[D66] Tweede prik na 3, 6, of 12 weken (Wuhan Coronavirus 2019-nCoV #515)

Thu Jan 21 15:21:59 CET 2021

Bron:   Trouw
Datum:  21 januari 2021
Auteur: Marco Visser
URL:    
https://www.trouw.nl/binnenland/pfizer-raadt-het-af-maar-nederland-stelt-toch-de-tweede-coronaprik-uit-werkt-het-vaccin-dan-nog-wel~b829045c/
Ref:    Coronamutanten kunnen opnieuw infecteren

https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/virologen-slaan-alarm-coronamutanten-kunnen-opnieuw-infecteren~b2340b33/

Pfizer raadt het af, maar Nederland stelt toch de tweede coronaprik
uit. Werkt het vaccin dan nog wel?
-------------------------------------------------------------------

Niet na drie weken, maar na zes weken volgt de tweede dosis van het 
vaccin tegen corona, terwijl fabrikant Pfizer dat afraadt. Waarom het 
kabinet op advies van de Gezondheidsraad en OMT toch kiest voor een 
tussenperiode die twee keer zo lang is.

1. De WHO en EMA adviseren ook zes weken

Het Europees geneesmiddelenagentschap EMA stelt dat tussen de eerste en 
tweede dosis maximaal 42 dagen mogen zitten. Zes weken dus. Er zijn te 
weinig onderzoeksgegevens om een positief advies te geven voor een 
tussenperiode langer dan zes weken, stelt de EMA. Ook het College ter 
Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) in Nederland stelt dat wachten tot 
zes weken geen gevaar oplevert.

De wereldgezondheidsorganisatie WHO is iets voorzichtiger. Zij houden 
bij het vaccin van Pfizer vast aan drie tot vier weken, maar landen die 
te maken hebben met uitzonderlijke epidemiologische omstandigheden 
kunnen overwegen de tussenperiode te verlengen naar zes weken, aldus de 
WHO.

2. Andere landen doen het ook, of overwegen dat

De epidemiologische omstandigheden zijn aan de overzijde van de Noordzee 
zo alarmerend, dat het Verenigd Koninkrijk heeft besloten de 
tussenperiode op te rekken naar twaalf weken. Dat is uitzonderlijk lang, 
maar volgens de Britse gezondheidsautoriteiten veilig, al delen niet 
alle deskundigen die mening.

Denemarken hanteert net als Nederland een termijn van zes weken. In 
Belgie en Duitsland denken de autoriteiten nog na over een langere 
tussenperiode.

3. Vaccins werken al na een dosis

Veel vaccins werken met meerdere doses. DTP (difterie, tetanus en polio) 
bijvoorbeeld, bestaat uit doses die met tussenpozen van meerdere jaren 
wordt gegeven. Zo'n tweede dosis werkt als een 'booster'. Het zet aan 
tot versnelde immuniteitsopbouw en houdt en afweercellen stevig bij de 
les. Die les kregen de cellen al mee na de eerste prik. Het 
immuunsysteem gaat dan al aan de slag en slaat de kenmerken van het 
vaccin op. Dat kan even duren. Bij de coronavaccins is pas na tien dagen 
iets te zien van een betere bescherming tegen covid.

Pfizer zag dat zijn vaccin in de drieweekse tussenperiode 52,4 procent 
bescherming biedt tegen het coronavirus. Maar dat is een gemiddelde. In 
de eerste week is er nauwelijks extra bescherming. Na een dag of tien 
begint het vaccin te werken en tussen dag 15 en 21 liep de effectiviteit 
op tot bijna 90 procent. Maar wat er na die 21 dagen gebeurt, is niet 
onderzocht. Daarom ook neemt Pfizer geen verantwoordelijkheid voor 
tussenperiodes die langer dan 21 dagen duren.

Bij Moderna, dat een tussenperiode van een maand adviseert, zagen 
onderzoekers dat na een dosis de bescherming kon oplopen tot 80,2 
procent. Maar de groep proefpersonen was zo klein dat Moderna aan dit 
percentage geen grote conclusies wil verbinden.

Uit Israel kwam deze week het bericht dat een dosis minder goed werkt 
dan verwacht. De afgelopen weken hebben de Israeliers ruim een derde van 
de bevolking gevaccineerd. Maar het onderzoek waaruit zou blijken dat de 
werking na een dosis tegenvalt, laat veel vragen open en is te 
onduidelijk voor conclusies.

4. De gevaren zijn gering

Een aantal weken langer wachten is niet zo erg, zeggen sommige 
deskundigen. Ook na zes weken weet het immuunsysteem echt nog wel dat 
het eerder een vaccin heeft gekregen. Het probleem bij uitstel is dat de 
bescherming kan afnemen na drie of vier weken. Dat is niet onderzocht. 
Lagere bescherming zorgt ervoor dat mensen die een prik hebben gekregen, 
vatbaarder zijn voor het virus dan zij denken en toch ziek worden.

Dat kan gevaarlijk zijn, want op die manier kunnen mutaties in het virus 
ontstaan, en daardoor een geheel nieuwe variant waar vaccins minder 
greep op hebben. Een gezaghebbend viroloog zei tegen de Amerikaanse 
medische nieuwssite Stat dat een groep gedeeltelijk beschermde personen 
een ideale voedingsbodem is voor mutaties, vooral als het virus flink 
rondgaat in een gemeenschap. Dat is nu precies het geval.

Aan de andere kant, als uitstel van de tweede dosis zorgt voor minder 
zieken en verspreiding, dan is ook dat goed tegen gevaarlijke varianten. 
Immers, hoe meer het virus zichzelf kopieert en verspreidt, des te 
groter de kans op mutaties.

5. Uitstel spaart levens

Dit is natuurlijk de voornaamste reden voor het uitstel. Maar het is 
lastig te berekenen hoeveel levens gespaard worden. Het aantal personen 
dat nu is gevaccineerd is klein. Ongeveer 100.000 Nederlanders hebben 
hun eerste dosis ontvangen. Zij krijgen volgens afspraak binnen 3 weken 
de tweede prik. De termijn van zes weken geldt voor Nederlanders die 
vanaf nu een Pfizer-vaccin krijgen. Stel, dat zijn er de komende week 
opnieuw 100.000, dan blijven er geen 100.000 vaccins in de vriezers 
liggen voor de tweede dosis. Maar zij komen ook niet allemaal op de 
markt. Het kabinet wil in plaats van 100 procent voorraad 50 procent in 
reserve houden. Oftewel: er komen 50.000 extra vaccins vrij. Dat zijn op 
een bevolking van 17,5 miljoen minieme aantallen. En voor die minieme 
aantallen neemt het kabinet nu een groter risico op mutaties, zeggen 
critici.

Het effect van uitstel van de tweede dosis kan pas echt verschil maken 
als er meer vaccins Nederland binnenkomen. Wellicht is dat het geval als 
de EMA het vaccin van AstraZeneca eind deze maand goedkeurt. Bij dat 
vaccin is de tussenperiode vier tot twaalf weken, waarbij de 
effectiviteit oploopt naarmate de weken verstrijken. Dat geeft 
beleidsmakers meer speelruimte dan bij de huidige vaccins.

--------
(c) 2021 DPG Media B.V.