[D66] Complicaties door uitstel zorg (Wuhan Coronavirus 2019-nCoV #576)

[Dr. Marc-Alexander Fluks]

Bron:   Trouw
Datum:  6 maart 2021
Auteur: Marten van de Wier
URL:    
https://www.trouw.nl/zorg/zeker-68-patienten-in-tilburgs-ziekenhuis-kregen-complicaties-door-uitstel-van-zorg~b7c5c457/
Ref:    
https://www.trouw.nl/zorg/moet-andere-zorg-nog-wel-plaatsmaken-het-is-te-veel-alle-ballen-op-covid~b4155232/


Zeker 68 patienten in Tilburgs ziekenhuis kregen complicaties door
uitstel van zorg
------------------------------------------------------------------

Zorg die vanwege corona door patienten of artsen werd uitgesteld, 
leverde complicaties op bij minstens 68 patienten van het 
Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis. Zeven patienten zijn overleden. 
Waarschijnlijk is dat maar het topje van de ijsberg.

Bij het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis in Tilburg en Waalwijk hebben 
sinds het begin van de covidpandemie zeker 68 patienten complicaties 
gekregen door uitgestelde zorg - zeven van hen zijn overleden. Dat 
blijkt volgens Edo Arnoldus, voorzitter van de medische staf, uit een 
interne registratie van het ziekenhuis. In ongeveer de helft van de 
gevallen gaat het om patienten met kanker.

Het is voor het eerst dat een ziekenhuis bekendmaakt hoeveel patienten 
schade ondervonden door uitstel. Hoeveel zorg landelijk is uitgesteld is 
wel ongeveer bekend, maar de precieze gevolgen daarvan voor patienten 
niet. In het Elisabeth-TweeSteden maakten artsen een notitie in het 
elektronische patientendossier als zij complicaties zagen die naar hun 
inschatting werden veroorzaakt door uitstel van zorg.

Andere grote ziekenhuizen houden schade door zorguitstel niet op deze 
manier bij, blijkt uit een rondgang. Kwaliteitsinstituut Dica werkt met 
chirurgen aan een landelijke inventarisatie.


Niet alle complicaties geregistreerd

Volgens Arnoldus is het verband tussen complicatie en uitstel niet 
altijd duidelijk. Mede daarom hebben artsen waarschijnlijk niet alle 
complicaties door uitstel geregistreerd. Arnoldus denkt dat het cijfer 
van 68 slechts 'het topje van de ijsberg' is. Naast de groep patienten 
met kanker, gaat het onder andere om patienten met hart- en vaatziekten, 
nekhernia's en ernstige oogziekten.

In ongeveer de helft van de gevallen was het volgens Arnoldus het 
ziekenhuis dat een behandeling of diagnose uitstelde. Een vijfde van de 
betrokken patienten trok zelf later aan de bel, en nog eens een vijfde 
werd later doorverwezen door de huisarts.


Geen kaakontsteking, maar kanker

Arnoldus geeft het voorbeeld van een 60-jarige vrouw. Haar tandarts 
stelde in februari vorig jaar de behandeling uit van wat een ontsteking 
aan de bovenkaak leek. Toen ze in mei alsnog terechtkon, bleek dat ze 
kanker had. Ze werd in het ziekenhuis geopereerd, maar had al 
uitzaaiingen en overleed later.

Een 80-jarige vrouw met bloed in de ontlasting kreeg eind februari een 
verwijzing voor een kijkonderzoek in het ziekenhuis. Dat onderzoek werd 
door het ziekenhuis uitgesteld tot juni. Zij bleek een darmtumor te 
hebben die was uitgegroeid naar de blaas. Haar conditie was te slecht om 
nog te behandelen. Ook zij overleed.

Kankeroperaties vonden in het Elisbeth-Tweesteden Ziekenhuis vorig jaar 
wel altijd plaats binnen de zes weken die daarvoor meestal geldt als 
norm, stelt Arnoldus. Binnen die termijn moesten operaties wel worden 
uitgesteld. Ook kwamen diagnoses soms later, omdat het ziekenhuis 
onderzoek uitstelde of doordat de patient pas laat aan de bel trok. 'Ik 
hoor nog steeds dat mensen het ziekenhuis mijden vanwege Covid', zegt de 
neuroloog.


Het aantal amputaties is toegenomen

Het Amphia Ziekenhuis meldde afgelopen zomer al een toename van het 
aantal amputaties, waarschijnlijk doordat patienten later hulp zochten. 
Die toename was gebaseerd op negentien patienten die in de maanden maart 
en april problemen aan hun voet hadden. In acht gevallen leidde dat tot 
amputatie.

De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) heeft geen cijfers over het aantal 
patienten dat complicaties kreeg door uitgestelde zorg. Wel ziet de NZa 
de laatste maanden een toename van het aantal urgente ingrepen in 
ziekenhuizen. Volgens een woordvoerder komt dat waarschijnlijk door zorg 
die eerder is uitgesteld en inmiddels urgent is geworden.

Volgens de Nederlandse Verenigingen voor Anesthesiologie en Heelkunde 
zijn vorig jaar in totaal ten minste 100.000 noodzakelijke, 
niet-spoedeisende operaties uitgesteld.


Huisartsen verwijzen minder door naar het ziekenhuis

Daarnaast hebben huisartsen minder naar het ziekenhuis doorverwezen. 
Volgens de NZa zijn er sinds het begin van de pandemie ongeveer 1,4 
miljoen verwijzingen minder geweest dan onder normale omstandigheden zou 
zijn verwacht. Een deel van die patienten heeft geen zorg meer nodig, 
omdat hun probleem inmiddels is opgelost. Een ander deel moet later 
worden ingehaald, wanneer hun klachten mogelijk verergerd zijn.

Tijdens de eerste golf lag ook het bevolkingsonderzoek naar onder andere 
borst- en darmkanker stil. Volgens het Integraal Kankercentrum Nederland 
zijn mede daardoor in 2020 3 procent minder kankerdiagnoses gesteld.

--------
(c) 2021 DPG Media B.V.