[D66] Terugkijken: Hoe/waarom Nederland vorig jaar medische hulpmiddelen naar China stuurde (Wuhan Coronavirus 2019-nCoV #564)

[Dr. Marc-Alexander Fluks]

Bron:   Algemeen Dagblad
Datum:  23 februari 2021
Auteur: Niels Klaassen en Peter Winterman
URL:    
https://www.ad.nl/binnenland/corona-breekt-uit-en-al-snel-meldt-alibaba-topman-zich-bij-koningin-maxima~a7c967e3/


Corona breekt uit en al snel meldt Alibaba-topman zich bij
koningin Maxima
----------------------------------------------------------
Koningin Maxima is vorig jaar persoonlijk benaderd om mondkapjes naar 
China te sturen. Dat gebeurde in februari, toen corona nog niet in 
Nederland was.

Uit nieuwe documenten die deze nieuwssite heeft gekregen met een beroep 
op de Wet openbaarheid bestuur (Wob) blijkt dat koningin Maxima een jaar 
geleden is benaderd door de topman van de Chinese online webshop 
Alibaba, Jack Ma. Hij vroeg Maxima via e-mail om mondkapjes en andere 
persoonlijke beschermingsmiddelen naar China te helpen sturen.

Op dat moment is niemand in Nederland nog positief getest op corona. 
China daarentegen komt beschermingsmiddelen tekort en vraagt 
internationaal om hulp, via ambassades en bedrijven. Nederland laat op 
10 februari 2020 een vliegtuig vol mondkapjes, handschoenen, overalls en 
andere hulpmiddelen via Schiphol naar het Chinese Wuhan vertrekken met 
een humanitaire vlucht. Volgens een woordvoerder houdt deze vlucht geen 
verband met de Alibaba-lobby.

Jack Ma en Maxima kennen elkaar: de koningin spreekt hem meerdere keren 
in haar rol als speciaal pleitbezorger van de Verenigde Naties voor 
inclusieve financiering. De Rijksvoorlichtingsdienst stelt op vragen 
over de lobby nu: 'Het ingekomen verzoek is zoals gebruikelijk aan het 
verantwoordelijke ministerie doorgeleid.'

Dat is te lezen in de correspondentie. Op 3 februari 2020 stuurt een 
medewerker van het Koninklijk Huis een mail naar Erik Gerritsen, de 
hoogste ambtenaar bij het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en 
Sport (VWS). Het onderwerp is 'verzoek vanuit China mbt medical supplies 
coronavirus outbreak'.

Gerritsen stuurt de mail door naar een van zijn medewerkers: 'Op verzoek 
van Koninklijk Huis breng ik deze onder jouw persoonlijke aandacht', 
schrijft hij erbij. De VWS-ambtenaar lijkt ietwat geirriteerd te 
reageren: 'Langs deze weg het verzoek om de normale kanalen te 
bewandelen. Zoals je begrijpt is het crisisteam 24/7 in touw. Ik wil ze 
niet storen met onduidelijke mails.'

Een paar dagen later, op 7 februari, stuurt een ambtenaar van het 
ministerie van Buitenlandse Zaken een mail met de tekst: 'Daarnaast 
heeft de Chinese overheid bij monde van hun ambassadeur in Nederland 
verzoeken aan de ambassade in Beijing en een mail aan koningin Maxima 
van topman van Alibaba ook gevraagd om het sturen van bescherming zoals 
mondkapjes etc.' Uit de mail wordt niet duidelijk of en hoe aan die 
verzoeken wordt voldaan.

Eerder bleek al wel dat op 7 februari bij Buitenlandse Zaken de vraag 
binnenkwam om een Chinees vrachtvliegtuig van Suparna Airlines op 
Schiphol te laten landen. Dat vliegtuig wordt 10 februari volgestopt met 
miljoenen mondkapjes en andere medische spullen.

In een reactie schrijft het ministerie van VWS nu: 'Dat gaat om een 
humanitaire vlucht op 10 februari die hulpgoederen kwam ophalen die door 
de Chinese ambassade en bedrijven waren ingezameld. Nederland heeft 
alleen gefaciliteerd in het voorzien van landingsrechten, de Nederlandse 
overheid heeft zelf niet met hulpgoederen bijgedragen. De Chinese 
ambassade heeft daar wel een verzoek toe gedaan. Daar is geen gehoor aan 
gegeven.'

Onduidelijk blijft wat er precies met het verzoek van Alibaba aan Maxima 
is gedaan. Een topdiplomaat stelt in een reactie dat de Alibaba-lobby 
'uitzonderlijk' is: 'Maar het Koninklijk Huis weet ook hoe gevoelig dit 
potentieel ligt, dus zulke verzoeken worden vaak gewoon doorgestuurd 
naar ministeries.'

--------
(c) 2021 DPG Media B.V.