[D66] 2x Kaag

[Dr. Marc-Alexander Fluks]

Bron:   Elsevier
Datum:  14 september 2021
Auteur: Roelof Bouwman
URL:    
https://www.ewmagazine.nl/opinie/opinie/2021/09/sigrid-kaag-staat-haaks-op-het-d66-van-1966-844414/


Sigrid Kaag staat haaks op het D66 van 1966
-------------------------------------------

Wat heeft Sigrid Kaag te zoeken bij D66? Hans Gruijters, oervader van de 
partij, zou haar direct de deur hebben gewezen, schrijft Roelof Bouwman. 
Kaag is het voorbeeld dat D66 een heel andere partij is geworden dan was 
bedoeld bij de oprichting.

Wijd en zijd staat Hans van Mierlo bekend als de oprichter van D66. Dat 
is niet helemaal terecht. De echte oervaders van D66 waren namelijk de 
Amsterdamse schoolvrienden Peter Baehr en Erik Visser, die vervolgens 
contact zochten met Hans Gruijters. Pas daarna kwam Van Mierlo in beeld.

Baehr en Visser zouden binnen D66 nooit belangrijke posities bekleden, 
maar Gruijters wel. De voormalige journalist en kroegbaas was lange tijd 
het brein van de partij en tussen 1973 en 1977 ook de allereerste 
D66-minister. In 2005, een jaar na beeindiging van zijn 
partijlidmaatschap, overleed hij.


Gruijters wilde een partij die weg bleef van ideologieen

In 2018 en 2020 publiceerde zowel Rogier Verkroost als Klaas Tammes een 
biografie van Gruijters. Sindsdien weten we beter dan ooit wie hij was 
en waar hij voor stond. En: waar 'zijn' D66 volgens Gruijters voor moest 
staan.

Eerst en vooral was Gruijters gehecht aan rationaliteit. In de politiek 
diende het te draaien om doelmatigheid, en dus was het zaak zo ver 
mogelijk uit de buurt te blijven van ideologieen, levensbeschouwelijke 
leidraden en andere 'gefixeerde maatschappijbeelden'.

In de woorden van zijn biograaf Tammes: 'Gruijters was een man van 
feiten en niet van principes. Principes verduisterden volgens hem de 
rationale discussie.' Dat D66 haar anti-ideologische geboortepapieren 
eind jaren negentig overboord kieperde en zich - ook tot ongenoegen van 
Van Mierlo - ging presenteren als een (sociaal-)liberale partij, stond 
daar uiteraard haaks op.

[Er is meer tekst]

--------
(c) 2021 ONE Business bv

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
Bron:   Elsevier
Datum:  12 september 2021
Auteur: Philip van Tijn
URL:    
https://www.ewmagazine.nl/opinie/opinie/2021/09/d66-leider-kaag-de-topdiplomaat-in-de-porseleinkast-844258/


D66-leider Kaag: de Topdiplomaat in de porseleinkast
----------------------------------------------------

De wereld zal na deze speech nooit meer dezelfde zijn, appte hij aan een 
vriend na de geruchtmakende HJ Schoo-lezing van D66-lijsttrekker Sigrid 
Kaag. 'Mijn beoogde ironie lijkt bittere werkelijkheid te worden,' 
schrijft Philip van Tijn. 'Althans als je 'de wereld' beperkt tot 
Nederland.'

Ik weet nog precies waar ik was toen op 9/11 de vliegtuigen zich in de 
Twin Towers boorden. En trouwens ook toen de Kennedy's (John en Bobby) 
werden vermoord. Maar nu weet ik ook waar ik was op dat andere 
primordiale moment toen Sigrid Kaag haar Brutus-rede hield (het woord 
'primordiaal' gebruik ik om aan te geven dat ook ik niet van de straat 
ben, net als Sigrid Kaag, al heb ik nooit die levensbelangrijke keuze 
tussen Oxford en Cambridge hoeven of mogen maken; uiteindelijk belandde 
zij in Exeter).

Ik zat in de Rode Hoed, midden op het frontbalkon, en ik hoorde niet 
alleen de spreekster (of zou mevrouw Kaag zelf 'spreker' prefereren?) 
haarscherp (daarover aanstonds meer) haar requisitoir over de wereld, 
Nederland en Rutte uitspreken, maar ook zag ik haar body language en die 
van de genodigden op de eerste rijen. Op de rug weliswaar, maar ook een 
rug kan spreken, zeker de brede rug van minister Ferdinand Grapperhaus, 
die boekdelen spreekt.


Rutte vraagt Kaag niet ten huwelijk

Je kunt wel zeggen dat het een geruchtmakende speech is geweest. Na 
afloop appte ik een vriend dat de wereld na deze speech nooit meer 
dezelfde zou zijn, maar mijn beoogde ironie lijkt bittere werkelijkheid 
te worden. Althans als je 'de wereld' beperkt tot Nederland. En daarin 
zit op zichzelf weer ironie, want juist Sigrid Kaag neemt gewoonlijk 
niet Nederland in beschouwing, maar de wereld. Ineens wordt van 
verschillende kanten indiscreet gemeld dat zij bijna drie jaar lang 
zelden deelnam aan de beraadslagingen in de ministerraad over al die 
vaderlandse problemen (als ze zich al niet in Nizjer bevond) - totdat 
zij werd geroepen tot het partijleiderschap.

Ook afgelopen maandagavond werd de wereld de maat genomen door een 
minister van Buitenlandse Zaken voor wie ons (en haar) land een 
postzegel is. Maar helaas wilde ze ook nog een rekening vereffenen en 
daarvoor is de HJ Schoo-lezing natuurlijk een unieke gelegenheid, want 
alle schijnwerpers zijn daarop jaarlijks gericht. H.J.A. Hofland, ooit 
gekozen tot Journalist van de Eeuw (de 20ste), leerde mij lang geleden 
toen ik een vlijmscherp stuk tegen een bekende vrouw had geschreven (ter 
voorkoming van misverstand: ik heb veel meer scherpe stukken tegen 
mannen geschreven) dat het een heel mooi stuk was, maar dat ik ervoor 
moest waken dat de lezer zou denken dat ik een blauwtje bij haar had 
gelopen.

Zou Kaag een blauwtje hebben gelopen bij Rutte? Dat maakt zijn zin 
tijdens het debat van afgelopen dinsdag: 'Het plan is niet om mevrouw 
Kaag ten huwelijk te vragen; dat zou weer allerlei andere problemen 
opleveren' uiterst pikant. Dit was zijn antwoord op de vraag van 
Caroline van der Plas (BBB) of de beide politici elkaar nog vertrouwen.


Geneert Kaag zich voor de woorden die ze uitspreekt?

Sigrid Kaag is als een olifant door de porseleinkast gewandeld. Daarover 
is geen twijfel. De vraag is alleen of zij die wandeling opzettelijk of 
onopzettelijk heeft gemaakt. Daags daarop was ze zich van geen kwaad 
bewust, maar dat zegt natuurlijk niets, want inmiddels heeft ze klip en 
klaar duidelijk gemaakt dat zij 'de Haagse spelletjes' minstens zo goed 
beheerst als haar tegenstrevers.

Ik zag en hoorde vanaf mijn bevoorrechte plaats iemand die razendsnel 
sprak, alsof zij de gedachte koesterde dat mensen het dan niet goed 
zouden horen. Minstens driemaal zo snel als ooit Hans van Mierlo, die 
juist wilde dat elk woord werd gehoord en dat stimuleerde met zijn 
bronzen stemgeluid. Kaag daarentegen wekte de indruk dat ze eigenlijk 
niet wilde laten weten wat ze precies zei, zich daarvoor misschien wel 
geneerde. Kinderen doen dat ook wel, bijvoorbeeld als ze vieze woorden 
zeggen. De rest laat ik aan psychologen.

--------
(c) 2021 ONE Business bv