemming van Nord Stream 1, dreigt in grote problemen te komen als 
Moskou de gaskraan niet weer opendraait.

Timmermans c.s. zullen woensdag ook hameren op versnelling van de 
omschakeling naar hernieuwbare energiebronnen zoals wind en zon. Maar 
die zijn nog onvoldoende om de verwarming straks aan te houden. Daarvoor 
zijn kolen- en kerncentrales voorlopig onmisbaar.

Het commissievoorstel ligt volgende week dinsdag op tafel bij een extra 
vergadering van de EU-energieministers. Zij moeten met een 
(gekwalificeerde) meerderheid akkoord gaan. In principe kunnen onwillige 
landen (onder meer Polen wordt genoemd) dus worden weggestemd, waarna ze 
wel degelijk moeten meedoen met de EU-brede gasbesparing. Dat kan nog de 
nodige politieke spanningen opleveren.

De commissie haalt voor dit voorstel het zelden gebruikte artikel 122 
van het EU-verdrag van stal. Daardoor is instemming van het Europees 
Parlement niet nodig.

--------
(c) 2022 DPG Media B.V.